Krypa rzekł:
Choć posłuszny, człek niemądry, o nieposkromionych zmysłach,
nie może doświadczyć w pełni prawości ni zysku, sądzę.
Choć posłuszny, człek niemądry, o nieposkromionych zmysłach,
nie może doświadczyć w pełni prawości ni zysku, sądzę.
kṛpa uvāca /
śuśrūṣur api durmedhāḥ puruṣo 'niyatendriyaḥ /
nālaṃ vedayituṃ kṛtsnau dharmārthāviti me matiḥ //
śuśrūṣur api durmedhāḥ puruṣo 'niyatendriyaḥ /
nālaṃ vedayituṃ kṛtsnau dharmārthāviti me matiḥ //
Tak też jest z człowiekiem mądrym, który nie chce żyć w pokorze,
nie ma on pojęcia wcale o prawości, ni o zysku.
nie ma on pojęcia wcale o prawości, ni o zysku.
tathaiva tāvanmedhāvī vinayaṃ yo na śikṣati /
na ca kiṃcana jānāti so 'pi dharmārthaniścayam //
na ca kiṃcana jānāti so 'pi dharmārthaniścayam //
Lecz posłuszny i uczony, który zmysły swe poskramia
pozna wszelką wiedzę oraz uzna to, co uznać trzeba.
pozna wszelką wiedzę oraz uzna to, co uznać trzeba.
śuśrūṣustveva medhāvī puruṣo niyatendriyaḥ /
jānīyād āgamān sarvān grāhyaṃ ca na virodhayet //
jānīyād āgamān sarvān grāhyaṃ ca na virodhayet //
Kto krnąbrny, pogardy pełen, niegodziwy i nikczemny
odrzuca szlachetne cele, ten poważny grzech popełnia.
odrzuca szlachetne cele, ten poważny grzech popełnia.
aneyastvavamānī yo durātmā pāpapūruṣaḥ /
diṣṭam utsṛjya kalyāṇaṃ karoti bahupāpakam //
diṣṭam utsṛjya kalyāṇaṃ karoti bahupāpakam //
Przyjaciele druha swego powstrzymują przed upadkiem,
szczęsny ten, kto go unika, nieszczęsny, kto nie unika.
szczęsny ten, kto go unika, nieszczęsny, kto nie unika.
nāthavantaṃ tu suhṛdaḥ pratiṣedhanti pātakāt /
nivartate tu lakṣmīvānnālakṣmīvānnivartate //
nivartate tu lakṣmīvānnālakṣmīvānnivartate //
Bo jak różnorodne słowa poskramiają gwałtownego,
tak druh może go poskromić, gdy nie może – ów upada.
tak druh może go poskromić, gdy nie może – ów upada.
yathā hyuccāvacair vākyaiḥ kṣiptacitto niyamyate /
tathaiva suhṛdā śakyo naśakyastvavasīdati //
tathaiva suhṛdā śakyo naśakyastvavasīdati //
I mądrego przyjaciela, kiedy grzeszny czyn popełnia
odwodzą od tego mądrzy, ze wszystkich sił, nieprzerwanie.
odwodzą od tego mądrzy, ze wszystkich sił, nieprzerwanie.
tathaiva suhṛdaṃ prājñaṃ kurvāṇaṃ karma pāpakam /
prājñāḥ sampratiṣedhante yathāśakti punaḥ punaḥ //
prājñāḥ sampratiṣedhante yathāśakti punaḥ punaḥ //
Skup się na tym, co szlachetne, poskrom siebie samym sobą
i posłuchaj słów mych, synu, one ból twój przezwyciężą.
i posłuchaj słów mych, synu, one ból twój przezwyciężą.
sa kalyāṇe matiṃ kṛtvā niyamyātmānam ātmanā /
kuru me vacanaṃ tāta yena paścānna tapyase //
kuru me vacanaṃ tāta yena paścānna tapyase //
W świecie tym, z prawością w zgodzie nie pochwala się zabójstwa
śpiących, tych, co broń rzucili lub wyprzęgli konie z wozu,
śpiących, tych, co broń rzucili lub wyprzęgli konie z wozu,
na vadhaḥ pūjyate loke suptānām iha dharmataḥ /
tathaiva nyastaśastrāṇāṃ vimuktarathavājinām //
tathaiva nyastaśastrāṇāṃ vimuktarathavājinām //
ani tych, co są lojalni, tych, co proszą o ochronę,
tych, co mają potargane włosy lub zniszczony rydwan.
tych, co mają potargane włosy lub zniszczony rydwan.
ye ca brūyustavāsmīti ye ca syuḥ śaraṇāgatāḥ /
vimuktamūrdhajā ye ca ye cāpi hatavāhanāḥ //
vimuktamūrdhajā ye ca ye cāpi hatavāhanāḥ //
Dziś spać będą Pańćalowie bez swych zbroi, o potężny,
podczas nocy ufni wszyscy, nieświadomi niczym zmarli.
podczas nocy ufni wszyscy, nieświadomi niczym zmarli.
adya svapsyanti pāñcālā vimuktakavacā vibho /
viśvastā rajanīṃ sarve pretā iva vicetasaḥ //
viśvastā rajanīṃ sarve pretā iva vicetasaḥ //
Niegodziwy człowiek, który chciałby zniszczyć ich w tym stanie,
bez wątpienia się zatopi w wielkim, niezgłębionym piekle,
bez nadziei na ratunek.
bez wątpienia się zatopi w wielkim, niezgłębionym piekle,
bez nadziei na ratunek.
yasteṣāṃ tadavasthānāṃ druhyeta puruṣo 'nṛjuḥ /
vyaktaṃ sa narake majjed agādhe vipule 'plave //
vyaktaṃ sa narake majjed agādhe vipule 'plave //
Ty wśród wszystkich znawców broni znany jako najwspanialszy
w świecie tym nie popełniłeś przewiny najmniejszej nawet.
w świecie tym nie popełniłeś przewiny najmniejszej nawet.
sarvāstraviduṣāṃ loke śreṣṭhastvam asi viśrutaḥ /
na ca te jātu loke 'smin susūkṣmam api kilbiṣam //
na ca te jātu loke 'smin susūkṣmam api kilbiṣam //
Kiedy jutro wstanie słońce i świat cały opromieni,
ty niczym bóg słońca – Surja wrogów swych pokonasz w bitwie.
ty niczym bóg słońca – Surja wrogów swych pokonasz w bitwie.
tvaṃ punaḥ sūryasaṃkāśaḥ śvobhūta udite ravau /
prakāśe sarvabhūtānāṃ vijetā yudhi śātravān //
prakāśe sarvabhūtānāṃ vijetā yudhi śātravān //
Czyn ten bowiem zakazany i niegodny ciebie wcale
będzie jak krew, która plami białe płótno, tak uważam.
Aśwatthaman rzekł:
będzie jak krew, która plami białe płótno, tak uważam.
Aśwatthaman rzekł:
asaṃbhāvitarūpaṃ hi tvayi karma vigarhitam /
śukle raktam iva nyastaṃ bhaved iti matir mama //
śukle raktam iva nyastaṃ bhaved iti matir mama //
Właśnie tak, jak rzekłeś, wuju, powinienem się powściągnąć,
lecz po stokroć przez nich wcześniej most ten został już zniszczony.
lecz po stokroć przez nich wcześniej most ten został już zniszczony.
aśvatthāmovāca /
evam etad yathāttha tvam anuśāsmīha mātula /
taistu pūrvamayaṃ setuḥ śatadhā vidalīkṛtaḥ //
evam etad yathāttha tvam anuśāsmīha mātula /
taistu pūrvamayaṃ setuḥ śatadhā vidalīkṛtaḥ //
Bo na oczach stróżów ziemi, jak i w waszej obecności
ojciec mój, choć broń odrzucił zginął z ręki Dhrysztadjumny.
ojciec mój, choć broń odrzucił zginął z ręki Dhrysztadjumny.
pratyakṣaṃ bhūmipālānāṃ bhavatāṃ cāpi saṃnidhau /
nyastaśastro mama pitā dhṛṣṭadyumnena pātitaḥ //
nyastaśastro mama pitā dhṛṣṭadyumnena pātitaḥ //
Największego z rydwanników, Karnę, gdy z rydwanu koło
spadło i go problem dopadł, zabił Gandiwy dzierżyciel.
spadło i go problem dopadł, zabił Gandiwy dzierżyciel.
karṇaśca patite cakre rathasya rathināṃ varaḥ /
uttame vyasane sanno hato gāṇḍīvadhanvanā //
uttame vyasane sanno hato gāṇḍīvadhanvanā //
Bhiszmę też, Śantanu syna, gdy bezbronny oręż rzucił
mając wzgląd na Śikhandina, zabił Gandiwy dzierżyciel.
mając wzgląd na Śikhandina, zabił Gandiwy dzierżyciel.
tathā śāṃtanavo bhīṣmo nyastaśastro nirāyudhaḥ /
śikhaṇḍinaṃ puraskṛtya hato gāṇḍīvadhanvanā //
śikhaṇḍinaṃ puraskṛtya hato gāṇḍīvadhanvanā //
Bhuriśrawas, wielki łucznik, choć przez post umierał w bitwie,
wśród protestów stróżów ziemi poległ z ręki Jujudhany.
wśród protestów stróżów ziemi poległ z ręki Jujudhany.
bhūriśravā maheṣvāsastathā prāyagato raṇe /
krośatāṃ bhūmipālānāṃ yuyudhānena pātitaḥ //
krośatāṃ bhūmipālānāṃ yuyudhānena pātitaḥ //
I przez Bhimę Durjodhana, gdy z maczugą wszedł do boju,
wśród patrzących stróżów ziemi niegodnie zabity został.
wśród patrzących stróżów ziemi niegodnie zabity został.
duryodhanaśca bhīmena sametya gadayā mṛdhe /
paśyatāṃ bhūmipālānām adharmeṇa nipātitaḥ //
paśyatāṃ bhūmipālānām adharmeṇa nipātitaḥ //
Tam, gdy liczni rydwannicy otoczyli go samego,
padł mąż–tygrys powalony przez niecnego Bhimasenę.
padł mąż–tygrys powalony przez niecnego Bhimasenę.
ekākī bahubhistatra parivārya mahārathaiḥ /
adharmeṇa naravyāghro bhīmasenena pātitaḥ //
adharmeṇa naravyāghro bhīmasenena pātitaḥ //
Członki ciała mi rozcina przekazana mi przez posłów
informacja o lamencie króla ze strzaskanym udem.
informacja o lamencie króla ze strzaskanym udem.
vilāpo bhagnasakthasya yo me rājñaḥ pariśrutaḥ /
vārttikānāṃ kathayatāṃ sa me marmāṇi kṛntati //
vārttikānāṃ kathayatāṃ sa me marmāṇi kṛntati //
Wszak ci grzeszni i nieprawi Pańćalowie most zniszczyli
czemu więc nie ganisz, panie, tych, co przyzwoitość niszczą.
czemu więc nie ganisz, panie, tych, co przyzwoitość niszczą.
evam adhārmikāḥ pāpāḥ pāñcālā bhinnasetavaḥ /
tān evaṃ bhinnamaryādān kiṃ bhavānna vigarhati //
tān evaṃ bhinnamaryādān kiṃ bhavānna vigarhati //
Gdy w ataku nocnym wytnę Pańćalów – zabójców ojca,
wówczas chętnie się odrodzę w ćmy postaci lub robaka.
wówczas chętnie się odrodzę w ćmy postaci lub robaka.
pitṛhantṝn ahaṃ hatvā pāñcālānniśi sauptike /
kāmaṃ kīṭaḥ pataṃgo vā janma prāpya bhavāmi vai //
kāmaṃ kīṭaḥ pataṃgo vā janma prāpya bhavāmi vai //
Przeto spieszno mi, bym dzisiaj zamierzenie swe wypełnił,
a gdy spieszę się, jak mogę o śnie lub o szczęściu myśleć?
a gdy spieszę się, jak mogę o śnie lub o szczęściu myśleć?
tvare cāham anenādya yad idaṃ me cikīrṣitam /
tasya me tvaramāṇasya kuto nidrā kutaḥ sukham //
tasya me tvaramāṇasya kuto nidrā kutaḥ sukham //
Nie narodził się mąż w świecie żaden i się nie narodzi,
by mnie odwiódł od pomysłu dokonania na nich rzezi.
Sańdźaja rzekł:
by mnie odwiódł od pomysłu dokonania na nich rzezi.
Sańdźaja rzekł:
na sa jātaḥ pumāṃl loke kaścinna ca bhaviṣyati /
yo me vyāvartayed etāṃ vadhe teṣāṃ kṛtāṃ matim //
yo me vyāvartayed etāṃ vadhe teṣāṃ kṛtāṃ matim //
Gdy tak oto, wielki królu, rzekł syn Drony pełen żaru,
konie swe w oddali zaprzągł i podążył w stronę wrogów.
konie swe w oddali zaprzągł i podążył w stronę wrogów.
saṃjaya uvāca /
evam uktvā mahārāja droṇaputraḥ pratāpavān /
ekānte yojayitvāśvān prāyād abhimukhaḥ parān //
evam uktvā mahārāja droṇaputraḥ pratāpavān /
ekānte yojayitvāśvān prāyād abhimukhaḥ parān //
Wówczas rzekli doń wspaniali Bhodźa i syn Śaradwaty:
„Dlaczego zaprzągłeś rydwan i co w związku z tym zamierzasz?
„Dlaczego zaprzągłeś rydwan i co w związku z tym zamierzasz?
tam abrūtāṃ mahātmānau bhojaśāradvatāvubhau /
kim ayaṃ syandano yuktaḥ kiṃ ca kāryaṃ cikīrṣitam //
kim ayaṃ syandano yuktaḥ kiṃ ca kāryaṃ cikīrṣitam //
Przecież my cel wspólny mamy z tobą, byku pośród mężów,
w szczęściu i nieszczęściu równi, nie bądź wobec nas nieufny!”
w szczęściu i nieszczęściu równi, nie bądź wobec nas nieufny!”
ekasārthaṃ prayātau svastvayā saha nararṣabha /
samaduḥkhasukhau caiva nāvāṃ śaṅkitum arhasi //
samaduḥkhasukhau caiva nāvāṃ śaṅkitum arhasi //
Aśwatthaman pełen gniewu, myśląc o zabójstwie ojca
prawdę wówczas im wyjawił o swym własnym zamierzeniu.
prawdę wówczas im wyjawił o swym własnym zamierzeniu.
aśvatthāmā tu saṃkruddhaḥ pitur vadham anusmaran /
tābhyāṃ tathyaṃ tadācakhyau yad asyātmacikīrṣitam //
tābhyāṃ tathyaṃ tadācakhyau yad asyātmacikīrṣitam //
„Setki i tysiące wojów ostrymi strzałami zabił
ojciec mój, lecz gdy broń złożył zginął z ręki Dhrysztadjumny.
ojciec mój, lecz gdy broń złożył zginął z ręki Dhrysztadjumny.
hatvā śatasahasrāṇi yodhānāṃ niśitaiḥ śaraiḥ /
nyastaśastro mama pitā dhṛṣṭadyumnena pātitaḥ //
nyastaśastro mama pitā dhṛṣṭadyumnena pātitaḥ //
Tak też, gdy odłoży zbroję, dzisiaj ja zabiję jego,
poprzez grzeszny czyn – grzesznego, potomka Pańćalów króla.
poprzez grzeszny czyn – grzesznego, potomka Pańćalów króla.
taṃ tathaiva haniṣyāmi nyastavarmāṇam adya vai /
putraṃ pāñcālarājasya pāpaṃ pāpena karmaṇā //
putraṃ pāñcālarājasya pāpaṃ pāpena karmaṇā //
Zarżnięty przeze mnie zatem jak bydlę Pańćala, grzesznik,
nie osiągnie, myślę, światów zyskanych orężem w bitwie.
nie osiągnie, myślę, światów zyskanych orężem w bitwie.
kathaṃ ca nihataḥ pāpaḥ pāñcālaḥ paśuvanmayā /
śastrāhavajitāṃ lokān prāpnuyād iti me matiḥ //
śastrāhavajitāṃ lokān prāpnuyād iti me matiḥ //
Szybko więc przywdziejcie zbroje, weźcie miecze oraz łuki
i czekajcie na rydwanach, o pogromcy wrogów wielcy!”
i czekajcie na rydwanach, o pogromcy wrogów wielcy!”
kṣipraṃ saṃnaddhakavacau sakhaḍgāvāttakārmukau /
samāsthāya pratīkṣetāṃ rathavaryau paraṃtapau //
samāsthāya pratīkṣetāṃ rathavaryau paraṃtapau //
Gdy tak rzekł, na rydwan wkroczył i podążył w stronę wrogów,
Krypa, królu, pomknął za nim i z Satwatów Krytawarman.
Krypa, królu, pomknął za nim i z Satwatów Krytawarman.
ityuktvā ratham āsthāya prāyād abhimukhaḥ parān /
tam anvagāt kṛpo rājan kṛtavarmā ca sātvataḥ //
tam anvagāt kṛpo rājan kṛtavarmā ca sātvataḥ //
Trzej ci, kiedy podążali w kierunku wrogów, jaśnieli
niczym rozpalone ognie obiatą obdarowane.
niczym rozpalone ognie obiatą obdarowane.
te prayātā vyarocanta parān abhimukhāstrayaḥ /
hūyamānā yathā yajñe samiddhā havyavāhanāḥ //
hūyamānā yathā yajñe samiddhā havyavāhanāḥ //
Do obozu śpiących, panie, pognali, a gdy dotarli
do bramy, syn Drony stanął na prześwietnym swym rydwanie.
do bramy, syn Drony stanął na prześwietnym swym rydwanie.
yayuśca śibiraṃ teṣāṃ saṃprasuptajanaṃ vibho /
dvāradeśaṃ tu samprāpya drauṇistasthau rathottame //
dvāradeśaṃ tu samprāpya drauṇistasthau rathottame //