Dhrytarasztra rzekł:
Gdy wyzwolił Jujudhana, dzielny wojownik wśród Wrysznich,
Dhrysztadjumnę z mocy Drony oraz pociął jego strzały,
Gdy wyzwolił Jujudhana, dzielny wojownik wśród Wrysznich,
Dhrysztadjumnę z mocy Drony oraz pociął jego strzały,
dhṛtarāṣṭra uvāca /
bāṇe tasminnikṛtte tu dhṛṣṭadyumne ca mokṣite /
tena vṛṣṇipravīreṇa yuyudhānena saṃjaya //
bāṇe tasminnikṛtte tu dhṛṣṭadyumne ca mokṣite /
tena vṛṣṇipravīreṇa yuyudhānena saṃjaya //
cóż uczynił mężny Drona, tygrys, pierwszy z znawców broni,
niecierpliwy, wielki łucznik, temu wnukowi Śiniego?
niecierpliwy, wielki łucznik, temu wnukowi Śiniego?
amarṣito maheṣvāsaḥ sarvaśastrabhṛtāṃ varaḥ /
naravyāghraḥ śineḥ pautre droṇaḥ kim akarod yudhi //
naravyāghraḥ śineḥ pautre droṇaḥ kim akarod yudhi //
Sańdźaja rzekł:
Pędził, gniew był jego jadem, łuk jak paszcza rozciągnięty,
gryzł ostrymi strzał grotami, jako zęby mając bełty,
Pędził, gniew był jego jadem, łuk jak paszcza rozciągnięty,
gryzł ostrymi strzał grotami, jako zęby mając bełty,
saṃjaya uvāca /
sampradrutaḥ krodhaviṣo vyāditāsyaśarāsanaḥ /
tīkṣṇadhāreṣudaśanaḥ śitanārācadaṃṣṭravān //
sampradrutaḥ krodhaviṣo vyāditāsyaśarāsanaḥ /
tīkṣṇadhāreṣudaśanaḥ śitanārācadaṃṣṭravān //
rozgniewany, miedziooki, dysząc jak ogromna żmija,
gnał na koniach kasztanowych, które wojów radowały,
gnał na koniach kasztanowych, które wojów radowały,
saṃrambhāmarṣatāmrākṣo mahāhir iva niḥśvasan /
naravīrapramuditaiḥ śoṇair aśvair mahājavaiḥ //
naravīrapramuditaiḥ śoṇair aśvair mahājavaiḥ //
jakby prując po przestworzu, jakby krocząc z każdej strony,
strzały o złotym pierzysku ciskał, pędząc k Jujudhanie.
strzały o złotym pierzysku ciskał, pędząc k Jujudhanie.
utpatadbhir ivākāśaṃ kramadbhir iva sarvataḥ /
rukmapuṅkhāñ śarān asyan yuyudhānam upādravat //
rukmapuṅkhāñ śarān asyan yuyudhānam upādravat //
Lała bełtów deszcz rzęsisty, skłębiona rykiem rydwanu,
wypuszczała strzał żelazo – błyski z napiętego łuku,
wypuszczała strzał żelazo – błyski z napiętego łuku,
śarapātamahāvarṣaṃ rathaghoṣabalāhakam /
kārmukākarṣavikṣiptaṃ nārācabahuvidyutam //
kārmukākarṣavikṣiptaṃ nārācabahuvidyutam //
niosąc dzid i mieczy gromy, z gniewnego impetu wstała,
chmura Drony niewstrzymana, chyżo gnana wichrem koni.
chmura Drony niewstrzymana, chyżo gnana wichrem koni.
śaktikhaḍgāśanidharaṃ krodhavegasamutthitam /
droṇamegham anāvāryaṃ hayamārutacoditam //
droṇamegham anāvāryaṃ hayamārutacoditam //
Zoczył ją potomek Śinich, mężny gromca wrogich grodów,
i polecił tak woźnicy, śmiejąc się w bitewnym szale:
i polecił tak woźnicy, śmiejąc się w bitewnym szale:
dṛṣṭvaivābhipatantaṃ taṃ śūraḥ parapuraṃjayaḥ /
uvāca sūtaṃ śaineyaḥ prahasan yuddhadurmadaḥ //
uvāca sūtaṃ śaineyaḥ prahasan yuddhadurmadaḥ //
„Na bramina okrutnego, co się minął z powołaniem,
jest opoką Durjodhany, ból i przestrach wszędy niesie,
jest opoką Durjodhany, ból i przestrach wszędy niesie,
etaṃ vai brāhmaṇaṃ krūraṃ svakarmaṇyanavasthitam /
āśrayaṃ dhārtarāṣṭrasya rājño duḥkhabhayāvaham //
āśrayaṃ dhārtarāṣṭrasya rājño duḥkhabhayāvaham //
na nauczyciela książąt, co się ma za bohatera,
natrzyj końmi spienionymi, z radością i entuzjazmem”.
natrzyj końmi spienionymi, z radością i entuzjazmem”.
śīghraṃ prajavitair aśvaiḥ pratyudyāhi prahṛṣṭavat /
ācāryaṃ rājaputrāṇāṃ satataṃ śūramāninam //
ācāryaṃ rājaputrāṇāṃ satataṃ śūramāninam //
I ruszyły przednie konie srebrzyste potomka Madhu,
żwawo gnając pędem wiatru prosto przed oblicze Drony.
żwawo gnając pędem wiatru prosto przed oblicze Drony.
tato rajatasaṃkāśā mādhavasya hayottamāḥ /
droṇasyābhimukhāḥ śīghram agacchan vātaraṃhasaḥ //
droṇasyābhimukhāḥ śīghram agacchan vātaraṃhasaḥ //
Sieć ich strzał przerażająca całe niebo w cieniu skryła,
nieprzerwaną niosąc ciemność, zakrywając oczy wojów.
nieprzerwaną niosąc ciemność, zakrywając oczy wojów.
iṣujālāvṛtaṃ ghoram andhakāram anantaram /
anādhṛṣyam ivānyeṣāṃ śūrāṇām abhavat tadā //
anādhṛṣyam ivānyeṣāṃ śūrāṇām abhavat tadā //
Nikt nie widział małej przerwy w deszczu strzał tych lwów wśród ludzi:
Drony i księcia Satwatów, zręcznych w oręża ciskaniu.
Drony i księcia Satwatów, zręcznych w oręża ciskaniu.
tataḥ śīghrāstraviduṣor droṇasātvatayostadā /
nāntaraṃ śaravṛṣṭīnāṃ dṛśyate narasiṃhayoḥ //
nāntaraṃ śaravṛṣṭīnāṃ dṛśyate narasiṃhayoḥ //
Odgłos strzał, które padały, drżenie ziemi wywołując,
słychać było niczym gromy słanych przez Śakrę piorunów.
słychać było niczym gromy słanych przez Śakrę piorunów.
iṣūṇāṃ saṃnipātena śabdo dhārābhighātajaḥ /
śuśruve śakramuktānām aśanīnām iva svanaḥ //
śuśruve śakramuktānām aśanīnām iva svanaḥ //
Chmura bełtów uwolnionych, szyta żelaznymi strzały,
stadem węży się jawiła, jadem żmii wciąż kąsanych.
stadem węży się jawiła, jadem żmii wciąż kąsanych.
nārācair atividdhānāṃ śarāṇāṃ rūpam ābabhau /
āśīviṣavidaṣṭānāṃ sarpāṇām iva bhārata //
āśīviṣavidaṣṭānāṃ sarpāṇām iva bhārata //
Dźwięk ich dłoni na cięciwach było słychać przenikliwy,
jako ciągłe uderzenia gromów o skaliste granie.
jako ciągłe uderzenia gromów o skaliste granie.
tayor jyātalanirghoṣo vyaśrūyata sudāruṇaḥ /
ajasraṃ śailaśṛṅgāṇāṃ vajreṇāhanyatām iva //
ajasraṃ śailaśṛṅgāṇāṃ vajreṇāhanyatām iva //
Oba ich rydwany, konie, razem z dwoma woźnicami,
cudnie były obsypane strzałami o złotych lotkach.
cudnie były obsypane strzałami o złotych lotkach.
ubhayostau rathau rājaṃste cāśvāstau ca sārathī /
rukmapuṅkhaiḥ śaraiśchannāścitrarūpā babhustadā //
rukmapuṅkhaiḥ śaraiśchannāścitrarūpā babhustadā //
Z żelaza, bez skazy strzały niczym węże jadowite,
prosto lecąc, królu ludów, w wielkim pędzie się zderzały.
prosto lecąc, królu ludów, w wielkim pędzie się zderzały.
nirmalānām ajihmānāṃ nārācānāṃ viśāṃ pate /
nirmuktāśīviṣābhānāṃ saṃpāto 'bhūt sudāruṇaḥ //
nirmuktāśīviṣābhānāṃ saṃpāto 'bhūt sudāruṇaḥ //
Obu parasole ścięte i proporce powalone,
całe ciała krwią zbryzgane, lecz zwycięstwa ciągle łakną.
całe ciała krwią zbryzgane, lecz zwycięstwa ciągle łakną.
ubhayoḥ patite chatre tathaiva patitau dhvajau /
ubhau rudhirasiktāṅgāvubhau ca vijayaiṣiṇau //
ubhau rudhirasiktāṅgāvubhau ca vijayaiṣiṇau //
Z członków krew wszędy spływała jak w amoku u dwóch słoni
i ranili się nawzajem strzałami, co kończą życie.
i ranili się nawzajem strzałami, co kończą życie.
sravadbhiḥ śoṇitaṃ gātraiḥ prasrutāviva vāraṇau /
anyonyam abhividhyetāṃ jīvitāntakaraiḥ śaraiḥ //
anyonyam abhividhyetāṃ jīvitāntakaraiḥ śaraiḥ //
Ustały, o wielki królu, odgłosy krzyków i wrzasków,
brzmienie konch, dudnienie bębnów, nikt nie wydał nawet dźwięku.
brzmienie konch, dudnienie bębnów, nikt nie wydał nawet dźwięku.
garjitotkruṣṭasaṃnādāḥ śaṅkhadundubhinisvanāḥ /
upāramanmahārāja vyājahāra na kaścana //
upāramanmahārāja vyājahāra na kaścana //
Ucichły odgłosy armii, woje walki zaprzestali
i patrzyli zadziwieni na zmaganie dwóch rydwanów.
i patrzyli zadziwieni na zmaganie dwóch rydwanów.
tūṣṇīṃbhūtānyanīkāni yodhā yuddhād upāraman /
dadṛśe dvairathaṃ tābhyāṃ jātakautūhalo janaḥ //
dadṛśe dvairathaṃ tābhyāṃ jātakautūhalo janaḥ //
Rydwannicy, jazda konna, kornacy oraz piechota
otoczyli tych dwóch byków, patrząc nieruchomym wzrokiem.
otoczyli tych dwóch byków, patrząc nieruchomym wzrokiem.
rathino hastiyantāro hayārohāḥ padātayaḥ /
avaikṣantācalair netraiḥ parivārya ratharṣabhau //
avaikṣantācalair netraiḥ parivārya ratharṣabhau //
I zmartwiały hufce słoni, zatrzymała się konnica
i korpusy rydwanników, wszyscy w szeregach stanęli.
i korpusy rydwanników, wszyscy w szeregach stanęli.
hastyanīkānyatiṣṭhanta tathānīkāni vājinām /
tathaiva rathavāhinyaḥ prativyūhya vyavasthitāḥ //
tathaiva rathavāhinyaḥ prativyūhya vyavasthitāḥ //
Pstrzy od pereł i koralu, zdobni w złoto i klejnoty,
w ornamentach, z proporcami oraz w zbrojach szczerozłotych,
w ornamentach, z proporcami oraz w zbrojach szczerozłotych,
muktāvidrumacitraiśca maṇikāñcanabhūṣitaiḥ /
dhvajair ābharaṇaiścitraiḥ kavacaiśca hiraṇmayaiḥ //
dhvajair ābharaṇaiścitraiḥ kavacaiśca hiraṇmayaiḥ //
dzierżąc chorągwie zwycięstwa, z czaprakami, kropierzami,
z ostrą, nienaganną bronią, z końskimi pióropuszami,
z ostrą, nienaganną bronią, z końskimi pióropuszami,
vaijayantīpatākābhiḥ paristomāṅgakambalaiḥ /
vimalair niśitaiḥ śastrair hayānāṃ ca prakīrṇakaiḥ //
vimalair niśitaiḥ śastrair hayānāṃ ca prakīrṇakaiḥ //
tak złotymi jak srebrnymi, o monarcho wśród Bharatów,
z pierścieniami na kłach słoni i z wieńcami na ich guzach
z pierścieniami na kłach słoni i z wieńcami na ich guzach
jātarūpamayībhiśca rājatībhiśca mūrdhasu /
gajānāṃ kumbhamālābhir dantaveṣṭaiśca bhārata //
gajānāṃ kumbhamālābhir dantaveṣṭaiśca bhārata //
wyglądali jak chmur rzędy, gdy się kończy czas upałów,
z tęczą oraz błyskawicą, w słońcu, ze sznurem żurawi.
z tęczą oraz błyskawicą, w słońcu, ze sznurem żurawi.
sabalākāḥ sakhadyotāḥ sairāvataśatahradāḥ /
adṛśyantoṣṇaparyāye meghānām iva vāgurāḥ //
adṛśyantoṣṇaparyāye meghānām iva vāgurāḥ //
Stojąc, woje Judhiszthiry, jako i rycerze nasi,
przyglądali się zmaganiom Drony oraz Jujudhany.
przyglądali się zmaganiom Drony oraz Jujudhany.
apaśyann asmadīyāśca te ca yaudhiṣṭhirāḥ sthitāḥ /
tad yuddhaṃ yuyudhānasya droṇasya ca mahātmanaḥ //
tad yuddhaṃ yuyudhānasya droṇasya ca mahātmanaḥ //
Bogowie na szczytach statków z Brahmą, Śakrą na swym czele,
gromady siddhów, ćaranów, widjadharowie i węże
gromady siddhów, ćaranów, widjadharowie i węże
vimānāgragatā devā brahmaśakrapurogamāḥ /
siddhacāraṇasaṃghāśca vidyādharamahoragāḥ //
siddhacāraṇasaṃghāśca vidyādharamahoragāḥ //
wielce byli zadziwieni, gdy te dwa lwy pośród ludzi
uderzali, parowali, cudnie bronią operując.
uderzali, parowali, cudnie bronią operując.
gatapratyāgatākṣepaiścitraiḥ śastravighātibhiḥ /
vividhair vismayaṃ jagmustayoḥ puruṣasiṃhayoḥ //
vividhair vismayaṃ jagmustayoḥ puruṣasiṃhayoḥ //
Ci dwaj – Drona i Satjaki – mocarze ukazywali
lekkość ręki do oręża, rażąc wzajem się bełtami.
lekkość ręki do oręża, rażąc wzajem się bełtami.
hastalāghavam astreṣu darśayantau mahābalau /
anyonyaṃ samavidhyetāṃ śaraistau droṇasātyakī //
anyonyaṃ samavidhyetāṃ śaraistau droṇasātyakī //
Książę Daśarhów strzałami skrzydlatymi sprawnie pociął
bełty, które puścił Drona, potem łuku go pozbawił.
bełty, które puścił Drona, potem łuku go pozbawił.
tato droṇasya dāśārhaḥ śarāṃścicheda saṃyuge /
patribhiḥ sudṛḍhair āśu dhanuścaiva mahādyute //
patribhiḥ sudṛḍhair āśu dhanuścaiva mahādyute //
W okamgnieniu bramin Drona łuk następny zaraz ujął
i cięciwę nań naciągnął, lecz i ten przeciął Satjaki.
i cięciwę nań naciągnął, lecz i ten przeciął Satjaki.
nimeṣāntaramātreṇa bhāradvājo 'paraṃ dhanuḥ /
sajyaṃ cakāra taccāśu cichedāsya sa sātyakiḥ //
sajyaṃ cakāra taccāśu cichedāsya sa sātyakiḥ //
I kolejno bystro Drona łuki nowe chwytał w dłonie,
i naciągał nań cięciwy, lecz wróg każdy ciął strzałami.
i naciągał nań cięciwy, lecz wróg każdy ciął strzałami.
tatastvaran punar droṇo dhanurhasto vyatiṣṭhata /
sajyaṃ sajyaṃ punaścāsya cicheda niśitaiḥ śaraiḥ //
sajyaṃ sajyaṃ punaścāsya cicheda niśitaiḥ śaraiḥ //
Ten nadludzki Jujudhany czyn gdy tylko ujrzał Drona,
wówczas, Indro pośród władców, tak rozważał w myślach swoich
wówczas, Indro pośród władców, tak rozważał w myślach swoich
tato 'sya saṃyuge droṇo dṛṣṭvā karmātimānuṣam /
yuyudhānasya rājendra manasedam acintayat //
yuyudhānasya rājendra manasedam acintayat //
„Równą moc rażenia mieli Bhiszma oraz Dóbr Zdobywca,
Rama, dziecko Krytawirji, jak ten pierwszy wśród Satwatów!”.
Rama, dziecko Krytawirji, jak ten pierwszy wśród Satwatów!”.
etad astrabalaṃ rāme kārtavīrye dhanaṃjaye /
bhīṣme ca puruṣavyāghre yad idaṃ sātvatāṃ vare //
bhīṣme ca puruṣavyāghre yad idaṃ sātvatāṃ vare //
Dwakroć zrodzon Drona ujrzał jego zwinność, jak Wasawy,
i głęboko w swoim sercu dzielność wroga uszanował.
i głęboko w swoim sercu dzielność wroga uszanował.
taṃ cāsya manasā droṇaḥ pūjayāmāsa vikramam /
lāghavaṃ vāsavasyeva samprekṣya dvijasattamaḥ //
lāghavaṃ vāsavasyeva samprekṣya dvijasattamaḥ //
Znawca broni się ucieszył i bogowie wraz z Wasawą.
Niebianie i gandharwowie, grona siddhów i ćaranów
Niebianie i gandharwowie, grona siddhów i ćaranów
tutoṣāstravidāṃ śreṣṭhastathā devāḥ savāsavāḥ /
na tām ālakṣayāmāsur laghutāṃ śīghrakāriṇaḥ //
na tām ālakṣayāmāsur laghutāṃ śīghrakāriṇaḥ //
nigdy wcześniej nie widzieli lekkości wespół z chyżością,
z jaką walczył Jujudhana, chociaż czyny Drony znali.
z jaką walczył Jujudhana, chociaż czyny Drony znali.
devāśca yuyudhānasya gandharvāśca viśāṃ pate /
siddhacāraṇasaṃghāśca vidur droṇasya karma tat //
siddhacāraṇasaṃghāśca vidur droṇasya karma tat //
Drona, gromca wojowników, inny łuk pochwycił w dłonie
i wśród znawców broni pierwszy począł miotać swe pociski.
i wśród znawców broni pierwszy począł miotać swe pociski.
tato 'nyad dhanur ādāya droṇaḥ kṣatriyamardanaḥ /
astrair astravidāṃ śreṣṭho yodhayāmāsa bhārata //
astrair astravidāṃ śreṣṭho yodhayāmāsa bhārata //
Satjaki jego oręże strącił magią swoich bełtów
i wypuścił ostre strzały, co cudownym się wydało.
i wypuścił ostre strzały, co cudownym się wydało.
tasyāstrāṇyastramāyābhiḥ pratihanya sa sātyakiḥ /
jaghāna niśitair bāṇaistad adbhutam ivābhavat //
jaghāna niśitair bāṇaistad adbhutam ivābhavat //
Widząc jego czyn nadludzki z siłą jogi połączony,
niezrównany, znawcy jogi w twojej armii go uczcili.
niezrównany, znawcy jogi w twojej armii go uczcili.
tasyātimānuṣaṃ karma dṛṣṭvānyair asamaṃ raṇe /
yuktaṃ yogena yogajñāstāvakāḥ samapūjayan //
yuktaṃ yogena yogajñāstāvakāḥ samapūjayan //
Jaki pocisk zwalniał Drona, taki sam miotał Satjaki,
więc preceptor, gromca wrogów, walczył nieco skołowany.
więc preceptor, gromca wrogów, walczył nieco skołowany.
yad astram asyati droṇastad evāsyati sātyakiḥ /
tam ācāryo 'pyasaṃbhrānto 'yodhayacchatrutāpanaḥ //
tam ācāryo 'pyasaṃbhrānto 'yodhayacchatrutāpanaḥ //
O monarcho, wściekły Drona, biegły w sztuce militarnej,
aby zabić Jujudhanę, oręż niebiański przywołał.
aby zabić Jujudhanę, oręż niebiański przywołał.
tataḥ kruddho mahārāja dhanurvedasya pāragaḥ /
vadhāya yuyudhānasya divyam astram udairayat //
vadhāya yuyudhānasya divyam astram udairayat //
Tamten ujrzał wielce groźny pocisk Ognia, śmierć dla wrogów,
i przywołał wielki łucznik niebiański pocisk Waruny.
i przywołał wielki łucznik niebiański pocisk Waruny.
tad āgneyaṃ mahāghoraṃ ripughnam upalakṣya saḥ /
astraṃ divyaṃ maheṣvāso vāruṇaṃ samudairayat //
astraṃ divyaṃ maheṣvāso vāruṇaṃ samudairayat //
Wzniosły się krzyki przestrachu, gdy chwycili boski oręż,
nawet niebiańscy wędrowcy zamarli na nieboskłonie.
nawet niebiańscy wędrowcy zamarli na nieboskłonie.
hāhākāro mahān āsīd dṛṣṭvā divyāstradhāriṇau /
na vicerustadākāśe bhūtānyākāśagānyapi //
na vicerustadākāśe bhūtānyākāśagānyapi //
Pocisk wodny i ogniowy przez nich w bełtach umieszczone
zetrzeć się nie były w stanie, gdyż Dnia Twórca już zachodził.
zetrzeć się nie były w stanie, gdyż Dnia Twórca już zachodził.
astre te vāruṇāgneye tābhyāṃ bāṇasamāhite /
na tāvad abhiṣajyete vyāvartad atha bhāskaraḥ //
na tāvad abhiṣajyete vyāvartad atha bhāskaraḥ //
Wówczas książę Judhiszthira i syn Pandu Bhimasena,
Nakula i Sahadewa Satjakiego osłonili.
Nakula i Sahadewa Satjakiego osłonili.
tato yudhiṣṭhiro rājā bhīmasenaśca pāṇḍavaḥ /
nakulaḥ sahadevaśca paryarakṣanta sātyakim //
nakulaḥ sahadevaśca paryarakṣanta sātyakim //
Z Dhrysztadjumną na swym czele Wirata wraz z Kekajami,
Matsjowie i armia Śalwów na Dronę ruszyli chyżo.
Matsjowie i armia Śalwów na Dronę ruszyli chyżo.
dhṛṣṭadyumnamukhaiḥ sārdhaṃ virāṭaśca sakekayaḥ /
matsyāḥ śālveyasenāśca droṇam ājagmur añjasā //
matsyāḥ śālveyasenāśca droṇam ājagmur añjasā //
Lecz książęta tysiącami, Duhśasanę mając z przodu,
zaraz do niego przypadli, otoczonego przez wrogów
zaraz do niego przypadli, otoczonego przez wrogów
duḥśāsanaṃ puraskṛtya rājaputrāḥ sahasraśaḥ /
droṇam abhyupapadyanta sapatnaiḥ parivāritam //
droṇam abhyupapadyanta sapatnaiḥ parivāritam //
i wybuchła, królu, bitwa twoich i wrogich łuczników.
Gdy świat skrył się w chmurze pyłu oraz w sieci strzał zwolnionych,
Gdy świat skrył się w chmurze pyłu oraz w sieci strzał zwolnionych,
tato yuddham abhūd rājaṃstava teṣāṃ ca dhanvinām /
rajasā saṃvṛte loke śarajālasamāvṛte //
rajasā saṃvṛte loke śarajālasamāvṛte //
wszystko było pomieszane, nic nie można było poznać,
a gdy kurz przesłonił widok, bój rozgorzał chaotyczny.
a gdy kurz przesłonił widok, bój rozgorzał chaotyczny.
sarvam āvignam abhavanna prājñāyata kiṃcana /
sainyena rajasā dhvaste nirmaryādam avartata //
sainyena rajasā dhvaste nirmaryādam avartata //