Dhrytarasztra rzekł:
Gdy front armii się załamał, gromiony przez Kiritina,
którzy pośród mężnych wojów ruszyli na Dóbr Zdobywcę?
Gdy front armii się załamał, gromiony przez Kiritina,
którzy pośród mężnych wojów ruszyli na Dóbr Zdobywcę?
dhṛtarāṣṭra uvāca /
tasmin prabhagne sainyāgre vadhyamāne kirīṭinā /
ke nu tatra raṇe vīrāḥ pratyudīyur dhanaṃjayam //
tasmin prabhagne sainyāgre vadhyamāne kirīṭinā /
ke nu tatra raṇe vīrāḥ pratyudīyur dhanaṃjayam //
Czyżby do formacji wozu weszli, gdy śmiałość ich prysła,
i bezpieczni się schronili za Droną niczym za murem?
i bezpieczni się schronili za Droną niczym za murem?
āhosvicchakaṭavyūhaṃ praviṣṭā moghaniścayāḥ /
droṇam āśritya tiṣṭhantaḥ prākāram akutobhayāḥ //
droṇam āśritya tiṣṭhantaḥ prākāram akutobhayāḥ //
Sańdźaja rzekł:
Gdy Ardźuna twoje siły złamał i mordował mężów,
gdy entuzjazm ich zniweczył, do ucieczki przymuszając,
Gdy Ardźuna twoje siły złamał i mordował mężów,
gdy entuzjazm ich zniweczył, do ucieczki przymuszając,
saṃjaya uvāca /
tathārjunena saṃbhagne tasmiṃstava bale tadā /
hatavīre hatotsāhe palāyanakṛtakṣaṇe //
tathārjunena saṃbhagne tasmiṃstava bale tadā /
hatavīre hatotsāhe palāyanakṛtakṣaṇe //
kiedy Indry syn strzałami bezustannie ich szlachtował,
nikt pośrodku tej potyczki nie mógł spojrzeć na Ardźunę.
nikt pośrodku tej potyczki nie mógł spojrzeć na Ardźunę.
pākaśāsaninābhīkṣṇaṃ vadhyamāne śarottamaiḥ /
na tatra kaścit saṃgrāme śaśākārjunam īkṣitum //
na tatra kaścit saṃgrāme śaśākārjunam īkṣitum //
Syn twój Duhśasana ujrzał wojska w opłakanym stanie,
wściekły więc gwałtownie ruszył, aby zetrzeć się z Ardźuną.
wściekły więc gwałtownie ruszył, aby zetrzeć się z Ardźuną.
tatastava suto rājan dṛṣṭvā sainyaṃ tathāgatam /
duḥśāsano bhṛśaṃ kruddho yuddhāyārjunam abhyayāt //
duḥśāsano bhṛśaṃ kruddho yuddhāyārjunam abhyayāt //
Przyodziany w złotą zbroję, mnogobarwną, aż przecudną,
hełm miał złoty z rzeki Dźambu, ów mąż o odwadze wielkiej.
hełm miał złoty z rzeki Dźambu, ów mąż o odwadze wielkiej.
sa kāñcanavicitreṇa kavacena samāvṛtaḥ /
jāmbūnadaśirastrāṇaḥ śūrastīvraparākramaḥ //
jāmbūnadaśirastrāṇaḥ śūrastīvraparākramaḥ //
I na czele hufca słoni, jakby ziemię pożerając,
Duhśasana, o monarcho, Leworękiego otoczył.
Duhśasana, o monarcho, Leworękiego otoczył.
nāgānīkena mahatā grasann iva mahīm imām /
duḥśāsano mahārāja savyasācinam āvṛṇot //
duḥśāsano mahārāja savyasācinam āvṛṇot //
Brzmienie dzwonków przy czaprakach słoni oraz dęcie w konchy,
brzęki pociąganych cięciw, także groźne ryki bestii,
brzęki pociąganych cięciw, także groźne ryki bestii,
hrādena gajaghaṇṭānāṃ śaṅkhānāṃ ninadena ca /
jyākṣepaninadaiścaiva virāveṇa ca dantinām //
jyākṣepaninadaiścaiva virāveṇa ca dantinām //
głośny ten harmider objął strony świata, ziemię, przestwór
i przez chwilę zmroził strachem, srogim, wielce nasilonym.
i przez chwilę zmroził strachem, srogim, wielce nasilonym.
bhūr diśaścāntarikṣaṃ ca śabdenāsīt samāvṛtam /
sa muhūrtaṃ pratibhayo dāruṇaḥ samapadyata //
sa muhūrtaṃ pratibhayo dāruṇaḥ samapadyata //
Słonie zoczył, jak bieżyły chyżo, dźgane bosakami ,
każdy z trąbą zwisającą, niczym uskrzydlone góry.
każdy z trąbą zwisającą, niczym uskrzydlone góry.
tān dṛṣṭvā patatastūrṇam aṅkuśair abhicoditān /
vyālambahastān saṃrabdhān sapakṣān iva parvatān //
vyālambahastān saṃrabdhān sapakṣān iva parvatān //
Ryk potężny lwu podobny Dóbr Zdobywca z piersi wydał
i strzałami zdmuchnął cały hufiec słoni swoich wrogów.
i strzałami zdmuchnął cały hufiec słoni swoich wrogów.
siṃhanādena mahatā narasiṃho dhanaṃjayaḥ /
gajānīkam amitrāṇām abhito vyadhamaccharaiḥ //
gajānīkam amitrāṇām abhito vyadhamaccharaiḥ //
Zdobny w Diadem niczym rekin rzucił się na słoni hufiec,
tak jak na ogromną falę wiatrem gnaną przez ocean.
tak jak na ogromną falę wiatrem gnaną przez ocean.
mahormiṇam ivoddhūtaṃ śvasanena mahārṇavam /
kirīṭī tad gajānīkaṃ prāviśanmakaro yathā //
kirīṭī tad gajānīkaṃ prāviśanmakaro yathā //
Parthę, wrogich twierdz zdobywcę, widać było w każdej stronie
jak u kresu świata słońce skwarne, z kursu zbaczające.
jak u kresu świata słońce skwarne, z kursu zbaczające.
kāṣṭhātīta ivādityaḥ pratapan yugasaṃkṣaye /
dadṛśe dikṣu sarvāsu pārthaḥ parapuraṃjayaḥ //
dadṛśe dikṣu sarvāsu pārthaḥ parapuraṃjayaḥ //
Od odgłosów końskich kopyt oraz huku kół obręczy,
donośnego krzyku ludzi, brzęku cięciw naprężonych,
dęcia w konchy – Daru Bogów oraz odgłosu Gandiwy,
donośnego krzyku ludzi, brzęku cięciw naprężonych,
dęcia w konchy – Daru Bogów oraz odgłosu Gandiwy,
khuraśabdena cāśvānāṃ nemighoṣeṇa tena ca /
tena cotkruṣṭaśabdena jyāninādena tena ca /
devadattasya ghoṣeṇa gāṇḍīvaninadena ca //
tena cotkruṣṭaśabdena jyāninādena tena ca /
devadattasya ghoṣeṇa gāṇḍīvaninadena ca //
wolne, jak i szybkie słonie swą świadomość wnet traciły,
kiedy szył je Leworęki strzałami jadowitymi.
kiedy szył je Leworęki strzałami jadowitymi.
mandavegatarā nāgā babhūvuste vicetasaḥ /
śarair āśīviṣasparśair nirbhinnāḥ savyasācinā //
śarair āśīviṣasparśair nirbhinnāḥ savyasācinā //
Ostre, bezwiechciowe strzały z Gandiwy wylatujące
setkami i tysiącami członki słoni przeszywały.
setkami i tysiącami członki słoni przeszywały.
te gajā viśikhaistīkṣṇair yudhi gāṇḍīvacoditaiḥ /
anekaśatasāhasraiḥ sarvāṅgeṣu samarpitāḥ //
anekaśatasāhasraiḥ sarvāṅgeṣu samarpitāḥ //
Gdy je gromił Zdobny w Diadem, ryki głośne wydawały
i padały wciąż na ziemię, jak z uciętym skrzydłem góry.
i padały wciąż na ziemię, jak z uciętym skrzydłem góry.
ārāvaṃ paramaṃ kṛtvā vadhyamānāḥ kirīṭinā /
nipetur aniśaṃ bhūmau chinnapakṣā ivādrayaḥ //
nipetur aniśaṃ bhūmau chinnapakṣā ivādrayaḥ //
Inne uderzane w szczęki, lędźwie lub guzy na głowie,
grotami naszpikowane jak żurawie zawodziły.
grotami naszpikowane jak żurawie zawodziły.
apare dantaveṣṭeṣu kumbheṣu ca kaṭeṣu ca /
śaraiḥ samarpitā nāgāḥ krauñcavad vyanadanmuhuḥ //
śaraiḥ samarpitā nāgāḥ krauñcavad vyanadanmuhuḥ //
Zdobny w Diadem ścinał głowy kornakom na grzbietach słoni,
strzał niedźwiedzich używając, które proste drzewce mają.
strzał niedźwiedzich używając, które proste drzewce mają.
gajaskandhagatānāṃ ca puruṣāṇāṃ kirīṭinā /
āchidyantottamāṅgāni bhallaiḥ saṃnataparvabhiḥ //
āchidyantottamāṅgāni bhallaiḥ saṃnataparvabhiḥ //
Z upiększonych kolczykami głów na ziemię wciąż lecących
Prythy syn ofiarę czynił jak z lotosu kwiatu pęków.
Prythy syn ofiarę czynił jak z lotosu kwiatu pęków.
sakuṇḍalānāṃ patatāṃ śirasāṃ dharaṇītale /
padmānām iva saṃghātaiḥ pārthaścakre nivedanam //
padmānām iva saṃghātaiḥ pārthaścakre nivedanam //
Z błąkających wszendy słoni ludzkie ciała się zwieszały
przytroczone, bez pancerzy, poranione, krwią zbrukane.
przytroczone, bez pancerzy, poranione, krwią zbrukane.
yantrabaddhā vikavacā vraṇārtā rudhirokṣitāḥ /
bhramatsu yudhi nāgeṣu manuṣyā vilalambire //
bhramatsu yudhi nāgeṣu manuṣyā vilalambire //
Czasem dwóch lub trzech rycerzy szytych jedną lotną strzałą,
precyzyjnie uwolnioną, upadało w pył bitewny.
precyzyjnie uwolnioną, upadało w pył bitewny.
kecid ekena bāṇena sumuktena patatriṇā /
dvau trayaśca vinirbhinnā nipetur dharaṇītale //
dvau trayaśca vinirbhinnā nipetur dharaṇītale //
Łuki, cięciwy, sztandary, jarzma i rydwanów dyszle
pociął niedźwiedzimi strzały, które proste drzewce mają.
pociął niedźwiedzimi strzały, które proste drzewce mają.
maurvīṃ dhanur dhvajaṃ caiva yugānīṣāstathaiva ca /
rathināṃ kuṭṭayāmāsa bhallaiḥ saṃnataparvabhiḥ //
rathināṃ kuṭṭayāmāsa bhallaiḥ saṃnataparvabhiḥ //
Nikt nie widział, jak zakłada, jak napina, zwalnia, puszcza…
Prythy syn zdawał się tańczyć z łukiem jak koło napiętym.
Prythy syn zdawał się tańczyć z łukiem jak koło napiętym.
na saṃdadhanna cāpyasyanna vimuñcanna coddharan /
maṇḍalenaiva dhanuṣā nṛtyan pārthaḥ sma dṛśyate //
maṇḍalenaiva dhanuṣā nṛtyan pārthaḥ sma dṛśyate //
Bite żelaznymi strzały, z pyska krwią wymiotujące,
co chwilę inne padały słonie na powierzchnię ziemi.
co chwilę inne padały słonie na powierzchnię ziemi.
atividdhāśca nārācair vamanto rudhiraṃ mukhaiḥ /
muhūrtānnipatantyanye vāraṇā vasudhātale //
muhūrtānnipatantyanye vāraṇā vasudhātale //
W tym straszliwym pojedynku wszędy, królu, dostrzegano
niezliczone, bez głów ciała, które wciąż na nogach stały,
niezliczone, bez głów ciała, które wciąż na nogach stały,
utthitānyagaṇeyāni kabandhāni samantataḥ /
adṛśyanta mahārāja tasmin paramasaṃkule //
adṛśyanta mahārāja tasmin paramasaṃkule //
z łukiem, w napalcznikach , z mieczem albo buławę dzierżące,
z obciętymi ramionami, w złote precjoza przybrane.
z obciętymi ramionami, w złote precjoza przybrane.
sacāpāḥ sāṅgulitrāṇāḥ sakhaḍgāḥ sāṅgadā raṇe /
adṛśyanta bhujāśchinnā hemābharaṇabhūṣitāḥ //
adṛśyanta bhujāśchinnā hemābharaṇabhūṣitāḥ //
Liczne jarzma, utensylia, dyszle i przepiękne drzewce,
zdruzgotane osie wozów, koła rydwanów złamane,
zdruzgotane osie wozów, koła rydwanów złamane,
sūpaskarair adhiṣṭhānair īṣādaṇḍakabandhuraiḥ /
cakrair vimathitair akṣair bhagnaiśca bahudhā yugaiḥ //
cakrair vimathitair akṣair bhagnaiśca bahudhā yugaiḥ //
zbroje, łuki oraz strzały wszędy w polu rozrzucone,
girlandy, stroje, ozdoby, wielkie sztandary zwalone,
girlandy, stroje, ozdoby, wielkie sztandary zwalone,
varmacāpaśaraiścaiva vyavakīrṇaistatastataḥ /
sragbhir ābharaṇair vastraiḥ patitaiśca mahādhvajaiḥ //
sragbhir ābharaṇair vastraiḥ patitaiśca mahādhvajaiḥ //
słonie, rumaki zarżnięte i polegli wojownicy
srogi widok przydawali ziemi, wszędy się walając.
srogi widok przydawali ziemi, wszędy się walając.
nihatair vāraṇair aśvaiḥ kṣatriyaiśca nipātitaiḥ /
adṛśyata mahī tatra dāruṇapratidarśanā //
adṛśyata mahī tatra dāruṇapratidarśanā //
Tak to siła Duhśasany, którą zmiażdżył Zdobny w Diadem,
uciekała w wielkim strachu z dowódcami na swym czele.
uciekała w wielkim strachu z dowódcami na swym czele.
evaṃ duḥśāsanabalaṃ vadhyamānaṃ kirīṭinā /
samprādravanmahārāja vyathitaṃ vai sanāyakam //
samprādravanmahārāja vyathitaṃ vai sanāyakam //
Przerażony Duhśasana od strzał cierpiąc, razem z hufcem,
pragnąc schronić się u Drony, schował się w formacji wozu.
pragnąc schronić się u Drony, schował się w formacji wozu.
tato duḥśāsanastrastaḥ sahānīkaḥ śarārditaḥ /
droṇaṃ trātāram ākāṅkṣañ śakaṭavyūham abhyagāt //
droṇaṃ trātāram ākāṅkṣañ śakaṭavyūham abhyagāt //