Rzekł Sańdźaja:
Gdy twój syn zobaczył szyk Żurawia o sile bezmiernej, którego złamać się nie da, grozę budzący, przez Syna Prythy Judhiszthirę ustawiony, podszedł do mistrza Drony, do Krypy i Śalji, i do Saumadattiego, Wikarny i Aśwathamana, a także do wszystkich swych braci z Duhśasaną na czele, Bharato, i do innych licznych mężów, którzy zebrali się, by walczyć i wyrzekł te słowa w sam czas, by pokrzepić ducha:
— Wszyscy macie wiele rodzajów broni i na różnym orężu się znacie, każdy z was, wielcy rydwannicy, sam jeden jest zdolny zabić synów Pandu w boju z całym ich wojskiem, a cóż dopiero, gdy jesteście razem! (5) Niezmierzone są nasze siły, przez Bhiszmę osłaniane, a ich siły da się zmierzyć, o najlepsi wśród królów! Niechaj Sansthanowie, Śurasenowie i Wenikowie oraz Kukurowie, Arewakowie, Trigartowi, Madrakowie i Jawanowie razem z Śatruńdźają, Duhśasaną, Wikarną i Wirą oraz Nandami i Upanandami, z Ćitraseną i Panibhadrakami osłonią Bhiszmę, stanąwszy ze swym wojskiem z przodu!
Wtedy Drona, Bhiszma i twój syn, panie, ustawili wielki szyk przeciwko Pandawom. (10) Ruszył Bhiszma, niby król bogów, ze wszystkich stron wojskiem otoczony, a za nim ciągnęła wielka armia. Syn Bharadwadźi Drona, łucznik mocarny— razem z Kuntalami, Daśarnami i Magadhami, panie plemion, z Widarbhami, Mekalami, Karnami, Prawarami razem z całą armią — jechał za Bhiszmą, ozdobą boju. Gandharowie, Sindhusauwirowie, Śibi i Wasati oraz Syn Subali Śakuni z całym wojskiem osłaniali Syna Bharadwadźi. Król Durjodhana razem ze swymi braćmi, Aśwatakami, Wikarnami oraz z Śarmilami i Kośalami, (15) Dararami, Ćućupami, Kszudrakami i Malawami, pełni werwy, strzegli armię Syna Subali. Bhuriśrawas, Śala, Śalja, Bhagadatta, najdroższy, królowie Awanti Winda i Anuwinda osłaniali jej lewe skrzydło. Syn Somadatty Suśarman, król Kambodźy Sudakszina, Śatajus, Śrutajus stali na prawym skrzydle. Aśwatthaman, Krypa, Krytawarman z rodu Satwatów razem z wielką armią ustawili się w tyle szyku. Tyły armii osłaniali też władcy ludu z różnych krain — Ketumant, Wasudana i syn króla Kaśi Abhibhu. (20)
Wtedy wszyscy twoi ludzie, Bharato, rwący się do walki, pełni radości zadęli w konchy i jak lwy ryknęli. A najstarszy z Kurów, praojciec rodu, słysząc ich ryk, też niczym lew zaryczał i zadął w konchę, potężny. Wtedy wszyscy zadęli w konchy i w kotły, w bębny z wielkim hukiem uderzyli.
W odpowiedzi ci dwaj, którzy stali na wielkim rydwanie zaprzężonym w białe konie, dmuchnęli w swoje konchy prześwietne, zdobne w złote ornamenty i klejnoty — Hryszikeśa w Pięciorodną, a Zdobywca Skarbu w Bożydara. Wilczobrzuch o czynach budzących grozę w Lotosową zadął konchę. (25) Syn Kunti Judhiszthira dął w Nieskończenie-Zwycięską, a Nakula i Sahadewa w Gromkogłośną i Klejnotokwietną. I wraz król Kaśi, władca Śibi, wielki rydwannik Śikhandin, i Dhrysztadjumna, Wirata, Satjaki o wielkiej sławie i król Pańćalów Drupada, wielki łucznik, i pięciu synów Draupadi — wszyscy oni zadęli w wielkie konchy i jako lwy ryczeli. I rozgłośne wycie konch, w które mężowe dęli, odbijało się echem w niebie i ziemi. Tak oto Kurowie i Pandawowie, pełni werwy, o królu znowu się zeszli na polu bitwy, by walczyć ze sobą i nieść sobie wzajem cierpienie. (30)
Gdy twój syn zobaczył szyk Żurawia o sile bezmiernej, którego złamać się nie da, grozę budzący, przez Syna Prythy Judhiszthirę ustawiony, podszedł do mistrza Drony, do Krypy i Śalji, i do Saumadattiego, Wikarny i Aśwathamana, a także do wszystkich swych braci z Duhśasaną na czele, Bharato, i do innych licznych mężów, którzy zebrali się, by walczyć i wyrzekł te słowa w sam czas, by pokrzepić ducha:
— Wszyscy macie wiele rodzajów broni i na różnym orężu się znacie, każdy z was, wielcy rydwannicy, sam jeden jest zdolny zabić synów Pandu w boju z całym ich wojskiem, a cóż dopiero, gdy jesteście razem! (5) Niezmierzone są nasze siły, przez Bhiszmę osłaniane, a ich siły da się zmierzyć, o najlepsi wśród królów! Niechaj Sansthanowie, Śurasenowie i Wenikowie oraz Kukurowie, Arewakowie, Trigartowi, Madrakowie i Jawanowie razem z Śatruńdźają, Duhśasaną, Wikarną i Wirą oraz Nandami i Upanandami, z Ćitraseną i Panibhadrakami osłonią Bhiszmę, stanąwszy ze swym wojskiem z przodu!
Wtedy Drona, Bhiszma i twój syn, panie, ustawili wielki szyk przeciwko Pandawom. (10) Ruszył Bhiszma, niby król bogów, ze wszystkich stron wojskiem otoczony, a za nim ciągnęła wielka armia. Syn Bharadwadźi Drona, łucznik mocarny— razem z Kuntalami, Daśarnami i Magadhami, panie plemion, z Widarbhami, Mekalami, Karnami, Prawarami razem z całą armią — jechał za Bhiszmą, ozdobą boju. Gandharowie, Sindhusauwirowie, Śibi i Wasati oraz Syn Subali Śakuni z całym wojskiem osłaniali Syna Bharadwadźi. Król Durjodhana razem ze swymi braćmi, Aśwatakami, Wikarnami oraz z Śarmilami i Kośalami, (15) Dararami, Ćućupami, Kszudrakami i Malawami, pełni werwy, strzegli armię Syna Subali. Bhuriśrawas, Śala, Śalja, Bhagadatta, najdroższy, królowie Awanti Winda i Anuwinda osłaniali jej lewe skrzydło. Syn Somadatty Suśarman, król Kambodźy Sudakszina, Śatajus, Śrutajus stali na prawym skrzydle. Aśwatthaman, Krypa, Krytawarman z rodu Satwatów razem z wielką armią ustawili się w tyle szyku. Tyły armii osłaniali też władcy ludu z różnych krain — Ketumant, Wasudana i syn króla Kaśi Abhibhu. (20)
Wtedy wszyscy twoi ludzie, Bharato, rwący się do walki, pełni radości zadęli w konchy i jak lwy ryknęli. A najstarszy z Kurów, praojciec rodu, słysząc ich ryk, też niczym lew zaryczał i zadął w konchę, potężny. Wtedy wszyscy zadęli w konchy i w kotły, w bębny z wielkim hukiem uderzyli.
W odpowiedzi ci dwaj, którzy stali na wielkim rydwanie zaprzężonym w białe konie, dmuchnęli w swoje konchy prześwietne, zdobne w złote ornamenty i klejnoty — Hryszikeśa w Pięciorodną, a Zdobywca Skarbu w Bożydara. Wilczobrzuch o czynach budzących grozę w Lotosową zadął konchę. (25) Syn Kunti Judhiszthira dął w Nieskończenie-Zwycięską, a Nakula i Sahadewa w Gromkogłośną i Klejnotokwietną. I wraz król Kaśi, władca Śibi, wielki rydwannik Śikhandin, i Dhrysztadjumna, Wirata, Satjaki o wielkiej sławie i król Pańćalów Drupada, wielki łucznik, i pięciu synów Draupadi — wszyscy oni zadęli w wielkie konchy i jako lwy ryczeli. I rozgłośne wycie konch, w które mężowe dęli, odbijało się echem w niebie i ziemi. Tak oto Kurowie i Pandawowie, pełni werwy, o królu znowu się zeszli na polu bitwy, by walczyć ze sobą i nieść sobie wzajem cierpienie. (30)
saṃjaya uvāca /
krauñcaṃ tato mahāvyūham abhedyaṃ tanayastava /
vyūḍhaṃ dṛṣṭvā mahāghoraṃ pārthenāmitatejasā //
krauñcaṃ tato mahāvyūham abhedyaṃ tanayastava /
vyūḍhaṃ dṛṣṭvā mahāghoraṃ pārthenāmitatejasā //
ācāryam upasaṃgamya kṛpaṃ śalyaṃ ca māriṣa /
saumadattiṃ vikarṇaṃ ca aśvatthāmānam eva ca //
saumadattiṃ vikarṇaṃ ca aśvatthāmānam eva ca //
duḥśāsanādīn bhrātṝṃśca sa sarvān eva bhārata /
anyāṃśca subahūñ śūrān yuddhāya samupāgatān //
anyāṃśca subahūñ śūrān yuddhāya samupāgatān //
prāhedaṃ vacanaṃ kāle harṣayaṃstanayastava /
nānāśastrapraharaṇāḥ sarve śastrāstravedinaḥ //
nānāśastrapraharaṇāḥ sarve śastrāstravedinaḥ //
ekaikaśaḥ samarthā hi yūyaṃ sarve mahārathāḥ /
pāṇḍuputrān raṇe hantuṃ sasainyān kimu saṃhatāḥ //
pāṇḍuputrān raṇe hantuṃ sasainyān kimu saṃhatāḥ //
aparyāptaṃ tad asmākaṃ balaṃ bhīṣmābhirakṣitam /
paryāptaṃ tvidam eteṣāṃ balaṃ pārthivasattamāḥ //
paryāptaṃ tvidam eteṣāṃ balaṃ pārthivasattamāḥ //
saṃsthānāḥ śūrasenāśca veṇikāḥ kukurāstathā /
ārevakās trigartāśca madrakā yavanāstathā //
ārevakās trigartāśca madrakā yavanāstathā //
śatruṃjayena sahitāstathā duḥśāsanena ca /
vikarṇena ca vīreṇa tathā nandopanandakaiḥ //
vikarṇena ca vīreṇa tathā nandopanandakaiḥ //
citrasenena sahitāḥ sahitāḥ pāṇibhadrakaiḥ /
bhīṣmam evābhirakṣantu saha sainyapuraskṛtāḥ //
bhīṣmam evābhirakṣantu saha sainyapuraskṛtāḥ //
tato droṇaśca bhīṣmaśca tava putraśca māriṣa /
avyūhanta mahāvyūhaṃ pāṇḍūnāṃ pratibādhane //
avyūhanta mahāvyūhaṃ pāṇḍūnāṃ pratibādhane //
bhīṣmaḥ sainyena mahatā samantāt parivāritaḥ /
yayau prakarṣanmahatīṃ vāhinīṃ surarāḍ iva //
yayau prakarṣanmahatīṃ vāhinīṃ surarāḍ iva //
tam anvayānmaheṣvāso bhāradvājaḥ pratāpavān /
kuntalaiśca daśārṇaiśca māgadhaiśca viśāṃ pate //
kuntalaiśca daśārṇaiśca māgadhaiśca viśāṃ pate //
vidarbhair mekalaiścaiva karṇaprāvaraṇair api /
sahitāḥ sarvasainyena bhīṣmam āhavaśobhinam //
sahitāḥ sarvasainyena bhīṣmam āhavaśobhinam //
gāndhārāḥ sindhusauvīrāḥ śibayo 'tha vasātayaḥ /
śakuniśca svasainyena bhāradvājam apālayat //
śakuniśca svasainyena bhāradvājam apālayat //
tato duryodhano rājā sahitaḥ sarvasodaraiḥ /
aśvātakair vikarṇaiśca tathā śarmilakosalaiḥ //
aśvātakair vikarṇaiśca tathā śarmilakosalaiḥ //
daradaiścūcupaiścaiva tathā kṣudrakamālavaiḥ /
abhyarakṣata saṃhṛṣṭaḥ saubaleyasya vāhinīm //
abhyarakṣata saṃhṛṣṭaḥ saubaleyasya vāhinīm //
bhūriśravāḥ śalaḥ śalyo bhagadattaśca māriṣa /
vindānuvindāvāvantyau vāmaṃ pārśvam apālayan //
vindānuvindāvāvantyau vāmaṃ pārśvam apālayan //
saumadattiḥ suśarmā ca kāmbojaśca sudakṣiṇaḥ /
śatāyuśca śrutāyuśca dakṣiṇaṃ pārśvam āsthitāḥ //
śatāyuśca śrutāyuśca dakṣiṇaṃ pārśvam āsthitāḥ //
aśvatthāmā kṛpaścaiva kṛtavarmā ca sātvataḥ /
mahatyā senayā sārdhaṃ senāpṛṣṭhe vyavasthitāḥ //
mahatyā senayā sārdhaṃ senāpṛṣṭhe vyavasthitāḥ //
pṛṣṭhagopāstu tasyāsannānādeśyā janeśvarāḥ /
ketumān vasudānaśca putraḥ kāśyasya cābhibhūḥ //
ketumān vasudānaśca putraḥ kāśyasya cābhibhūḥ //
tataste tāvakāḥ sarve hṛṣṭā yuddhāya bhārata /
dadhmuḥ śaṅkhānmudā yuktāḥ siṃhanādāṃśca nādayan //
dadhmuḥ śaṅkhānmudā yuktāḥ siṃhanādāṃśca nādayan //
teṣāṃ śrutvā tu hṛṣṭānāṃ kuruvṛddhaḥ pitāmahaḥ /
siṃhanādaṃ vinadyoccaiḥ śaṅkhaṃ dadhmau pratāpavān //
siṃhanādaṃ vinadyoccaiḥ śaṅkhaṃ dadhmau pratāpavān //
tataḥ śaṅkhāśca bheryaśca peśyaśca vividhāḥ paraiḥ /
ānakāścābhyahanyanta sa śabdastumulo 'bhavat //
ānakāścābhyahanyanta sa śabdastumulo 'bhavat //
tataḥ śvetair hayair yukte mahati syandane sthitau /
pradadhmatuḥ śaṅkhavarau hemaratnapariṣkṛtau //
pradadhmatuḥ śaṅkhavarau hemaratnapariṣkṛtau //
pāñcajanyaṃ hṛṣīkeśo devadattaṃ dhanaṃjayaḥ /
pauṇḍraṃ dadhmau mahāśaṅkhaṃ bhīmakarmā vṛkodaraḥ //
pauṇḍraṃ dadhmau mahāśaṅkhaṃ bhīmakarmā vṛkodaraḥ //
anantavijayaṃ rājā kuntīputro yudhiṣṭhiraḥ /
nakulaḥ sahadevaśca sughoṣamaṇipuṣpakau //
nakulaḥ sahadevaśca sughoṣamaṇipuṣpakau //
kāśirājaśca śaibyaśca śikhaṇḍī ca mahārathaḥ /
dhṛṣṭadyumno virāṭaśca sātyakiśca mahāyaśāḥ //
dhṛṣṭadyumno virāṭaśca sātyakiśca mahāyaśāḥ //
pāñcālyaśca maheṣvāso draupadyāḥ pañca cātmajāḥ /
sarve dadhmur mahāśaṅkhān siṃhanādāṃśca nedire //
sarve dadhmur mahāśaṅkhān siṃhanādāṃśca nedire //
sa ghoṣaḥ sumahāṃstatra vīraistaiḥ samudīritaḥ /
nabhaśca pṛthivīṃ caiva tumulo vyanunādayat //
nabhaśca pṛthivīṃ caiva tumulo vyanunādayat //
evam ete mahārāja prahṛṣṭāḥ kurupāṇḍavāḥ /
punar yuddhāya saṃjagmustāpayānāḥ parasparam //
punar yuddhāya saṃjagmustāpayānāḥ parasparam //