Rozdział 22

Sańdźaja rzekł:
Gdy bitwa postępowała straszliwa, przerażająca,
niszczyły Pandawów wojska oddziały twojego syna.

9.22.1

saṃjaya uvāca /
vartamāne tathā yuddhe ghorarūpe bhayānake /
abhajyata balaṃ tatra tava putrasya pāṇḍavaiḥ //

Ale też wielkim wysiłkiem wstrzymując tych rydwanników
synowie twoi bój wiedli przeciwko armii Pandawów.

9.22.2

tāṃstu yatnena mahatā saṃnivārya mahārathān /
putraste yodhayāmāsa pāṇḍavānām anīkinīm //

Szybko wrócili też woje inni chcąc wesprzeć twych synów
i kiedy tylko wrócili nastała bitwa okrutna.

9.22.3

nivṛttāḥ sahasā yodhāstava putrapriyaiṣiṇaḥ /
saṃnivṛtteṣu teṣvevaṃ yuddham āsītsudāruṇam //

Walczyli twoi z wrogami jak z demonami bogowie,
nikt z wrogów, nikt z twojej armii wycofać się nie zamierzał.

9.22.4

tāvakānāṃ pareṣāṃ ca devāsuraraṇopamam /
pareṣāṃ tava sainye ca nāsīt kaścit parāṅmukhaḥ //

Toczyli walkę na oślep, zgadując i śledząc znaki,
wielkie czynili zniszczenia sobie i swoim w tej walce.
/sobie nawzajem w tej walce/.

9.22.5

anumānena yudhyante saṃjñābhiśca parasparam /
teṣāṃ kṣayo mahān āsīd yudhyatām itaretaram //

A wówczas król Judhiszthira wiedziony wielką wściekłością,
walcząc i pragnąc pokonać tych Dhartarasztrów, ich króla,

9.22.6

tato yudhiṣṭhiro rājā krodhena mahatā yutaḥ /
jigīṣamāṇaḥ saṃgrāme dhārtarāṣṭrān sarājakān //

strzałami o złotych lotkach trzema Śaradwatę przeszył,
czterema powalił konie szlachetne Krytawarmana.

9.22.7

tribhiḥ śāradvataṃ viddhvā rukmapuṅkhaiḥ śilāśitaiḥ /
caturbhir nijaghānāśvān kalyāṇān kṛtavarmaṇaḥ //

Lecz Aśwatthaman przechwycił syna Hrydiki sławnego,
a Śaradwata strzał osiem wypuścił na Judhiszthirę.

9.22.8

aśvatthāmā tu hārdikyam apovāha yaśasvinam /
atha śāradvato 'ṣṭābhiḥ pratyavidhyad yudhiṣṭhiram //

Następnie król Durjodhana siedemset wozów bojowych
posłał tam, gdzie był ów władca – Prawości Król, Judhiszthira.

9.22.9

tato duryodhano rājā rathān saptaśatān raṇe /
preṣayad yatra rājāsau dharmaputro yudhiṣṭhiraḥ //

Rydwany z rydwannikami, z prędkością myśli lub wiatru
pognały prosto do boju ku rydwanowi Kaunteji.

9.22.10

te rathā rathibhir yuktā manomārutaraṃhasaḥ /
abhyadravanta saṃgrāme kaunteyasya rathaṃ prati //

I zewsząd ci, wielki królu, wokół Judhiszthiry stojąc
strzałami go przesłonili skrywając jak chmury słońce.

9.22.11

te samantānmahārāja parivārya yudhiṣṭhiram /
adṛśyaṃ sāyakaiścakrur meghā iva divākaram //

Nie mogli wściekli wojowie znieść tego, wiódł ich Śikhandin,
więc na najszybszych rydwanach zdobionych sieciami dzwonków
przybyli, ażeby chronić syna Kunti, Judhiszthirę.

9.22.12

nāmṛṣyanta susaṃrabdhāḥ śikhaṇḍipramukhā rathāḥ /
rathair agryajavair yuktaiḥ kiṅkiṇījālasaṃvṛtaiḥ /
ājagmur abhirakṣantaḥ kuntīputraṃ yudhiṣṭhiram //

I wówczas walka nastała dzika Pandawów i Kurów,
krew w niej się lała jak woda, mnożyła królestwo Jamy.

9.22.13

tataḥ pravavṛte raudraḥ saṃgrāmaḥ śoṇitodakaḥ /
pāṇḍavānāṃ kurūṇāṃ ca yamarāṣṭravivardhanaḥ //

Gdy wrogich wojów zabili z siedmiuset wozów Kaurawów,
Pandawów, Pańćalów wojska znów odpierały ataki.

9.22.14

rathān saptaśatān hatvā kurūṇām ātatāyinām /
pāṇḍavāḥ saha pāñcālaiḥ punar evābhyavārayan //

Wielka toczyła się bitwa Pandawów i twego syna,
nikt takiej wcześniej nie widział, nikt z nas o takiej nie słyszał.

9.22.15

tatra yuddhaṃ mahaccāsīt tava putrasya pāṇḍavaiḥ /
na ca nastādṛśaṃ dṛṣṭaṃ naiva cāpi pariśrutam //

Gdy walka postępowała, nikt na reguły nie baczył,
gdy byli dziesiątkowani żołnierze twoi i wrogów,

9.22.16

vartamāne tathā yuddhe nirmaryāde samantataḥ /
vadhyamāneṣu yodheṣu tāvakeṣvitareṣu ca //

gdy wojownicy krzyczeli, dęli w swe konchy wspaniałe,
gdy wydawali łucznicy ryki jak lwy, przenikliwe,

9.22.17

ninadatsu ca yodheṣu śaṅkhavaryaiśca pūritaiḥ /
utkṛṣṭaiḥ siṃhanādaiśca garjitena ca dhanvinām //

gdy w walce nader zaciętej rozszarpywano wnętrzności,
a wojownicy wciąż gnali żądni zwycięstwa, o panie,

9.22.18

atipravṛddhe yuddhe ca chidyamāneṣu marmasu /
dhāvamāneṣu yodheṣu jayagṛddhiṣu māriṣa //

gdy wszędzie siano zniszczenie rodzące smutek na ziemi,
gdy się wdowami stawały liczne wspaniałe kobiety ,

9.22.19

saṃhāre sarvato jāte pṛthivyāṃ śokasaṃbhave /
bahvīnām uttamastrīṇāṃ sīmantoddharaṇe tathā //

gdy tak się walka toczyła nieokiełznana, okrutna,
wówczas zagładę wskazały przerażające zwiastuny:
trzęsła się głośny huk czyniąc ziemia, jej góry i lasy.

9.22.20

nirmaryāde tathā yuddhe vartamāne sudāruṇe /
prādurāsan vināśāya tadotpātāḥ sudāruṇāḥ /
cacāla śabdaṃ kurvāṇā saparvatavanā mahī //

Jak trzonki, głownie iskrzące, z nieba spadały na ziemię
ze wszystkich stron meteory słoneczny dysk przebijając.

9.22.21

sadaṇḍāḥ solmukā rājañ śīryamāṇāḥ samantataḥ /
ulkāḥ petur divo bhūmāvāhatya ravimaṇḍalam //

Wichry ze wszystkich stron wiały deszcze kamyków zrzucając,
z oczu swych słonie łzy lały, trzęsły się też ponad miarę.

9.22.22

viṣvagvātāḥ prādurāsannīcaiḥ śarkaravarṣiṇaḥ /
aśrūṇi mumucur nāgā vepathuścāspṛśad bhṛśam //

Nie bacząc na te zwiastuny straszliwe, przerażające,
znów po naradzie bojowej śmiało stanęli żołnierze
na Polu Kuru pomyślnym, pragnąc do nieba się dostać.

9.22.23

etān ghorān anādṛtya samutpātān sudāruṇān /
punar yuddhāya saṃmantrya kṣatriyāstasthur avyathāḥ /
ramaṇīye kurukṣetre puṇye svargaṃ yiyāsavaḥ //

Wówczas syn króla Gandharów, Śakuni, rzekł: „Atakujcie
wrogów od frontu, w tym czasie ja z tyłu będę bił Pandów”.

9.22.24

tato gāndhārarājasya putraḥ śakunir abravīt /
yudhyadhvam agrato yāvat pṛṣṭhato hanmi pāṇḍavān //

Gdy my kroczyliśmy naprzód, Madrów wojowie odważnie
wydali okrzyk radości, inni zrobili to samo.

9.22.25

tato naḥ samprayātānāṃ madrayodhāstarasvinaḥ /
hṛṣṭāḥ kilakilāśabdam akurvantāpare tathā //

Znów potykając się z nami wprawieni i niebezpieczni,
kołczany swe w ruch wprawiając strzał deszczem nas zalewali.

9.22.26

asmāṃstu punar āsādya labdhalakṣā durāsadāḥ /
śarāsanāni dhunvantaḥ śaravarṣair avākiran //

Widząc, że bita przez wrogów jest armia włodarza Madrów,
znów Durjodhany żołnierze wycofywali się z bitwy.

9.22.27

tato hataṃ paraistatra madrarājabalaṃ tadā /
duryodhanabalaṃ dṛṣṭvā punar āsīt parāṅmukham //

Znów mężny władca Gandharwów przemówił do nich: „Gdy wiecie,
czym jest nieprawość, wracajcie! Walczcie! Cóż wam po ucieczce?”

9.22.28

gāndhārarājastu punar vākyam āha tato balī /
nivartadhvam adharmajñā yudhyadhvaṃ kiṃ sṛtena vaḥ //

Władca Gandharwów miał wówczas armię dziesięciu tysięcy
koni, Bharato, i wojów z jaśniejącymi włóczniami.

9.22.29

anīkaṃ daśasāhasram aśvānāṃ bharatarṣabha /
āsīd gāndhārarājasya vimalaprāsayodhinām //

Z tymi wojskami w natarciu, gdy trwało to wyniszczenie,
armię Pandawów od tyłu nękał ostrymi strzałami.

9.22.30

balena tena vikramya vartamāne janakṣaye /
pṛṣṭhataḥ pāṇḍavānīkam abhyaghnanniśitaiḥ śaraiḥ //

Tak wielka armia Pandawów gromiona była, o władco,
jak chmura powiewem wichru miotana na wszystkie strony,

9.22.31

tad abhram iva vātena kṣipyamāṇaṃ samantataḥ /
abhajyata mahārāja pāṇḍūnāṃ sumahad balam //

Z bliska swej armii gromionej przyglądał się Judhiszthira
i Sachadewę, wytrwały, o wielkiej sile nakłaniał:

9.22.32

tato yudhiṣṭhiraḥ prekṣya bhagnaṃ svabalam antikāt /
abhyacodayad avyagraḥ sahadevaṃ mahābalam //

„Patrz, synu Pandu, jak niszczy tę armię naszą bezmyślną
ów syn Subali w swej zbroi ciemiężąc nasze oddziały.

9.22.33

asau subalaputro no jaghanaṃ pīḍya daṃśitaḥ /
senāṃ nisūdayantyeṣa paśya pāṇḍava durmatim //

Idź wraz z synami Draupadi, bij Śakuniego Saubalę,
ja z Pańćalami, bezgrzeszny, będę bił oddział rydwanów.

9.22.34

gaccha tvaṃ draupadeyāśca śakuniṃ saubalaṃ jahi /
rathānīkam ahaṃ rakṣye pāñcālasahito 'nagha //

I wszystkie słonie, rydwany, i trzy tysiące piechurów
niech kroczą z tobą, by zabić Saubalę – bij Śakuniego!”

9.22.35

gacchantu kuñjarāḥ sarve vājinaśca saha tvayā /
pādātāśca trisāhasrāḥ śakuniṃ saubalaṃ jahi //

Wówczas więc siedemset słoni z jeźdźcami zbrojnymi w łuki
i pięć tysięcy konnicy, i Sahadewa mocarny,

9.22.36

tato gajāḥ saptaśatāścāpapāṇibhir āsthitāḥ /
pañca cāśvasahasrāṇi sahadevaśca vīryavān //

i trzy tysiące piechurów, i wszyscy Draupadejowie
pognali tam, gdzie przebywał Śakuni pijany walką.

9.22.37

pādātāśca trisāhasrā draupadeyāśca sarvaśaḥ /
raṇe hyabhyadravaṃste tu śakuniṃ yuddhadurmadam //

A syn Subali, o królu, zadając straty Pandawom
bił armii tylne szeregi, żądny zwycięstwa, dostojny.

9.22.38

tatastu saubalo rājann abhyatikramya pāṇḍavān /
jaghāna pṛṣṭhataḥ senāṃ jayagṛdhraḥ pratāpavān //

Z kolei jeźdźcy wzburzeni armii Pandawów gwałtownych
kroczyli wśród wojsk Saubali zwalczając jego rydwany.

9.22.39

aśvārohāstu saṃrabdhāḥ pāṇḍavānāṃ tarasvinām /
prāviśan saubalānīkam abhyatikramya tān rathān //

Jeźdźcy ci, bohaterowie, stojąc pomiędzy słoniami
deszczami strzał zalewali olbrzymią armię Saubali.

9.22.40

te tatra sādinaḥ śūrāḥ saubalasya mahad balam /
gajamadhye 'vatiṣṭhantaḥ śaravarṣair avākiran //

Wielka toczyła się bitwa przez złych doradców twych, królu,
na włócznie i na maczugi, odważni brali w niej udział.

9.22.41

tad udyatagadāprāsam akāpuruṣasevitam /
prāvartata mahad yuddhaṃ rājan durmantrite tava //

Ucichł głos cięciw, widzami stali się tam rydwannicy,
bo wśród swych wrogów i swoich nie mogli dostrzec różnicy.

9.22.42

upāramanta jyāśabdāḥ prekṣakā rathino 'bhavan /
na hi sveṣāṃ pareṣāṃ vā viśeṣaḥ pratyadṛśyata //

Kurowie i Pandawowie widzieli, Bharato, włócznie
z ramion herosów ciskane, jakby to ognie leciały.

9.22.43

śūrabāhuvisṛṣṭānāṃ śaktīnāṃ bharatarṣabha /
jyotiṣām iva saṃpātam apaśyan kurupāṇḍavāḥ //

Jaśniejącymi lancami, to tu to tam, panie ludów,
przelatującymi niebo mocno zakryte błyszczało.

9.22.44

ṛṣṭibhir vimalābhiśca tatra tatra viśāṃ pate /
saṃpatantībhir ākāśam āvṛtaṃ bahvaśobhata //

Widok lecących pocisków ze wszystkich stron przypominał
lot chmar szarańczy na niebie, o najwspanialszy z Bharatów.

9.22.45

prāsānāṃ patatāṃ rājan rūpam āsīt samantataḥ /
śalabhānām ivākāśe tadā bharatasattama //

Koni krwią całych zbroczonych setki, tysiące padały,
a razem z nimi woźnice okrutnie zmasakrowani.

9.22.46

rudhirokṣitasarvāṅgā vipraviddhair niyantṛbhiḥ /
hayāḥ paripatanti sma śataśo 'tha sahasraśaḥ //

Jedni na drugich wchodzili wzajemnie się masakrując,
widziano ich poranionych jak z ust swych krwią wymiotują.

9.22.47

anyonyaparipiṣṭāśca samāsādya parasparam /
avikṣatāḥ sma dṛśyante vamanto rudhiraṃ mukhaiḥ //

Ciemność straszliwa nastała, gdy kurz okrywał oddziały;
widziałem, jak uciekają z tych stron zabójcy swych wrogów
i konie, i ludzie, królu, a wszystko to kurz przykrywał.

9.22.48

tato 'bhavat tamo ghoraṃ sainyena rajasā vṛte /
tān apākramato 'drākṣaṃ tasmād deśād ariṃdamān /
aśvān rājanmanuṣyāṃśca rajasā saṃvṛte sati //

Inni padali na ziemię krwią wymiotując obficie,
ludzie spleceni włosami nie byli w stanie się ruszyć.

9.22.49

bhūmau nipatitāścānye vamanto rudhiraṃ bahu /
keśākeśisamālagnā na śekuśceṣṭituṃ janāḥ //

Wojowie o wielkiej sile ściągali się z końskich grzbietów,
jak zapaśnicy w potyczce wzajemnie się okładali,
z koni ściągali też wielu tych, którzy byli bez życia.

9.22.50

anyonyam aśvapṛṣṭhebhyo vikarṣanto mahābalāḥ /
mallā iva samāsādya nijaghnur itaretaram /
aśvaiśca vyapakṛṣyanta bahavo 'tra gatāsavaḥ //

To tu, to tam też widziano innych pragnących zwycięstwa
mężów o hardych umysłach licznych, jak lecą na ziemię.

9.22.51

bhūmau nipatitāścānye bahavo vijayaiṣiṇaḥ /
tatra tatra vyadṛśyanta puruṣāḥ śūramāninaḥ //

Ciała ich ziemię zakryły – setki ich, nawet tysiące –
we krwi skąpane, bez ramion, z rozszarpanymi włosami.

9.22.52

raktokṣitaiśchinnabhujair apakṛṣṭaśiroruhaiḥ /
vyadṛśyata mahī kīrṇā śataśo 'tha sahasraśaḥ //

Nikt nie potrafił odjechać daleko na swoim koniu,
gdyż całą ziemię pokryły zabite konie, ich jeźdźcy,

9.22.53

dūraṃ na śakyaṃ tatrāsīd gantum aśvena kenacit /
sāśvārohair hatair aśvair āvṛte vasudhātale //

woje w zbroczonej krwią zbroi, bez broni z bronią wzniesioną,
pragnący zabić się wzajem różnym straszliwym orężem,
najczęściej martwi żołnierze gęsto stłoczeni w tym boju.

9.22.54

rudhirokṣitasaṃnāhair āttaśastrair udāyudhaiḥ /
nānāpraharaṇair ghoraiḥ parasparavadhaiṣibhiḥ /
susaṃnikṛṣṭaiḥ saṃgrāme hatabhūyiṣṭhasainikaiḥ //

A wówczas, po chwili walki, Śakuni Saubala, panie,
wycofał się z resztą jazdy, było jej tam sześć tysięcy.

9.22.55

sa muhūrtaṃ tato yuddhvā saubalo 'tha viśāṃ pate /
ṣaṭsahasrair hayaiḥ śiṣṭair apāyācchakunistataḥ //

Także oddziały Pandawów z końmi we krwi, strudzonymi,
z resztą swej jazdy odeszły, było jej też sześć tysięcy.

9.22.56

tathaiva pāṇḍavānīkaṃ rudhireṇa samukṣitam /
ṣaṭsahasrair hayaiḥ śiṣṭair apāyācchrāntavāhanam //

Kawalerzyści Pandawów w większości skłonni do walki,
gotowi życie poświęcić, ociekający krwią rzekli:

9.22.57

aśvārohāstu pāṇḍūnām abruvan rudhirokṣitāḥ /
susaṃnikṛṣṭāḥ saṃgrāme bhūyiṣṭhaṃ tyaktajīvitāḥ //

„Nie da się walczyć na wozach tutaj, tym bardziej na słoniach,
rydwany niech na rydwany idą, a słonie na słonie.

9.22.58

neha śakyaṃ rathair yoddhuṃ kuta eva mahāgajaiḥ /
rathān eva rathā yāntu kuñjarāḥ kuñjarān api //

Wycofał się już Śakuni i stoi przy swojej armii,
władca ten więc, syn Subali, nie wkroczy znowu do bitwy.”

9.22.59

pratiyāto hi śakuniḥ svam anīkam avasthitaḥ /
na punaḥ saubalo rājā yuddham abhyāgamiṣyati //

Wówczas synowie Draupadi i wielkie słonie wzburzone
odeszły ku Dhrysztadjumnie, rydwannikowi Pańćalów.

9.22.60

tatastu draupadeyāśca te ca mattā mahādvipāḥ /
prayayur yatra pāñcālyo dhṛṣṭadyumno mahārathaḥ //

A Sahadewa, Kaurawjo, gdy chmura kurzu się wzbiła,
samotnie odszedł w to miejsce, gdzie stał już król Judhiszthira.

9.22.61

sahadevo 'pi kauravya rajomeghe samutthite /
ekākī prayayau tatra yatra rājā yudhiṣṭhiraḥ //

Gdy wycofali się oni, znów syn Subali, Śakuni,
z boku uderzył wzburzony na Dhrysztadjumny oddziały.

9.22.62

tatasteṣu prayāteṣu śakuniḥ saubalaḥ punaḥ /
pārśvato 'bhyahanat kruddho dhṛṣṭadyumnasya vāhinīm //

Znów głośna walka nastała tych, co nie dbali o życie,
twoich żołnierzy z wrogami pragnących śmierci wzajemnej.

9.22.63

tat punastumulaṃ yuddhaṃ prāṇāṃstyaktvābhyavartata /
tāvakānāṃ pareṣāṃ ca parasparavadhaiṣiṇām //

Najpierw na siebie patrzyli w starciu tym mężów walecznych,
później na siebie natarli, setki ich były, tysiące.

9.22.64

te hyanyonyam avekṣanta tasmin vīrasamāgame /
yodhāḥ paryapatan rājañ śataśo 'tha sahasraśaḥ //

Hałas w tej świata zagładzie głów odcinanych mieczami
głośny był, jakby spadały ścinane drzewa palmowe.

9.22.65

asibhiśchidyamānānāṃ śirasāṃ lokasaṃkṣaye /
prādurāsīnmahāśabdastālānāṃ patatām iva //

Głośny, huczący był hałas ciał rozcinanych, bez broni,
opadających na ziemię, albo ciał z bronią, o panie,
odciętych ud oraz ramion, tak głośny, że włos się jeżył.

9.22.66

vimuktānāṃ śarīrāṇāṃ bhinnānāṃ patatāṃ bhuvi /
sāyudhānāṃ ca bāhūnām urūṇāṃ ca viśāṃ pate /
āsīt kaṭakaṭāśabdaḥ sumahān romaharṣaṇaḥ //

Ciskając ostre pociski w braci, synów, towarzyszy,
żołnierze pędzili wkoło jak ptaki walcząc o zdobycz.

9.22.67

nighnanto niśitaiḥ śastrair bhrātṝn putrān sakhīn api /
yodhāḥ paripatanti sma yathāmiṣakṛte khagāḥ //

Wściekłością roznamiętnione, wzajemnie się atakując,
krzycząc: „ja pierwszy, ja pierwszy!” , biły się wojów tysiące.

9.22.68

anyonyaṃ pratisaṃrabdhāḥ samāsādya parasparam /
ahaṃ pūrvam ahaṃ pūrvam iti nyaghnan sahasraśaḥ //

Przez napór jeźdźców zabitych, z siodeł swych wypadających,
konie padały wokoło, setki ich nawet tysiące.

9.22.69

saṃghātair āsanabhraṣṭair aśvārohair gatāsubhiḥ /
hayāḥ paripatanti sma śataśo 'tha sahasraśaḥ //

Głośny był dźwięk rżących koni, szybko pędzących, miażdżących,
i mężów, o panie ludów, którzy odziani w swe zbroje

9.22.70

sphuratāṃ pratipiṣṭānām aśvānāṃ śīghrasāriṇām /
stanatāṃ ca manuṣyāṇāṃ saṃnaddhānāṃ viśāṃ pate //

ryk wydawali donośny, dźwięk włóczni i dzid ciskanych,
niszczących wnętrzności wrogów – przez złych doradców twych, królu.

9.22.71

śaktyṛṣṭiprāsaśabdaśca tumulaḥ samajāyata /
bhindatāṃ paramarmāṇi rājan durmantrite tava //

Zmęczone, wściekłe, spragnione, z końmi już wycieńczonymi,
przez ostre miecze ranione do przodu szły twoje wojska.

9.22.72

śramābhibhūtāḥ saṃrabdhāḥ śrāntavāhāḥ pipāsitāḥ /
vikṣatāśca śitaiḥ śastrair abhyavartanta tāvakāḥ //

Zapachem krwi odurzeni, liczni tam tak tumanieli,
że wrogów i swoich bili – każdego, kto wszedł im w drogę.

9.22.73

mattā rudhiragandhena bahavo 'tra vicetasaḥ /
jaghnuḥ parān svakāṃścaiva prāptān prāptān anantarān //

I wielu martwych kszatrijów, którzy pragnęli zwycięstwa,
padało na ziemię, królu, gdy deszcze strzał ich zalały.

9.22.74

bahavaśca gataprāṇāḥ kṣatriyā jayagṛddhinaḥ /
bhūmāvabhyapatan rājañ śaravṛṣṭibhir āvṛtāḥ //

W dniu hałaśliwej radości wilków, szakali i sępów
straszny kres armii nastawał twojej, twój syn na to patrzył.

9.22.75

vṛkagṛdhraśṛgālānāṃ tumule modane 'hani /
āsīd balakṣayo ghorastava putrasya paśyataḥ //

Ciałami mężów i koni usłana była ta ziemia
barwna od krwi i od wody, wzbudzała strach tchórzów, panie.

9.22.76

narāśvakāyasaṃchannā bhūmir āsīd viśāṃ pate /
rudhirodakacitrā ca bhīrūṇāṃ bhayavardhinī //

Raz po raz cięci mieczami, włóczniami albo dzidami
ni twoi, ni Pandawowie nie podchodzili do siebie.

9.22.77

asibhiḥ paṭṭiśaiḥ śūlaistakṣamāṇāḥ punaḥ punaḥ /
tāvakāḥ pāṇḍavāścaiva nābhyavartanta bhārata //

Do granic swych możliwości walcząc, do krańca oddechu,
żołnierze padali wokół z ran swych obficie krwią brocząc.

9.22.78

praharanto yathāśakti yāvat prāṇasya dhāraṇam /
yodhāḥ paripatanti sma vamanto rudhiraṃ vraṇaiḥ //

Widziano ciało bez głowy, które chwyciło swą głowę
za włosy, miecz też wznosiło ostrzy, krwią ociekający.

9.22.79

śiro gṛhītvā keśeṣu kabandhaḥ samadṛśyata /
udyamya niśitaṃ khaḍgaṃ rudhireṇa samukṣitam //

Gdy takich torsów bezgłowych wiele trafiało się, władco,
przez odór krwi intensywny żołnierzy słabość dopadła.

9.22.80

athotthiteṣu bahuṣu kabandheṣu janādhipa /
tathā rudhiragandhena yodhāḥ kaśmalam āviśan //

A kiedy zmniejszył się hałas, potężną armię Pandawów
z niewielką resztą konnicy zaatakował Saubala.

9.22.81

mandībhūte tataḥ śabde pāṇḍavānāṃ mahad balam /
alpāvaśiṣṭaisturagair abhyavartata saubalaḥ //

Wówczas pragnący zwycięstwa szli Pandawowie pośpiesznie,
pieszo, na słoniach, rydwanach oręż swój w górze trzymając.

9.22.82

tato 'bhyadhāvaṃstvaritāḥ pāṇḍavā jayagṛddhinaḥ /
padātayaśca nāgāśca sādinaścodyatāyudhāḥ //

Formując szyk niczym ścianę, ze wszech stron go otaczając
bili go bronią przeróżną pragnąc osiągnąć kres walki.

9.22.83

koṣṭakīkṛtya cāpyenaṃ parikṣipya ca sarvaśaḥ /
śastrair nānāvidhair jaghnur yuddhapāraṃ titīrṣavaḥ //

Gdy twoich tych zobaczyli ze wszech stron atakowanych,
konie, piesi, słonie, wozy pognały wprost na Pandawów.

9.22.84

tvadīyāstāṃstu samprekṣya sarvataḥ samabhidrutān /
sāśvapattidviparathāḥ pāṇḍavān abhidudruvuḥ //

Niektórzy piechurzy w walce straciwszy broń, dzielni woje,
na nogi, pięści się bili, po czym padali na ziemię.

9.22.85

kecit padātayaḥ padbhir muṣṭibhiśca parasparam /
nijaghnuḥ samare śūrāḥ kṣīṇaśastrāstato 'patan //

Z rydwanów spadali woje, ze słoni woźnice słoni,
jakby siddhowie spadali z wozów swych po stracie zasług.

9.22.86

rathebhyo rathinaḥ petur dvipebhyo hastisādinaḥ /
vimānebhya iva bhraṣṭāḥ siddhāḥ puṇyakṣayād yathā //

Tak oto w wielkiej tej bitwie bili żołnierze żołnierzy,
ojców i braci, i druhów, synów i innych swych krewnych.

9.22.87

evam anyonyam āyastā yodhā jaghnur mahāmṛdhe /
pitṝn bhrātṝn vayasyāṃśca putrān api tathāpare //

Trwała ta walka bez granic, o najwspanialszy z Bharatów,
gdy gąszcz dzid, mieczy, strzał sprawił, że była wielce okrutna.

9.22.88

evam āsīd amaryādaṃ yuddhaṃ bharatasattama /
prāsāsibāṇakalile vartamāne sudāruṇe //