d--- layout: chapter --- Rozdział 109 - Mahabharata Rozdział 109 | Mahabharata Link
I rzekł Sańdźaja:
Bhagadatta, Wnuk Gotamy Krypa, król Madrich Śalja, Krytawarman Satwata, dwaj królowie Awanti Winda i Anuwinda, król Sindhu Dźajadratha, Ćitrasena, Wikarna oraz młody Durmarszana — tych dziesięciu twoich wojowników podejmuje walkę z Bhimą. Każdy z nich wielkim wojskiem otoczony, przyjechali z różnych krajów, wierzą, że walka w obronie Bhiszmy przyniesie im wielką sławę. Śalja dziewięcioma strzałami uderza w Bhimę, Krytawarman trzema, Krypa dziewięcioma, Ćitrasena zaś, Wikarna i Bhagadatta, o czcigodny, wypuszczają po dziesięć strzał. (5) Król Sindhu trafia Bhimasenę trzema strzałami w samą pierś, królowie Awanti Winda i Anuwinda wypuszczają po pięć strzał, a Durmarszana dwudziestką bardzo ostrych strzela. Ale każdego z wszystkich jaśniejących wielkich rydwanników, sławnych na cały świat zwolenników Dhrytarasztry, mocarny Bhimasena przeszywa wieloma strzałami — Śalję pięćdziesięcioma, Krytawarmana ośmioma, łuk Krypy wraz z kołczanem rozszczepia przez środek, a potem jego samego, gdy już łuk mu strzaskał, trafia pięcioma strzałami. Windę i Anuwindę godzi trzema — każdego z nich z osobna, Durmarszanę dwudziestoma, Ćitrasenę pięcioma, Wikarnę zaś dziesięcioma, pięcioma króla Sindhu Dźajadrathę trzema. (10) A ostrzelawszy ich, ryczy rozochocony.
Lecz Wnuk Gotamy Krypa, arcyrydwannik, nowy łuk bierze i w podnieceniu trafia Bhimę dziesięcioma ostrymi strzałami. Rozjuszył się Bhimasena długoręki, gdy go liczne strzały zraniły, jak słoń dźgnięty bodźcami i rozpłomieniony odbija się Wnukowi Gotamy wieloma pociskami. Konie króla Sindhu i jego woźnicę trzema strzałami wysyła do krainy Śmierci, płonąc niczym sam Czas kres wszystkiemu niosący. A tamten długoręki, gdy mu zabito konie, zeskakuje szybko z rydwanu i wypuszcza ostre strzały ku Bhimasenie.
Ale Bhima dwiema bhallami rozcina łuk królowi Sindhu o wielkim duchu w samym środku, Arcybharato, (15) a tamten, bez łuku, bez koni, bez woźnicy, wskakuje szybko na rydwan Ćitraseny. Zaprawdę czynów nieziemskich dokonuje Pandawa! Najpierw ostrzelał wielkich rydwanników i w miejscu ich osadził, a potem — na oczach wszystkich — pozbawił pozbawił króla Sindhu rydwanu!
Nie może Śalja znieść męstwa Bhimaseny i nałożywszy na cięciwę siedem ostrych strzał, przez kowala wyszlifowanych, bije w Bhimę, wołając:
— Stawaj! Stawaj!
Krypa i Krytawarman oraz Bhagadatta, dostojny, królowie Awanti Winda i Anuwinda, Ćitra, Durmarszana i Wikarna oraz Dźajadratha, król Sindhu potężny — ci wszyscy dręczyciele wrogów uderzają na Bhimę chcąc Śalji dać wsparcie. (20) On w odpowiedzi każdego z nich piątką strzał bije godzi, a Śalję samego najpierw siedmioma, a potem dziesięcioma trafia. Śalja przeszywa go dziewięcioma, zaraz potem pięcioma, a jego woźnicę bhallą głęboką trafia w same punkty śmierci. Widzi Bhimasena rozpłomieniony, że Wiśoka jest ranny i króla Madrich Śalję trzema strzałami w pierś bije z całej siły swych ramion, a w każdego z pozostałych wielkich łuczników trzema trzema strzałami idącymi prosto uderza, rycząc jak lew. Tamci wielcy łucznicy, w pełni zwarci w boju, szyją w Pandawę oszalałego od bitwy — każdy z nich trzema strzałami o ostrych grotach mocno w punkty śmierci uderza. (25) Choć ciężko ranny, nie zadrżał wielki łucznik Bhimasena jak góra pod naporem strug wody lejących się na nią z chmur burzowych niewzruszona. I szybko Śalję dziewięcioma strzałami szybko atakuje ów woj przesławny, a Pragdźjotiszę siedmioma, o królu, mocno uderza. Łuk Krypy Satwaty o wielkim duchu wraz z kołczanem strzałą o grocie z brzytwy roztrzaskuje — ten mistrz walki. Krytawarman chwyta nowy łuk i naraćą trafia Wilczobrzucha między brwi, o spopielaczu wrogów. Ale Bhimasena uderza Śalję dziewięcioma żelaznymi strzałami, Bhagadattę trzema, Krytawarmana ośmioma, (30) a każdego z pozostałych rydwanników, poczynając od Wnuka Gotamy Krypy, dwiema. Oni zaś odpowiadają mu ostrymi strzałami, o królu. Ale Bhima, choć ze wszystkich stron ostrzeliwany przez tych wielkich rydwanników, przemierza całe pole walki z umysłem spokojnym — tamci są dla niego niczym trawa. A owi arcyrydwannicy, takoż bez gorączki, ostrymi strzałami w Bhimę biją, setkami i tysiącami.
Mężny Bhagadatta, wielki rydwannik, ciska w niego śmigłą włócznią o złotym drzewcu, nadzwyczaj bogato zdobioną. Król Sindhu o potężnych ramionach ciska tomarą i pattiśą, a Krypa i Śalja — tą, która zabija po sto razy, o królu. (35) Pozostali wymierzają w Bhimasenę po pięć strzał na kamiennym toczydle ostrzonych i wypuszczają je z cięciw mocno napiętych. Ale Syn Wichru strzałą o ostrzu niczym brzytwa rozszczepia tomarę, pattiśę na trzy części jak łodygę drzewa sezamowego, śataghni zaś niszczy dziewięcioma strzałami o czaplich piórach. Rozłupuje też strzałę wypuszczoną przez Śalję króla Madrich — wielki mocarz. I także włócznię włócznię, którą Bhagadatta cisnął, rozbija w pył i tak samo inne straszne pociski strzałami o prostym drzewcu. A potem pyszniąc się swą walką, kolejne ich strzały na trzy części rozcina, a każdego z tych wielkich łuczników trzema strzałami uderza. (40)
Ardźuna Zdobywca-Skarbu podjeżdża na rydwanie do wielkiego rydwannika Bhimy, gdy ten bije wrogów. Twoi ludzie, widząc dwóch Pandawów o wielkim duchu razem, tracą nadzieję na zwycięstwo, o buhaju ludzi. Ardźunę zaś wiedzie pragnienie walki z Bhiszmą, wielkim rydwannikiem i jego śmierci, więc kryjąc się za Śikhandinem, atakuje tych dziesięciu twoich wojowników, o Bharato, którzy tak wytrwale z Bhimą walczą. Zaczyna do nich strzelać, miłością do Bhimy powodowany.
Król Durjodhana wydaje rozkaz Suśarmanowi, by zabił ich obu, Ardźunę i Bhimasenę. (45)
— Ruszaj szybko, Suśarmanie, wraz ze swymi oddziałami! Zabij tych dwóch synów Pandu, Zdobywcę Skarbu i Wilczobrzucha!
Usłyszawszy jego rozkaz Suśarman Trigarta, król Prasthali, rusza na tych łuczników — na Bhimę i Ardźunę, otaczając ich wieloma tysiącami swych rydwanów. I rozpoczyna się bój Ardźuny z tamtymi.
saṃjaya uvāca /
bhagadattaḥ kṛpaḥ śalyaḥ kṛtavarmā ca sātvataḥ /
vindānuvindāvāvantyau saindhavaśca jayadrathaḥ //
citraseno vikarṇaśca tathā durmarṣaṇo yuvā /
daśaite tāvakā yodhā bhīmasenam ayodhayan //
mahatyā senayā yuktā nānādeśasamutthayā /
bhīṣmasya samare rājan prārthayānā mahad yaśaḥ //
śalyastu navabhir bāṇair bhīmasenam atāḍayat /
kṛtavarmā tribhir bāṇaiḥ kṛpaśca navabhiḥ śaraiḥ //
citraseno vikarṇaśca bhagadattaśca māriṣa /
daśabhir daśabhir bhallair bhīmasenam atāḍayan //
saindhavaśca tribhir bāṇair jatrudeśe 'bhyatāḍayat /
vindānuvindāvāvantyau pañcabhiḥ pañcabhiḥ śaraiḥ /
durmarṣaṇaśca viṃśatyā pāṇḍavaṃ niśitaiḥ śaraiḥ //
sa tān sarvānmahārāja bhrājamānān pṛthak pṛthak /
pravīrān sarvalokasya dhārtarāṣṭrānmahārathān /
vivyādha bahubhir bāṇair bhīmaseno mahābalaḥ //
śalyaṃ pañcāśatā viddhvā kṛtavarmāṇam aṣṭabhiḥ /
kṛpasya saśaraṃ cāpaṃ madhye cicheda bhārata /
athainaṃ chinnadhanvānaṃ punar vivyādha pañcabhiḥ //
vindānuvindau ca tathā tribhistribhir atāḍayat /
durmarṣaṇaṃ ca viṃśatyā citrasenaṃ ca pañcabhiḥ //
vikarṇaṃ daśabhir bāṇaiḥ pañcabhiśca jayadratham /
viddhvā bhīmo 'nadad dhṛṣṭaḥ saindhavaṃ ca punastribhiḥ //
athānyad dhanur ādāya gautamo rathināṃ varaḥ /
bhīmaṃ vivyādha saṃrabdho daśabhir niśitaiḥ śaraiḥ //
sa viddho bahubhir bāṇaistottrair iva mahādvipaḥ /
tataḥ kruddho mahābāhur bhīmasenaḥ pratāpavān /
gautamaṃ tāḍayāmāsa śarair bahubhir āhave //
saindhavasya tathāśvāṃśca sārathiṃ ca tribhiḥ śaraiḥ /
prāhiṇonmṛtyulokāya kālāntakasamadyutiḥ //
hatāśvāt tu rathāt tūrṇam avaplutya mahārathaḥ /
śarāṃścikṣepa niśitān bhīmasenasya saṃyuge //
tasya bhīmo dhanurmadhye dvābhyāṃ cicheda bhārata /
bhallābhyāṃ bharataśreṣṭha saindhavasya mahātmanaḥ //
sa chinnadhanvā viratho hatāśvo hatasārathiḥ /
citrasenarathaṃ rājann āruroha tvarānvitaḥ //
atyadbhutaṃ raṇe karma kṛtavāṃstatra pāṇḍavaḥ /
mahārathāñ śarair viddhvā vārayitvā mahārathaḥ /
virathaṃ saindhavaṃ cakre sarvalokasya paśyataḥ //
nātīva mamṛṣe śalyo bhīmasenasya vikramam /
sa saṃdhāya śarāṃstīkṣṇān karmāraparimārjitān /
bhīmaṃ vivyādha saptatyā tiṣṭha tiṣṭheti cābravīt //
kṛpaśca kṛtavarmā ca bhagadattaśca māriṣa /
vindānuvindāvāvantyau citrasenaśca saṃyuge //
durmarṣaṇo vikarṇaśca sindhurājaśca vīryavān /
bhīmaṃ te vivyadhustūrṇaṃ śalyahetor ariṃdamāḥ //
sa tu tān prativivyādha pañcabhiḥ pañcabhiḥ śaraiḥ /
śalyaṃ vivyādha saptatyā punaśca daśabhiḥ śaraiḥ //
taṃ śalyo navabhir viddhvā punar vivyādha pañcabhiḥ /
sārathiṃ cāsya bhallena gāḍhaṃ vivyādha marmaṇi //
viśokaṃ vīkṣya nirbhinnaṃ bhīmasenaḥ pratāpavān /
madrarājaṃ tribhir bāṇair bāhvor urasi cārpayat //
tathetarānmaheṣvāsāṃstribhistribhir ajihmagaiḥ /
tāḍayāmāsa samare siṃhavacca nanāda ca //
te hi yattā maheṣvāsāḥ pāṇḍavaṃ yuddhadurmadam /
tribhistribhir akuṇṭhāgrair bhṛśaṃ marmasvatāḍayan //
so 'tividdho maheṣvāso bhīmaseno na vivyathe /
parvato vāridhārābhir varṣamāṇair ivāmbudaiḥ //
śalyaṃ ca navabhir bāṇair bhṛśaṃ viddhvā mahāyaśāḥ /
prāgjyotiṣaṃ śatenājau rājan vivyādha vai dṛḍham //
tatastu saśaraṃ cāpaṃ sātvatasya mahātmanaḥ /
kṣurapreṇa sutīkṣṇena cicheda kṛtahastavat //
athānyad dhanur ādāya kṛtavarmā vṛkodaram /
ājaghāna bhruvor madhye nārācena paraṃtapa //
bhīmastu samare viddhvā śalyaṃ navabhir āyasaiḥ /
bhagadattaṃ tribhiścaiva kṛtavarmāṇam aṣṭabhiḥ //
dvābhyāṃ dvābhyāṃ ca vivyādha gautamaprabhṛtīn rathān /
te tu taṃ samare rājan vivyadhur niśitaiḥ śaraiḥ //
sa tathā pīḍyamāno 'pi sarvatastair mahārathaiḥ /
matvā tṛṇena tāṃstulyān vicacāra gatavyathaḥ //
te cāpi rathināṃ śreṣṭhā bhīmāya niśitāñ śarān /
preṣayāmāsur avyagrāḥ śataśo 'tha sahasraśaḥ //
tasya śaktiṃ mahāvegāṃ bhagadatto mahārathaḥ /
cikṣepa samare vīraḥ svarṇadaṇḍāṃ mahādhanām //
tomaraṃ saindhavo rājā paṭṭiśaṃ ca mahābhujaḥ /
śataghnīṃ ca kṛpo rājañ śaraṃ śalyaśca saṃyuge //
athetare maheṣvāsāḥ pañca pañca śilīmukhān /
bhīmasenaṃ samuddiśya preṣayāmāsur ojasā //
tomaraṃ sa dvidhā cakre kṣurapreṇānilātmajaḥ /
paṭṭiśaṃ ca tribhir bāṇaiścicheda tilakāṇḍavat //
sa bibheda śataghnīṃ ca navabhiḥ kaṅkapatribhiḥ /
madrarājaprayuktaṃ ca śaraṃ chittvā mahābalaḥ //
śaktiṃ cicheda sahasā bhagadatteritāṃ raṇe /
tathetarāñ śarān ghorāñ śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ //
bhīmaseno raṇaślāghī tridhaikaikaṃ samāchinat /
tāṃśca sarvānmaheṣvāsāṃstribhistribhir atāḍayat //
tato dhanaṃjayastatra vartamāne mahāraṇe /
jagāma sa rathenājau bhīmaṃ dṛṣṭvā mahāratham /
nighnantaṃ samare śatrūn yodhayānaṃ ca sāyakaiḥ //
tau tu tatra mahātmānau sametau vīkṣya pāṇḍavau /
nāśaśaṃsur jayaṃ tatra tāvakāḥ puruṣarṣabha //
athārjuno raṇe bhīṣmaṃ yodhayan vai mahāratham /
bhīṣmasya nidhanākāṅkṣī puraskṛtya śikhaṇḍinam //
āsasāda raṇe yodhāṃstāvakān daśa bhārata /
ye sma bhīmaṃ raṇe rājan yodhayanto vyavasthitāḥ /
bībhatsustān athāvidhyad bhīmasya priyakāmyayā //
tato duryodhano rājā suśarmāṇam acodayat /
arjunasya vadhārthāya bhīmasenasya cobhayoḥ //
suśarman gaccha śīghraṃ tvaṃ balaughaiḥ parivāritaḥ /
jahi pāṇḍusutāvetau dhanaṃjayavṛkodarau //
tacchrutvā śāsanaṃ tasya trigartaḥ prasthalādhipaḥ /
abhidrutya raṇe bhīmam arjunaṃ caiva dhanvinau //
rathair anekasāhasraiḥ parivavre samantataḥ /
tataḥ pravavṛte yuddham arjunasya paraiḥ saha //