d--- layout: chapter --- Rozdział 110 - Mahabharata Rozdział 110 | Mahabharata Link
I rzekł Sańdźaja:
Ardźuna strzałami o gładkim drzewcu zasypuje Śalję, wielkiego wojownika, co wielki wysiłek w boju czyni, Suśarmana i Krypę trzema strzałami przeszywa, a Pragdźjotiszę i króla Sindhu Dźajadrathę, Ćitrasenę, Wikrarnę, Krytawarmana, Durmarszanę i dwóch wielkich rydwaników Awanti, Windę i Anuwindę — każdego z nich trzema strzałami o czaplich i pawich piórach trafia ten arcyrydwannik, pastwiąc się nad twoimi żołnierzami.
Ale Dźajadratha z rydwanu Ćitraseny w jednej chwili odpowiada strzałami Syna Prythy i Bhimę, Bharato! (5) Śalja i arcyrydwannik Krypa po wielokroć uderzają długorękiego strzałami przecinającymi punkty śmierci. Twój syn, Ćitrasena, wraz z innymi, panie plemion, błyskawicznie wypuszcza ku Ardźunie i Bhimasenie po pięć ostrych strzał, o czcigodny. A potem ci dwaj synowie Kunti, arcyrydwannicy, buhaje Bharatów, zadają katusze tęgim oddziałom Trigartów. Suśarman przeszywa Syna Prythy wieloma żelaznymi strzałami, rycząc potężnie, aż mu niebo echem odpowiada. I takoż inni mężni rydwannicy Bhimasenę i Ardźunę Zdobywcę Skarbu biją niechybnymi ostrymi strzałami o złotych brzechwach. (10)
A dwaj synowie Kunti, arcyrydwannicy dostojni, o ogromnej sile, bawią się tą walką, wśród swoich wojsk jaśnieją na swoich świetnych rydwanach jak dwa lwy chciwe mięsa wpośród stada krów. Roztrzaskują łuki i strzały tamtych mężów raz za razem i zrywają nimi głowy żołnierzy setkami. Rydwany pogruchotane, setki rumaków ugodzonych, słonie z wraz z ich razem z jeźdźcami walą się na ziemię w tym wielkim boju. Wszędzie widzę ciężko rannych rydwanników i jeźdźców wijących się z bólu. Ziemię zalewa powódź martwych słoni, piechurów i jeźdźców, rydwanów strzaskanych, (15) poszarpanych parasoli, zwalonych godeł, porzuconych bodźców i czapraków słoni, Bharato, naramienników, bransolet, naszyjników, stratowanych wełnianych podściółek pod siodła, porzuconych turbanów i wachlarzy z ogona jaka. Całą ziemię pokrywają ramiona zdobne w srebrne naramienniki i uda onych Indrów wśród ludzi leżące jak okiem sięgnąć. Na własne oczy ten cud widzę — tę moc Syna Prythy, jak strzałami powstrzymuje tych mężów i dziesiątkuje twoje wojska.
Ale twój syn też widzi tych dwóch, Bhimę i Ardźunę, i podjeżdża w pobliże rydwanu Syna Gangi Bhiszmy. (20) Podobnie Krypa, Krytawarman i król Sindhu Dźajadratha oraz królowie Awanti Winda z Anuwindą ruszają na pierwszą linię frontu. Na rydwan Ardźuny spada niezliczona liczba (ajuty i arbudy) strzał zdobnych w pawie pióra. Ale Syn Prythy w locie je powstrzymuje siecią swoich strzał i sam zaczyna posyłać wojowników Kaurawów na śmierć. Rozwścieczony Śalja, wielki rydwannik, jakoby w zabawie, bhallami o prostym drzewcu łączach uderza Ardźunę Zwycięzcę prosto w pierś. (25) Syn Prythy rozszczepia jego łuk wraz napalcznikiem i pięcioma ostrymi pociskami mocno go trafia, w same punkty śmierci. Król Madrich Śalja jednak nowy łuk niechybny chwyta i rozjuszony strzela w Ardźunę. Trafia go trzema strzałami, o królu, Krysznę Wasudewę pięcioma, Bhimasenę zaś dziewięcioma w pierś strzela całą mocą swoich ramion.
Wtedy Drona, o wielki królu, i Dźajatsena, wielki rydwannik Magadhów, z rozkazu Durjodhany, podjeżdżają do tego miejsca, (30) gdzie ci dwaj wielcy rydwannicy, Ardźuna Syn Prythy i Bhimasena Pandawa, biją twoje wielkie wojsko, mój królu. Młody Dźajatsena Bhimę walczącego straszną bronią przeszywa ośmioma ostrymi strzałami, buhaju Bharatów. Bhima odpowiada mu dziesięcioma, a potem znów siedmioma, woźnicę jego bhallą z platformy rydwanu strącając. Spłoszone rumaki w galopie biegną, uwożąc króla Magadhów na oczach całej armii. Drona znajduje szczelinę w szyku i uderza Bhimasenę pięćdziesięcioma ostrymi żelaznymi strzałami ostrzonymi na kamiennym toczydle. Bhima zaś, sławny w boju, uderza na niego — na tego, który był mu jak ojciec! — dziewięcioma strzałami, a potem sześćdziesięcioma, Bharato. (35) Ardźuna, przeszywszy Suśarmana wieloma strzałami, rozpędza jego wojska jak wiatr chmury przegania.
Teraz Bhiszma, król Durjodhana, Syn Subali oraz król Kosali Bryhadbala, wszyscy rozjuszeni, atakują Bhimasenę i Ardźunę Zdobywcę-Skarbu. I takoż Pandawowie bohaterscy z Synem Pryszaty Dhrysztadjumną, atakują Bhiszmę podobnego do śmierci rozwierającej paszczę, co kres wszystkiemu niesie. Śikhandin, zbliżywszy się do wielkiego praojca Bharatów, pokonał już swój strach i w podnieceniu atakuje Niezłomnego-W-Ślubowaniu. Synowie Prythy pod wodzą Judhiszthiry i Śikhandina, ramię w ramię wraz ze Sryńdźajami walczą z Bhiszmą. (40) I tak samo wszyscy twoi wojownicy, z Niezłomnym-W-Ślubowaniu na czele, walczą z Synami Prythy, co za Śikhandinem jadą.
I rozpoczyna się bój Kaurawów z Synami Pandu budzący grozę, o zwycięstwo Bhiszmy. W tej śmiertelnej grze w kości Bhiszma jest stawką dla twoich ludzi, panie plemion. I ta gra toczy się o wygraną jednych i przegraną drugich. Dhrysztadjumna, o wielki królu, ponagla wszystkich wojowników
— Ruszajcie na Syna Gangi, nie bójcie się, o najlepsi z mężów!
Słysząc rozkaz swego dowódcy, wojska Pandawów w jednej chwili atakują Bhiszmę, gotowe oddać życie w tej wielkiej wojnie. (45) Ale Bhiszma, ten arcyrydwannik, powstrzymuje ich, gdy płyną ku niemu tak, jak brzeg powstrzymuje napór wielkiego oceanu.
saṃjaya uvāca /
arjunastu raṇe śalyaṃ yatamānaṃ mahāratham /
chādayāmāsa samare śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ //
suśarmāṇaṃ kṛpaṃ caiva tribhistribhir avidhyata /
prāgjyotiṣaṃ ca samare saindhavaṃ ca jayadratham //
citrasenaṃ vikarṇaṃ ca kṛtavarmāṇam eva ca /
durmarṣaṇaṃ ca rājendra āvantyau ca mahārathau //
ekaikaṃ tribhir ānarchat kaṅkabarhiṇavājitaiḥ /
śarair atiratho yuddhe pīḍayan vāhinīṃ tava //
jayadratho raṇe pārthaṃ bhittvā bhārata sāyakaiḥ /
bhīmaṃ vivyādha tarasā citrasenarathe sthitaḥ //
śalyaśca samare jiṣṇuṃ kṛpaśca rathināṃ varaḥ /
vivyadhāte mahābāhuṃ bahudhā marmabhedibhiḥ //
citrasenādayaścaiva putrāstava viśāṃ pate /
pañcabhiḥ pañcabhistūrṇaṃ saṃyuge niśitaiḥ śaraiḥ /
ājaghnur arjunaṃ saṃkhye bhīmasenaṃ ca māriṣa //
tau tatra rathināṃ śreṣṭhau kaunteyau bharatarṣabhau /
apīḍayetāṃ samare trigartānāṃ mahad balam //
suśarmāpi raṇe pārthaṃ viddhvā bahubhir āyasaiḥ /
nanāda balavannādaṃ nādayan vai nabhastalam //
anye ca rathinaḥ śūrā bhīmasenadhanaṃjayau /
vivyadhur niśitair bāṇai rukmapuṅkhair ajihmagaiḥ //
teṣāṃ tu rathināṃ madhye kaunteyau rathināṃ varau /
krīḍamānau rathodārau citrarūpau vyarocatām /
āmiṣepsū gavāṃ madhye siṃhāviva balotkaṭau //
chittvā dhanūṃṣi vīrāṇāṃ śarāṃśca bahudhā raṇe /
pātayāmāsatur vīrau śirāṃsi śataśo nṛṇām //
rathāśca bahavo bhagnā hayāśca śataśo hatāḥ /
gajāśca sagajārohāḥ petur urvyāṃ mahāmṛdhe //
rathinaḥ sādinaścaiva tatra tatra nisūditāḥ /
dṛśyante bahudhā rājan veṣṭamānāḥ samantataḥ //
hatair gajapadātyoghair vājibhiśca nisūditaiḥ /
rathaiśca bahudhā bhagnaiḥ samāstīryata medinī //
chatraiśca bahudhā chinnair dhvajaiśca vinipātitaiḥ /
aṅkuśair apaviddhaiśca paristomaiśca bhārata //
keyūrair aṅgadair hārai rāṅkavair mṛditaistathā /
uṣṇīṣair apaviddhaiśca cāmaravyajanair api //
tatra tatrāpaviddhaiśca bāhubhiścandanokṣitaiḥ /
ūrubhiśca narendrāṇāṃ samāstīryata medinī //
tatrādbhutam apaśyāma raṇe pārthasya vikramam /
śaraiḥ saṃvārya tān vīrānnijaghāna balaṃ tava //
putrastu tava taṃ dṛṣṭvā bhīmārjunasamāgamam /
gāṅgeyasya rathābhyāśam upajagme mahābhaye //
kṛpaśca kṛtavarmā ca saindhavaśca jayadrathaḥ /
vindānuvindāvāvantyāvājagmuḥ saṃyugaṃ tadā //
tato bhīmo maheṣvāsaḥ phalgunaśca mahārathaḥ /
kauravāṇāṃ camūṃ ghorāṃ bhṛśaṃ dudruvatū raṇe //
tato barhiṇavājānām ayutānyarbudāni ca /
dhanaṃjayarathe tūrṇaṃ pātayanti sma saṃyuge //
tatastāñ śarajālena saṃnivārya mahārathān /
pārthaḥ samantāt samare preṣayāmāsa mṛtyave //
śalyastu samare jiṣṇuṃ krīḍann iva mahārathaḥ /
ājaghānorasi kruddho bhallaiḥ saṃnataparvabhiḥ //
tasya pārtho dhanuśchittvā hastāvāpaṃ ca pañcabhiḥ /
athainaṃ sāyakaistīkṣṇair bhṛśaṃ vivyādha marmaṇi //
athānyad dhanur ādāya samare bhārasādhanam /
madreśvaro raṇe jiṣṇuṃ tāḍayāmāsa roṣitaḥ //
tribhiḥ śarair mahārāja vāsudevaṃ ca pañcabhiḥ /
bhīmasenaṃ ca navabhir bāhvor urasi cārpayat //
tato droṇo mahārāja māgadhaśca mahārathaḥ /
duryodhanasamādiṣṭau taṃ deśam upajagmatuḥ //
yatra pārtho mahārāja bhīmasenaśca pāṇḍavaḥ /
kauravyasya mahāsenāṃ jaghnatustau mahārathau //
jayatsenastu samare bhīmaṃ bhīmāyudhaṃ yuvā /
vivyādha niśitair bāṇair aṣṭabhir bharatarṣabha //
taṃ bhīmo daśabhir viddhvā punar vivyādha saptabhiḥ /
sārathiṃ cāsya bhallena rathanīḍād apāharat //
udbhrāntaisturagaiḥ so 'tha dravamāṇaiḥ samantataḥ /
māgadho 'pahṛto rājā sarvasainyasya paśyataḥ //
droṇastu vivaraṃ labdhvā bhīmasenaṃ śilīmukhaiḥ /
vivyādha bāṇaiḥ suśitaiḥ pañcaṣaṣṭyā tam āyasaiḥ //
taṃ bhīmaḥ samaraślāghī guruṃ pitṛsamaṃ raṇe /
vivyādha navabhir bhallaistathā ṣaṣṭyā ca bhārata //
arjunastu suśarmāṇaṃ viddhvā bahubhir āyasaiḥ /
vyadhamat tasya tat sainyaṃ mahābhrāṇi yathānilaḥ //
tato bhīṣmaśca rājā ca saubalaśca bṛhadbalaḥ /
abhyadravanta saṃkruddhā bhīmasenadhanaṃjayau //
tathaiva pāṇḍavāḥ śūrā dhṛṣṭadyumnaśca pārṣataḥ /
abhyadravan raṇe bhīṣmaṃ vyāditāsyam ivāntakam //
śikhaṇḍī tu samāsādya bhāratānāṃ pitāmaham /
abhyadravata saṃhṛṣṭo bhayaṃ tyaktvā yatavratam //
yudhiṣṭhiramukhāḥ pārthāḥ puraskṛtya śikhaṇḍinam /
ayodhayan raṇe bhīṣmaṃ saṃhatāḥ saha sṛñjayaiḥ //
tathaiva tāvakāḥ sarve puraskṛtya yatavratam /
śikhaṇḍipramukhān pārthān yodhayanti sma saṃyuge //
tataḥ pravavṛte yuddhaṃ kauravāṇāṃ bhayāvaham /
tatra pāṇḍusutaiḥ sārdhaṃ bhīṣmasya vijayaṃ prati //
tāvakānāṃ raṇe bhīṣmo glaha āsīd viśāṃ pate /
tatra hi dyūtam āyātaṃ vijayāyetarāya vā //
dhṛṣṭadyumno mahārāja sarvasainyānyacodayat /
abhidravata gāṅgeyaṃ mā bhaiṣṭa narasattamāḥ //
senāpativacaḥ śrutvā pāṇḍavānāṃ varūthinī /
bhīṣmam evābhyayāt tūrṇaṃ prāṇāṃstyaktvā mahāhave //
bhīṣmo 'pi rathināṃ śreṣṭhaḥ pratijagrāha tāṃ camūm /
āpatantīṃ mahārāja velām iva mahodadhiḥ //