d--- layout: chapter --- Rozdział 32 - Mahabharata Rozdział 32 | Mahabharata Link
Mym czcicielem bądź, myśl o mnie, wielbij mnie, mnie pokłon składaj,
tak to siebie zaprzęgając, mnie oddany przyjdziesz do mnie.
śrībhagavānuvāca /
bhūya eva mahābāho śṛṇu me paramaṃ vacaḥ /
yatte 'haṃ prīyamāṇāya vakṣyāmi hitakāmyayā //
Chwalebny Pan rzekł:
Więc ponownie, o Barczysty, słuchaj mej najwyższej mowy,
pragnąc dobra ją wysłowię tobie, który mnie miłujesz.
na me viduḥ suragaṇāḥ prabhavaṃ na maharṣayaḥ /
ahamādirhi devānāṃ maharṣīṇāṃ ca sarvaśaḥ //
Bogów zastęp mego źródła nie zna, nie znają wieszczowie,
gdyż po prawdzie jam początkiem wspólnie bogów oraz wieszczów.
yo māmajamanādiṃ ca vetti lokamaheśvaram /
asaṃmūḍhaḥ sa martyeṣu sarvapāpaiḥ pramucyate //
Kto wie, żem jest niezrodzonym, bez początku, władcą światów,
ten niezwiedzion wśród śmiertelnych, z wszystkich grzechów się wyzwala.
buddhirjñānamasaṃmohaḥ kṣamā satyaṃ damaḥ śamaḥ /
sukhaṃ duḥkhaṃ bhavo 'bhāvo bhayaṃ cābhayameva ca //
Rozum, wiedza, brak zwiedzenia, prawda, spokój i cierpliwość,
powściągliwość, ból i radość, byt i niebyt, strach, odwaga,
ahiṃsā samatā tuṣṭistapo dānaṃ yaśo 'yaśaḥ /
bhavanti bhāvā bhūtānāṃ matta eva pṛthagvidhāḥ //
niekrzywdzenie i jednakość, sytość, szczodrość i asceza,
sława, a także niesława – te odrębne stany istot
właśnie ze mnie się zrodziły.
maharṣayaḥ sapta pūrve catvāro manavastathā /
madbhāvā mānasā jātā yeṣāṃ loka imāḥ prajāḥ //
Siedmiu wieszczów, wcześniej czterech i podobnie praojcowie
z mej Natury, z myśli wstali – ich potomstwo świat zaludnia.
etāṃ vibhūtiṃ yogaṃ ca mama yo vetti tattvataḥ /
so 'vikampena yogena yujyate nātra saṃśayaḥ //
Mą potęgę oraz jogę kto prawdziwie tu zrozumiał,
ten się w jogę niewzruszoną przęgnie – jest to niewątpliwe.
ahaṃ sarvasya prabhavo mattaḥ sarvaṃ pravartate /
iti matvā bhajante māṃ budhā bhāvasamanvitāḥ //
Jam wszystkiego jest praźródłem, ze mnie wszystko emanuje –
wiedząc to, mnie cześć oddają mądrzy i pełni uczucia.
maccittā madgataprāṇā bodhayantaḥ parasparam /
kathayantaśca māṃ nityaṃ tuṣyanti ca ramanti ca //
We mnie myśl ich, we mnie tchnienia, oświecają się nawzajem,
rozmawiają stale o mnie, cieszą się i rozkoszują.
teṣāṃ satatayuktānāṃ bhajatāṃ prītipūrvakam /
dadāmi buddhiyogaṃ taṃ yena māmupayānti te //
Tym, co zawsze zaprzęgnięci, wielbią mnie z zadowoleniem,
daję jogę roztropności, która do mnie ich prowadzi.
teṣāmevānukampārthamahamajñānajaṃ tamaḥ /
nāśayāmyātmabhāvastho jñānadīpena bhāsvatā //
Jam świadomy jest ich uczuć i współczując im, rozpraszam
ciemność zrodzoną z niewiedzy jasną lampą rozpoznania.
arjuna uvāca /
paraṃ brahma paraṃ dhāma pavitraṃ paramaṃ bhavān /
puruṣaṃ śāśvataṃ divyamādidevamajaṃ vibhum //
Ardźuna rzekł:
Tyś najwyższym jest brahmanem, przeczystością, pierwszym domem.
Wszyscy mędrcy, wieszcz Narada, Asita, Dewala, Wjasa
āhustvāmṛṣayaḥ sarve devarṣirnāradastathā /
asito devalo vyāsaḥ svayaṃ caiva bravīṣi me //
zowią ciebie źródłem bogów, Człowiekiem, nienarodzonym,
wiecznym, boskim, wszechpotężnym i ty sam mi to ogłaszasz.
sarvametadṛtaṃ manye yanmāṃ vadasi keśava /
na hi te bhagavanvyaktiṃ vidurdevā na dānavāḥ //
Wszystko to jest prawdą, Panie, coś mi rzekł, o Bujnowłosy.
Ni bogowie, ni demony twej ujawy nie pojmują.
svayamevātmanātmānaṃ vettha tvaṃ puruṣottama /
bhūtabhāvana bhūteśa devadeva jagatpate //
Sam znasz siebie dzięki sobie, ty najlepszy pośród ludzi.
Twórco istot, panie bytów, Boże bogów, panie świata!
vaktumarhasyaśeṣeṇa divyā hyātmavibhūtayaḥ /
yābhirvibhūtibhirlokānimāṃstvaṃ vyāpya tiṣṭhasi //
Racz bez reszty mi opisać boskie twe potężne moce,
dzięki którym owe światy przeniknąwszy, tutaj stoisz.
kathaṃ vidyāmahaṃ yogiṃstvāṃ sadā paricintayan /
keṣu keṣu ca bhāveṣu cintyo 'si bhagavanmayā //
O joginie, jak cię poznać mogę, myśląc wciąż o tobie?
W jakich różnych bytach, Panie, mam o tobie kontemplować?
vistareṇātmano yogaṃ vibhūtiṃ ca janārdana /
bhūyaḥ kathaya tṛptirhi śṛṇvato nāsti me 'mṛtam //
Mów mi znów, ale rozciągle, o potędze swej i jodze,
gdyż słuchania o nektarze nigdym syty, Dręczycielu.
śrībhagavānuvāca /
hanta te kathayiṣyāmi divyā hyātmavibhūtayaḥ /
prādhānyataḥ kuruśreṣṭha nāstyanto vistarasya me //
Chwalebny Pan rzekł:
Tak, opiszę tobie boskie moje moce, z Kurów pierwszy,
te przedniejsze, gdyż nie znajdziesz kresu moje rozciągłości.
ahamātmā guḍākeśa sarvabhūtāśayasthitaḥ /
ahamādiśca madhyaṃ ca bhūtānāmanta eva ca //
O Snu Władco, jam jest jaźnią w sercu wszech istot złożoną,
jam początkiem oraz środkiem i jam końcem wszystkich istnień.
ādityānāmahaṃ viṣṇur jyotiṣāṃ raviraṃśumān /
marīcirmarutāmasmi nakṣatrāṇāmahaṃ śaśī //
Wśród Aditjów jestem Wisznu, wśród świateł Słońcem promiennym,
jam Marićim pośród wiatrów, pośród gwiazd jestem Księżycem.
vedānāṃ sāmavedo 'smi devānāmasmi vāsavaḥ /
indriyāṇāṃ manaścāsmi bhūtānāmasmi cetanā //
Wśród Wed jestem Samawedą, pierwszym z Wasów pośród bogów,
pośród zmysłów jam umysłem, świadomością pośród bytów.
rudrāṇāṃ śaṃkaraścāsmi vitteśo yakṣarakṣasām /
vasūnāṃ pāvakaścāsmi meruḥ śikhariṇāmaham //
Jestem Śankarą wśród Rudrów, skarbnikiem jakszów, rakszasów.
Ogniem jestem pośród Wasów, górą Meru pośród szczytów.
purodhasāṃ ca mukhyaṃ māṃ viddhi pārtha bṛhaspatim /
senānīnāmahaṃ skandaḥ sarasāmasmi sāgaraḥ //
Wśród kapłanów znaj mnie głównym, synu Prythy, Bryhaspatim,
jestem Skandą wśród dowódców, a wśród stawów oceanem.
maharṣīṇāṃ bhṛgurahaṃ girāmasmyekamakṣaram /
yajñānāṃ japayajño 'smi sthāvarāṇāṃ himālayaḥ //
Jestem Bhrygu pośród wieszczów, pośród dźwięków jedną głoską,
wśród ofiar szeptanym modłem, wśród bezruchu Himalają.
aśvatthaḥ sarvavṛkṣāṇāṃ devarṣīṇāṃ ca nāradaḥ /
gandharvāṇāṃ citrarathaḥ siddhānāṃ kapilo muniḥ //
Wśród drzew jam świętym figowcem, Naradą wśród boskich wieszczów,
Ćitrarathą wśród gandharwów, Kapilą wśród doskonałych.
uccaiḥśravasamaśvānāṃ viddhi māmamṛtodbhavam /
airāvataṃ gajendrāṇāṃ narāṇāṃ ca narādhipam //
Znaj mnie Uććaihśrawasem wśród koni, wstałym z nektaru,
pośród słoni Airawatą i monarchą pośród ludzi.
āyudhānāmahaṃ vajraṃ dhenūnāmasmi kāmadhuk /
prajanaścāsmi kandarpaḥ sarpāṇāmasmi vāsukiḥ //
Wśród oręża jam piorunem, krową pragnień pośród bydła,
jam płodzącym Kupidynem i Wasukim pośród węży.
anantaścāsmi nāgānāṃ varuṇo yādasāmaham /
pitṝṇāmaryamā cāsmi yamaḥ saṃyamatāmaham //
Pośród nagów jam Anantą, Waruną wśród wodnych stworów,
Arjamanem pośród przodków, Jamą pośród karających.
prahlādaścāsmi daityānāṃ kālaḥ kalayatāmaham /
mṛgāṇāṃ ca mṛgendro 'haṃ vainateyaśca pakṣiṇām //
Jam Prahladą wśród demonów, czasem jam wśród rachujących,
królem zwierząt pośród zwierząt, synem Winaty wśród ptaków.
pavanaḥ pavatāmasmi rāmaḥ śastrabhṛtāmaham /
jhaṣāṇāṃ makaraścāsmi srotasāmasmi jāhnavī //
Wiatrem pośród czyścicieli, Ramą wśród noszących oręż,
pośród ryb jam jest delfinem, córką Dźahnu wśród strumieni.
sargāṇāmādirantaśca madhyaṃ caivāhamarjuna /
adhyātmavidyā vidyānāṃ vādaḥ pravadatāmaham //
Wszelkich kreacji początkiem, środkiem, końcem, o Ardźuno,
wiedzą o jaźni wśród nauk, a konkluzją pośród dysput.
akṣarāṇāmakāro 'smi dvaṃdvaḥ sāmāsikasya ca /
ahamevākṣayaḥ kālo dhātāhaṃ viśvatomukhaḥ //
Głoską „A” między głoskami, pośród złożeń dwandwą jestem,
jam jest niezniszczalnym czasem, jam demiurgiem wielolicym.
mṛtyuḥ sarvaharaścāhamudbhavaśca bhaviṣyatām /
kīrtiḥ śrīrvākca nārīṇāṃ smṛtirmedhā dhṛtiḥ kṣamā //
Śmiercią jam, co wszystko zbiera, powstawaniem jam przyszłego,
pośród kobiet jestem sławą, fortuną, inteligencją,
mową oraz stanowczością, cierpliwością i pamięcią.
bṛhatsāma tathā sāmnāṃ gāyatrī chandasāmaham /
māsānāṃ mārgaśīrṣo 'ham ṛtūnāṃ kusumākaraḥ //
W Samawedzie Wielką Pieśnią, wśród miar wierszy jam gajatri,
wśród miesięcy margaśirszą, wśród sezonów kwietną wiosną.
dyūtaṃ chalayatāmasmi tejastejasvināmaham /
jayo 'smi vyavasāyo 'smi sattvaṃ sattvavatāmaham //
Jam grą w kości wśród oszustów i jam mocą jest mocarnych,
zwycięstwem, postanowieniem, jam istnością pośród jestestw.
vṛṣṇīnāṃ vāsudevo 'smi pāṇḍavānāṃ dhanaṃjayaḥ /
munīnāmapyahaṃ vyāsaḥ kavīnāmuśanā kaviḥ //
Pośród Wrysznich Wasudewą, Ardźuną wśród synów Pandu,
pośród mędrców jam jest Wjasą, Uśanasem wśród poetów.
daṇḍo damayatāmasmi nītirasmi jigīṣatām /
maunaṃ caivāsmi guhyānāṃ jñānaṃ jñānavatāmaham //
Jam też karą jest karzących, taktyką chcących zwyciężyć,
milczeniem pośród sekretów, jak również wiedzą wiedzących.
yaccāpi sarvabhūtānāṃ bījaṃ tadahamarjuna /
na tadasti vinā yatsyānmayā bhūtaṃ carācaram //
Co nasieniem jest, Ardźuno, wszystkich istot – tym ja jestem,
bo beze mnie nie istnieje byt ruchomy czy też bierny.
nānto 'sti mama divyānāṃ vibhūtīnāṃ paraṃtapa /
eṣa tūddeśataḥ prokto vibhūtervistaro mayā //
Wrogów gromco, nie masz kresu moim boskim wszechpotęgom,
tylko w skrócie tu wspomniałem o mych mocy rozciągłości.
yadyadvibhūtimatsattvaṃ śrīmadūrjitameva vā /
tattadevāvagaccha tvaṃ mama tejo'ṃśasaṃbhavam //
Każdy twór, co moc posiada, czy majestat, czy też siłę,
powstał z cząstki mego blasku, tak winieneś to rozumieć.
athavā bahunaitena kiṃ jñātena tavārjuna /
viṣṭabhyāhamidaṃ kṛtsnamekāṃśena sthito jagat //