d--- layout: chapter --- Rozdział 7 - Mahabharata Rozdział 7 | Mahabharata Link
Mahabharata

Sańdźaja rzekł:
Rozmyślając w taki sposób ów syn Drony, panie ludów,
zszedł z rydwanu i w pokorze stojąc myśli swe przywołał.
Syn Drony rzekł:
10.7.1
saṃjaya uvāca /
sa evaṃ cintayitvā tu droṇaputro viśāṃ pate /
avatīrya rathopasthād dadhyau samprayataḥ sthitaḥ //
Srogiego , Trwałego, Śiwę, Rudrę, Śarwę, Władcę, Pana,
Gór Mieszkańca, Dobroczyńcę, Stwórcę Bytu, Niezmiennego,
10.7.2
drauṇir uvāca /
ugraṃ sthāṇuṃ śivaṃ rudraṃ śarvam īśānam īśvaram /
giriśaṃ varadaṃ devaṃ bhavaṃ bhāvanam avyayam //
Mającego ciemną szyję , Nienarodzonego, Śakrę,
Krathę, Ofiar Niszczyciela, Posiadacza Wszelkich Kształtów,
mającego trzecie oko, wielu form małżonka Umy,
10.7.3
śitikaṇṭham ajaṃ śakraṃ krathaṃ kratuharaṃ haram /
viśvarūpaṃ virūpākṣaṃ bahurūpam umāpatim //
kremacyjnych pól mieszkańca , Szalonego, Olbrzymiego,
Potężnego Pana Ganów,
dzierżyciela tej maczugi, której koniec zdobi czaszka,
Cnotliwego Eremitę z włosami poskręcanymi, dzierżyciela maczugi zwieńczonej czaszką,
10.7.4
śmaśānavāsinaṃ dṛptaṃ mahāgaṇapatiṃ prabhum /
khaṭvāṅgadhāriṇaṃ muṇḍaṃ jaṭilaṃ brahmacāriṇam //
oto ja ofiarą z siebie, której nie ogarnia umysł,
nie dokona nieświadomy, uczczę, trzech miast Niszczyciela.
Aktem złym, którego umysł nie pojmie nieświadomego,
10.7.5
manasāpyasucintyena duṣkareṇālpacetasā /
so 'ham ātmopahāreṇa yakṣye tripuraghātinam //
Ów był czczony dawniej, dzisiaj i w przyszłości będzie czczony,
niezawodny, w szacie ze skór, z ciemno rdzawą barwą włosów,
sinoszyi, wyjątkowy, w swej energii niespożyty;
10.7.6
stutaṃ stutyaṃ stūyamānam amoghaṃ carmavāsasam /
vilohitaṃ nīlakaṇṭham apṛktaṃ durnivāraṇam //
Świetlisty Wszechstwórca, Brahman, spełniający śluby cnoty,
ascezie oddany stale, Nieskończony, cel ascetów;
10.7.7
śukraṃ viśvasṛjaṃ brahma brahmacāriṇam eva ca /
vratavantaṃ taponityam anantaṃ tapatāṃ gatim //
Pan ganów o wielu formach, trójoki, swej świcie miły,
twarz jego wódz ganów widział, twarz tę drogą sercu Gauri;
10.7.8
bahurūpaṃ gaṇādhyakṣaṃ tryakṣaṃ pāriṣadapriyam /
gaṇādhyakṣekṣitamukhaṃ gaurīhṛdayavallabham //
śniady, ojcem jest Kumary, byk najlepszym mu wierzchowcem,
w cienkiej szacie, choć surowy, dba o strojny wygląd Umy;
10.7.9
kumārapitaraṃ piṅgaṃ govṛṣottamavāhanam /
tanuvāsasam atyugram umābhūṣaṇatatparam //
od wyższych wyższy – najwyższy, nic od niego nie jest wyższe,
strzał, pocisków pan największy, wszystkich świata stron kres prawy;
10.7.10
paraṃ parebhyaḥ paramaṃ paraṃ yasmānna vidyate /
iṣvastrottamabhartāraṃ digantaṃ caiva dakṣiṇam //
bóg odziany w złotą zbroję, księżyc zdobi jego głowę,
temu bogu się oddaję, jego prosząc o opiekę
przez najwyższą kontemplację.
10.7.11
hiraṇyakavacaṃ devaṃ candramaulivibhūṣitam /
prapadye śaraṇaṃ devaṃ parameṇa samādhinā //
Dziś nieszczęście to poskramiam, straszne, nie do poskromienia,
ofiarę ze wszystkich bytów czystą ja czystemu składam.
10.7.12
imāṃ cāpyāpadaṃ ghorāṃ tarāmyadya sudustarām /
sarvabhūtopahāreṇa yakṣye 'haṃ śucinā śucim //
Gdy bóg poznał jego myśli, w których ofiarował siebie –
– stanowcze, przed wielkodusznym złoty ołtarz się pojawił.
10.7.13
iti tasya vyavasitaṃ jñātvā tyāgātmakaṃ manaḥ /
purastāt kāñcanī vediḥ prādurāsīnmahātmanaḥ //
Na ołtarzu tym, o królu , powstał jaśniejący ogień,
który objął płomieniami niebo oraz całą ziemię.
10.7.14
tasyāṃ vedyāṃ tadā rājaṃścitrabhānur ajāyata /
dyāṃ diśo vidiśaḥ khaṃ ca jvālābhir abhipūrayan //
I powstały tam istoty o płonących szczękach, oczach,
wiele nóg, głów, ramion miały, wielkie niczym słonie, góry.
10.7.15
dīptāsyanayanāścātra naikapādaśirobhujāḥ /
dvipaśailapratīkāśāḥ prādurāsanmahānanāḥ //
W kształcie psów, wielbłądów, dzików, z twarzami szakali, koni,
krów, niedźwiedzi, dzikich kotów, jak też panter lub tygrysów.
10.7.16
śvavarāhoṣṭrarūpāśca hayagomāyugomukhāḥ /
ṛkṣamārjāravadanā vyāghradvīpimukhāstathā //
Miały też oblicza kruków, papug, małp, olbrzymich wężów,
twarze miały dzikich gęsi, wszystkie blaskiem jaśniejące.
10.7.17
kākavaktrāḥ plavamukhāḥ śukavaktrāstathaiva ca /
mahājagaravaktrāśca haṃsavaktrāḥ sitaprabhāḥ //
Twarze innych, o Bharato, wyglądały jak dzięcioły,
sójki, żółwie, krokodyle lub delfiny znad Gangesu,
10.7.18
dārvāghāṭamukhāścaiva cāṣavaktrāśca bhārata /
kūrmanakramukhāścaiva śiśumāramukhāstathā //
jak olbrzymie wodne stwory albo wielkie wieloryby,
lwy, albo też rybołowy, lub gołębie, lub też słonie.
10.7.19
mahāmakaravaktrāśca timivaktrāstathaiva ca /
harivaktrāḥ krauñcamukhāḥ kapotebhamukhāstathā //
Inne jak turkawki miały dzioby lub jak kormorany,
niektóre na rękach uszy, inne tysiąc oczu miały,
jeszcze inne po sto brzuchów.
10.7.20
pārāvatamukhāścaiva madguvaktrāstathaiva ca /
pāṇikarṇāḥ sahasrākṣāstathaiva ca śatodarāḥ //
Bez ciał albo z wilczym pyskiem, z jastrzębim dziobem, Bharato,
czasem także bez głów, królu, lub z niedźwiedzim strasznym pyskiem;
10.7.21
nirmāṃsāḥ kokavaktrāśca śyenavaktrāśca bhārata /
tathaivāśiraso rājann ṛkṣavaktrāśca bhīṣaṇāḥ //
z płonącymi językami, oczami albo ustami,
z twarzami baranów inne lub twarzami kozłów, królu.
10.7.22
pradīptanetrajihvāśca jvālāvaktrāstathaiva ca /
meṣavaktrāstathaivānye tathā chāgamukhā nṛpa //
Inne miały wygląd muszli – twarze z muszli, z muszli uszy,
świty ich girlandy miały z muszli, a ich głosy brzmiały
jak dźwięk z muszli wydobyty.
10.7.23
śaṅkhābhāḥ śaṅkhavaktrāśca śaṅkhakarṇāstathaiva ca /
śaṅkhamālāparikarāḥ śaṅkhadhvanisamasvanāḥ //
Jedne poskręcane włosy albo też pięć kępek włosów
miały, inne były łyse, z brzuchami zapadniętymi,
cztery kły, języki cztery, uszy w szpic, na głowie diadem;
10.7.24
jaṭādharāḥ pañcaśikhāstathā muṇḍāḥ kṛśodarāḥ /
caturdaṃṣṭrāścaturjihvāḥ śaṅkukarṇāḥ kirīṭinaḥ //
inne z kępką włosów, władco, lub z włosami kręconymi,
turban lub koronę miały, piękne twarze pełne zdobień.
10.7.25
maulīdharāśca rājendra tathākuñcitamūrdhajāḥ /
uṣṇīṣiṇo mukuṭinaścāruvaktrāḥ svalaṃkṛtāḥ //
Na głowie nosiły wianki z lotosów lub lilii wodnych
kwiecia, pełne majestatu, setki ich, tysiące były.
10.7.26
padmotpalāpīḍadharāstathā kumudadhāriṇaḥ /
māhātmyena ca saṃyuktāḥ śataśo 'tha sahasraśaḥ //
Jedne miały w rękach dyski śmierć niosące setkom wojów,
inne – maczugi, zmiażdżacze, pałki lub sieci, Bharato.
10.7.27
śataghnīcakrahastāśca tathā musalapāṇayaḥ /
bhuśuṇḍīpāśahastāśca gadāhastāśca bhārata //
Wściekłe w walce, strzały niosły w kołczanach na plecach spiętych,
z flagami lub sztandarami, z dzwonami lub toporami.
10.7.28
pṛṣṭheṣu baddheṣudhayaścitrabāṇā raṇotkaṭāḥ /
sadhvajāḥ sapatākāśca saghaṇṭāḥ saparaśvadhāḥ //
W rękach też wzniesionych miały wielkie sieci i maczety,
strzały, miecze, a na głowach węże zdobne jak diademy,
inne z wielkich wężów miały bransolety na ramionach,
albo miały też na sobie różnorodne, pstre ozdoby.
10.7.29
mahāpāśodyatakarāstathā laguḍapāṇayaḥ /
sthūṇāhastāḥ khaḍgahastāḥ sarpocchritakirīṭinaḥ /
mahāsarpāṅgadadharāścitrābharaṇadhāriṇaḥ //
Kurzem lub błotem pokryte, z wieńcami na białych szatach,
ciemno- lub czerwonoskóre, lub dokładnie ogolone.
10.7.30
rajodhvastāḥ paṅkadigdhāḥ sarve śuklāmbarasrajaḥ /
nīlāṅgāḥ kamalāṅgāśca muṇḍavaktrāstathaiva ca //
Radosne, od złota lśniące, te ze świty boskiej grały
na kotłach, na konchach, bębnach, tamburynach, werblach, rogach,
10.7.31
bherīśaṅkhamṛdaṅgāṃste jharjharānakagomukhān /
avādayan pāriṣadāḥ prahṛṣṭāḥ kanakaprabhāḥ //
przy tym tańcząc lub śpiewając jedni, drudzy podskakując,
inni w powietrzu pływając i hasając z wielką siłą.
10.7.32
gāyamānāstathaivānye nṛtyamānāstathāpare /
laṅghayantaḥ plavantaśca valgantaśca mahābalāḥ //
Szybko i gwałtownie gnały byty te, wiatr im rozwiewał
włosy, niczym wielkie słonie w szale, rycząc raz za razem.
10.7.33
dhāvanto javanāścaṇḍāḥ pavanoddhūtamūrdhajāḥ /
mattā iva mahānāgā vinadanto muhur muhuḥ //
Wygląd ich potworny, straszny, z dzidami, włóczniami w rękach,
w jaskrawych kolorach odzież, pstre girlandy, wonne maści.
10.7.34
subhīmā ghorarūpāśca śūlapaṭṭiśapāṇayaḥ /
nānāvirāgavasanāś citramālyānulepanāḥ //
Klejnoty, naramienniki zdobiły wzniesione ręce
potężnych zabójców wrogów o niezwyciężonej mocy.
10.7.35
ratnacitrāṅgadadharāḥ samudyatakarāstathā /
hantāro dviṣatāṃ śūrāḥ prasahyāsahyavikramāḥ //
Krew, tłuszcz, nieczystości chłepczą, ich pokarmem mięso, trzewia,
czub na głowie, kolczyk w uchu, chude lub z wydętym brzuchem.
10.7.36
pātāro 'sṛgvasādyānāṃ māṃsāntrakṛtabhojanāḥ /
cūḍālāḥ karṇikālāśca prakṛśāḥ piṭharodarāḥ //
Karłowate lub olbrzymie, potężne, przerażające,
monstra z czarną dolną wargą, z wielkim, twardym przyrodzeniem.
10.7.37
atihrasvātidīrghāśca prabalāścātibhairavāḥ /
vikaṭāḥ kālalamboṣṭhā bṛhacchephāsthipiṇḍikāḥ //
Różne cenne tiary miały, łyse lub z włosów splotami
mogłyby słońce i księżyc, niebo, gwiazdy i planety
złożyć na powierzchni ziemi.
10.7.38
mahārhanānāmukuṭā muṇḍāśca jaṭilāḥ pare /
sārkendugrahanakṣatrāṃ dyāṃ kuryur ye mahītale //
Siłę miałyby, by zniszczyć czteroraką rzeszę istot ,
ci nieustraszeni stale słudzy brwi zmarszczonych Hary ;
10.7.39
utsaheraṃśca ye hantuṃ bhūtagrāmaṃ caturvidham /
ye ca vītabhayā nityaṃ harasya bhrukuṭībhaṭāḥ //
działający z własnej woli, doskonali sprzymierzeńcy –
stronnicy Pana Trójświata, rozkoszy oddani stale,
choć od namiętności wolni, elokwentni władcy mowy.
10.7.40
kāmakārakarāḥ siddhāstrailokyasyeśvareśvarāḥ /
nityānandapramuditā vāgīśā vītamatsarāḥ //
Osiem boskich cech posiadły , co nie wprawia je w zdumienie,
a czcigodny Hara stale jest zdumiony ich czynami.
10.7.41
prāpyāṣṭaguṇam aiśvaryaṃ ye na yānti ca vismayam /
yeṣāṃ vismayate nityaṃ bhagavān karmabhir haraḥ //
Myślą, mową, uczynkami przez oddanych stale czczony,
myślą, mową, uczynkami Pan je czci jak własne dzieci.
10.7.42
manovākkarmabhir bhaktair nityam ārādhitaśca yaiḥ /
manovākkarmabhir bhaktān pāti putrān ivaurasān //
Zawsze wściekłe na niewiernych, jedne krew, tłuszcz drugie chłepczą,
inne ciągle piją somę o dwudziestu czterech smakach.
10.7.43
pibanto 'sṛgvasāstvanye kruddhā brahmadviṣāṃ sadā /
caturviṃśātmakaṃ somaṃ ye pibanti ca nityadā //
Wed hymnami, celibatem, ascezą, samokontrolą
Pana trójzębu łagodząc z jego bytem się złączyły.
10.7.44
śrutena brahmacaryeṇa tapasā ca damena ca /
ye samārādhya śūlāṅkaṃ bhavasāyujyam āgatāḥ //
Przeszłości, teraźniejszości i przyszłości pan czcigodny,
Wielki Bóg, a z nim Parwati radują się z tymi, które
jego własny byt stanowią, wśród zastępów tychże istot.
10.7.45
yair ātmabhūtair bhagavān pārvatyā ca maheśvaraḥ /
saha bhūtagaṇān bhuṅkte bhūtabhavyabhavatprabhuḥ //
Wypełniając całą przestrzeń rozmaitym dziwnym śmiechem,
warkotem, krzykami, rykiem, oblazły Aśwatthamana
10.7.46
nānāvicitrahasitakṣveḍitotkruṣṭagarjitaiḥ /
saṃnādayantaste viśvam aśvatthāmānam abhyayuḥ //
wielbiąc czcią Wielkiego Boga, roztaczając blask płomienny,
pragnąc powiększyć wspaniałość wspaniałego syna Drony.
10.7.47
saṃstuvanto mahādevaṃ bhāḥ kurvāṇāḥ suvarcasaḥ /
vivardhayiṣavo drauṇer mahimānaṃ mahātmanaḥ //
Pragnąc poznać jego świetność i prześledzić nocny atak
wszystkie te straszliwe byty mając w rękach przeokropne,
przerażające maczugi, pochodnie, oszczepy, włócznie
ze wszystkich stron doń przybyły.
10.7.48
jijñāsamānāstattejaḥ sauptikaṃ ca didṛkṣavaḥ /
bhīmograparighālātaśūlapaṭṭiśapāṇayaḥ /
ghorarūpāḥ samājagmur bhūtasaṃghāḥ samantataḥ //
Z powodu widoku tego nawet trójświat strach ogarnął ,
lecz wielkiego bohatera lęk nie dopadł, choć to widział.
10.7.49
janayeyur bhayaṃ ye sma trailokyasyāpi darśanāt /
tān prekṣamāṇo 'pi vyathāṃ na cakāra mahābalaḥ //
Więc syn Drony z łukiem w ręku w zarękawiu, napalcznikach,
postępując z własnej woli, sam siebie w ofierze złożył.
10.7.50
atha drauṇir dhanuṣpāṇir baddhagodhāṅgulitravān /
svayam evātmanātmānam upahāram upāharat //
Łuk polanem był ofiarnym a cedzidłem jasne strzały ,
jego własny byt obiatą w tej ofierze, o Bharato.
10.7.51
dhanūṃṣi samidhastatra pavitrāṇi śitāḥ śarāḥ /
havir ātmavataścātmā tasmin bhārata karmaṇi //
Oto Drony syn przesławny z mantrą poświęconą Somie ,
wielce gniewny, jak ofiarę darował samego siebie.
10.7.52
tataḥ saumyena mantreṇa droṇaputraḥ pratāpavān /
upahāraṃ mahāmanyur athātmānam upāharat //
Dzikimi rytuałami dzikiego w działaniu Rudrę,
trwałego, wielkiego duchem sławił mówiąc doń z pokorą:
10.7.53
taṃ rudraṃ raudrakarmāṇaṃ raudraiḥ karmabhir acyutam /
abhiṣṭutya mahātmānam ityuvāca kṛtāñjaliḥ //
„Oto ja, zrodzony w rodzie Angirasa , o Czcigodny,
dzisiaj siebie składam w ogniu, przyjmij moją tę ofiarę.
10.7.54
imam ātmānam adyāhaṃ jātam āṅgirase kule /
agnau juhomi bhagavan pratigṛhṇīṣva māṃ balim //
Miłując cię, Wielki Boże, przez najwyższą koncentrację
w tym nieszczęściu, o Wszechbycie, tobie składam tę ofiarę.
10.7.55
bhavadbhaktyā mahādeva parameṇa samādhinā /
asyām āpadi viśvātmann upākurmi tavāgrataḥ //
W tobie tkwią istoty wszystkie i ty tkwisz w istotach wszystkich,
w tobie jedność się znajduje zasadniczych właściwości.
10.7.56
tvayi sarvāṇi bhūtāni sarvabhūteṣu cāsi vai /
guṇānāṃ hi pradhānānām ekatvaṃ tvayi tiṣṭhati //
Ucieczko wszech stworzeń, Panie, przyjmij mnie jako obiatę,
oto zwracam się do ciebie, gdyż nie mogę zniszczyć wrogów.”
10.7.57
sarvabhūtāśaya vibho havirbhūtam upasthitam /
pratigṛhāṇa māṃ deva yadyaśakyāḥ pare mayā //
Mówiąc to syn Drony wstąpił na ołtarz z płonącym ogniem
i oddając siebie Bogu w ogniste płomienie wkroczył.
10.7.58
ityuktvā drauṇir āsthāya tāṃ vedīṃ dīptapāvakām /
saṃtyaktātmā samāruhya kṛṣṇavartmanyupāviśat //
Widząc go jako ofiarę stojącego nieruchomo
z ramionami wzniesionymi, sam czcigodny doń przemówił
Bóg z obliczem uśmiechniętym:
10.7.59
tam ūrdhvabāhuṃ niśceṣṭaṃ dṛṣṭvā havir upasthitam /
abravīd bhagavān sākṣānmahādevo hasann iva //
„Prawdą, czystością, szczerością, wyrzeczeniem i ascezą,
powściągnięciem, cierpliwością, stałością, umiłowaniem,
intelektem oraz mową,
10.7.60
satyaśaucārjavatyāgaistapasā niyamena ca /
kṣāntyā bhaktyā ca dhṛtyā ca buddhyā ca vacasā tathā //
niestrudzony w dziele Kryszna należycie cześć mi składał,
i dlatego też nikt inny nie jest droższy mi nad Krysznę.
10.7.61
yathāvad aham ārāddhaḥ kṛṣṇenākliṣṭakarmaṇā /
tasmād iṣṭatamaḥ kṛṣṇād anyo mama na vidyate //
Aby jemu cześć okazać i by ciebie poddać próbie
zażarcie Pańćalów strzegłem sił magicznych używając.
10.7.62
kurvatā tasya saṃmānaṃ tvāṃ ca jijñāsatā mayā /
pāñcālāḥ sahasā guptā māyāśca bahuśaḥ kṛtāḥ //
Lecz już cześć mu okazałem poprzez ochronę Pańćalów,
teraz zaś czas ich pokonał, życie ich dobiegło końca.”
10.7.63
kṛtastasyaiṣa saṃmānaḥ pāñcālān rakṣatā mayā /
abhibhūtāstu kālena naiṣām adyāsti jīvitam //
Tak przemówił do łucznika wybornego Pan Czcigodny,
po czym wstąpił w jego ciało i dał mu miecz najwspanialszy.
10.7.64
evam uktvā maheṣvāsaṃ bhagavān ātmanastanum /
āviveśa dadau cāsmai vimalaṃ khaḍgam uttamam //
Tak przez boga opętany lśnił bohater boskim blaskiem,
który ciało mu wypełnił i do walki go prowadził.
10.7.65
athāviṣṭo bhagavatā bhūyo jajvāla tejasā /
varṣmavāṃścābhavad yuddhe devasṛṣṭena tejasā //
Pędziły wraz z nim istoty niewidzialne i demony,
kiedy do obozu wrogów kroczył niczym sam bóg Śiwa.
10.7.66
tam adṛśyāni bhūtāni rakṣāṃsi ca samādravan /
abhitaḥ śatruśibiraṃ yāntaṃ sākṣād iveśvaram //