Sańdźaja rzekł:
Gdy był dręczony Król Prawa czcigodny przez króla Madrów,
Satjaki i Bhimasena, synowie Madri i Pandu
wozami go otoczyli i sami dręczyli w bitwie.
Gdy był dręczony Król Prawa czcigodny przez króla Madrów,
Satjaki i Bhimasena, synowie Madri i Pandu
wozami go otoczyli i sami dręczyli w bitwie.
saṃjaya uvāca /
pīḍite dharmarāje tu madrarājena māriṣa /
sātyakir bhīmasenaśca mādrīputrau ca pāṇḍavau /
parivārya rathaiḥ śalyaṃ pīḍayāmāsur āhave //
pīḍite dharmarāje tu madrarājena māriṣa /
sātyakir bhīmasenaśca mādrīputrau ca pāṇḍavau /
parivārya rathaiḥ śalyaṃ pīḍayāmāsur āhave //
Widząc jak tego jednego wielcy rydwannicy dręczą
słowa aplauzu wydali siddhowie uradowani ,
a mędrcy tam zgromadzeni mówili: „to cud wspaniały!”.
słowa aplauzu wydali siddhowie uradowani ,
a mędrcy tam zgromadzeni mówili: „to cud wspaniały!”.
tam ekaṃ bahubhir dṛṣṭvā pīḍyamānaṃ mahārathaiḥ /
sādhuvādo mahāñ jajñe siddhāścāsan praharṣitāḥ /
āścaryam ityabhāṣanta munayaścāpi saṃgatāḥ //
sādhuvādo mahāñ jajñe siddhāścāsan praharṣitāḥ /
āścaryam ityabhāṣanta munayaścāpi saṃgatāḥ //
Bhimasena cisnął w Śalję – który był jak cierń dla wrogów
przez swe męstwo – jedną strzałę, potem w walce cisnął siedem.
przez swe męstwo – jedną strzałę, potem w walce cisnął siedem.
bhīmaseno raṇe śalyaṃ śalyabhūtaṃ parākrame /
ekena viddhvā bāṇena punar vivyādha saptabhiḥ //
ekena viddhvā bāṇena punar vivyādha saptabhiḥ //
Satjaki zaś króla Madrów zasypał strzałami stoma
chcąc chronić potomka Dharmy , po czym jak lew ryknął głośno.
chcąc chronić potomka Dharmy , po czym jak lew ryknął głośno.
sātyakiśca śatenainaṃ dharmaputraparīpsayā /
madreśvaram avākīrya siṃhanādam athānadat //
madreśvaram avākīrya siṃhanādam athānadat //
Nakula pięć strzał mu posłał, a Sahadewa strzał siedem,
lecz zaraz potem w odwecie ten siedem strzał też mu posłał.
lecz zaraz potem w odwecie ten siedem strzał też mu posłał.
nakulaḥ pañcabhiścainaṃ sahadevaśca saptabhiḥ /
viddhvā taṃ tu tatastūrṇaṃ punar vivyādha saptabhiḥ //
viddhvā taṃ tu tatastūrṇaṃ punar vivyādha saptabhiḥ //
Dzielny mąż atakowany przez rydwanników tych wielkich
napiął łuk straszny, skuteczny, gwałtownie uśmiercający,
napiął łuk straszny, skuteczny, gwałtownie uśmiercający,
sa tu śūro raṇe yattaḥ pīḍitastair mahārathaiḥ /
vikṛṣya kārmukaṃ ghoraṃ vegaghnaṃ bhārasādhanam //
vikṛṣya kārmukaṃ ghoraṃ vegaghnaṃ bhārasādhanam //
i w Satjakiego wypuścił dwadzieścia i pięć strzał, panie,
a siedemdziesiąt trzy w Bhimę, w Nakulę siedmioma cisnął.
a siedemdziesiąt trzy w Bhimę, w Nakulę siedmioma cisnął.
sātyakiṃ pañcaviṃśatyā śalyo vivyādha māriṣa /
bhīmasenaṃ trisaptatyā nakulaṃ saptabhistathā //
bhīmasenaṃ trisaptatyā nakulaṃ saptabhistathā //
Roztrzaskał strzałą niedźwiedzią strzały i łuk Sahadewy
łucznika, jego zaś przeszył siedemdziesięcioma trzema.
łucznika, jego zaś przeszył siedemdziesięcioma trzema.
tataḥ saviśikhaṃ cāpaṃ sahadevasya dhanvinaḥ /
chittvā bhallena samare vivyādhainaṃ trisaptabhiḥ //
chittvā bhallena samare vivyādhainaṃ trisaptabhiḥ //
Na inny łuk Sahadewa nałożył w boju cięciwę
i wuja znakomitego zranił pięcioma strzałami
takimi jak jadowite węże lub ognie płonące.
i wuja znakomitego zranił pięcioma strzałami
takimi jak jadowite węże lub ognie płonące.
sahadevastu samare mātulaṃ bhūrivarcasam /
sajyam anyad dhanuḥ kṛtvā pañcabhiḥ samatāḍayat /
śarair āśīviṣākārair jvalajjvalanasaṃnibhaiḥ //
sajyam anyad dhanuḥ kṛtvā pañcabhiḥ samatāḍayat /
śarair āśīviṣākārair jvalajjvalanasaṃnibhaiḥ //
W walce też jego woźnicę przeszył rozwścieczony wielce
strzałą o drzewcu nagiętym, jego zaś trzema strzałami.
strzałą o drzewcu nagiętym, jego zaś trzema strzałami.
sārathiṃ cāsya samare śareṇānataparvaṇā /
vivyādha bhṛśasaṃkruddhastaṃ ca bhūyastribhiḥ śaraiḥ //
vivyādha bhṛśasaṃkruddhastaṃ ca bhūyastribhiḥ śaraiḥ //
W Śalji ciało cisnął Bhima siedemdziesiąt trzy, Satjaki
dziewięć, Król Prawa go zranił sześćdziesięcioma strzałami.
dziewięć, Król Prawa go zranił sześćdziesięcioma strzałami.
bhīmasenastrisaptatyā sātyakir navabhiḥ śaraiḥ /
dharmarājastathā ṣaṣṭyā gātre śalyaṃ samarpayat //
dharmarājastathā ṣaṣṭyā gātre śalyaṃ samarpayat //
Śalja zraniony był, królu, przez wielkich tych rydwanników,
krew z jego ciała spływała jak z góry kreda czerwona.
krew z jego ciała spływała jak z góry kreda czerwona.
tataḥ śalyo mahārāja nirviddhastair mahārathaiḥ /
susrāva rudhiraṃ gātrair gairikaṃ parvato yathā //
susrāva rudhiraṃ gātrair gairikaṃ parvato yathā //
Wszystkich tych wielkich łuczników w pośpiesznym odwecie, królu,
pięcioma strzałami przeszył, co wyglądało niezwykle.
pięcioma strzałami przeszył, co wyglądało niezwykle.
tāṃśca sarvānmaheṣvāsān pañcabhiḥ pañcabhiḥ śaraiḥ /
vivyādha tarasā rājaṃstad adbhutam ivābhavat //
vivyādha tarasā rājaṃstad adbhutam ivābhavat //
A inną strzałą, niedźwiedzią, w walce tej wielki rydwannik
roztrzaskał łuk i cięciwę syna Dharmy, o czcigodny.
roztrzaskał łuk i cięciwę syna Dharmy, o czcigodny.
tato 'pareṇa bhallena dharmaputrasya māriṣa /
dhanuścicheda samare sajyaṃ sa sumahārathaḥ //
dhanuścicheda samare sajyaṃ sa sumahārathaḥ //
Wziąwszy łuk inny, rydwannik syn Dharmy zasypał Śalję
strzałami, też jego konie, rydwan, woźnicę i sztandar.
strzałami, też jego konie, rydwan, woźnicę i sztandar.
athānyad dhanur ādāya dharmaputro mahārathaḥ /
sāśvasūtadhvajarathaṃ śalyaṃ prācchādayaccharaiḥ //
sāśvasūtadhvajarathaṃ śalyaṃ prācchādayaccharaiḥ //
Ten w bitwie zasypywany pociskami syna Dharmy
przeszył ostrymi strzałami dziesięcioma Judhiszthirę.
przeszył ostrymi strzałami dziesięcioma Judhiszthirę.
sa chādyamānaḥ samare dharmaputrasya sāyakaiḥ /
yudhiṣṭhiram athāvidhyad daśabhir niśitaiḥ śaraiḥ //
yudhiṣṭhiram athāvidhyad daśabhir niśitaiḥ śaraiḥ //
Gdy był nękany syn Dharmy strzałami, Satjaki gniewny
strzał całą masą odpędzał władcę Madrów, bohatera.
strzał całą masą odpędzał władcę Madrów, bohatera.
sātyakistu tataḥ kruddho dharmaputre śarārdite /
madrāṇām adhipaṃ śūraṃ śaraughaiḥ samavārayat //
madrāṇām adhipaṃ śūraṃ śaraughaiḥ samavārayat //
Śalja ostrą strzałą rozciął ogromny łuk Satjakiego
i w Bhimy wojska uderzał śląc raz za razem trzy strzały.
i w Bhimy wojska uderzał śląc raz za razem trzy strzały.
sa sātyakeḥ pracicheda kṣurapreṇa mahad dhanuḥ /
bhīmasenamukhāṃstāṃśca tribhistribhir atāḍayat //
bhīmasenamukhāṃstāṃśca tribhistribhir atāḍayat //
W niego gniewny, wielki królu, Satjaki prawdziwie męski
rzucił drogą, pozłacaną lancę o wielkiej wartości.
rzucił drogą, pozłacaną lancę o wielkiej wartości.
tasya kruddho mahārāja sātyakiḥ satyavikramaḥ /
tomaraṃ preṣayāmāsa svarṇadaṇḍaṃ mahādhanam //
tomaraṃ preṣayāmāsa svarṇadaṇḍaṃ mahādhanam //
Bhimasena cisnął strzałą żelazną jak wąż płonący,
Nakula i Sahadewa włócznią i świetną maczugą,
Prawości Król śmiercionośną strzałą z ostrymi kolcami.
Nakula i Sahadewa włócznią i świetną maczugą,
Prawości Król śmiercionośną strzałą z ostrymi kolcami.
bhīmaseno 'tha nārācaṃ jvalantam iva pannagam /
nakulaḥ samare śaktiṃ sahadevo gadāṃ śubhām /
dharmarājaḥ śataghnīṃ tu jighāṃsuḥ śalyam āhave //
nakulaḥ samare śaktiṃ sahadevo gadāṃ śubhām /
dharmarājaḥ śataghnīṃ tu jighāṃsuḥ śalyam āhave //
Śalja wnet zniszczył pociski z ramion tych pięciu miotane,
lancę z Satjakiego ramion zniszczyły strzały niedźwiedzie.
lancę z Satjakiego ramion zniszczyły strzały niedźwiedzie.
tān āpatata evāśu pañcānāṃ vai bhujacyutān /
sātyakiprahitaṃ śalyo bhallaiścicheda tomaram //
sātyakiprahitaṃ śalyo bhallaiścicheda tomaram //
Strzałę posłaną przez Bhimę mającą złoty ornament
na dwie połowy roztrzaskał mocarny i sprawny w rękach.
na dwie połowy roztrzaskał mocarny i sprawny w rękach.
bhīmena prahitaṃ cāpi śaraṃ kanakabhūṣaṇam /
dvidhā cicheda samare kṛtahastaḥ pratāpavān //
dvidhā cicheda samare kṛtahastaḥ pratāpavān //
Nakuli przerażającą włócznię ozdobioną złotem
i Sahadewy maczugę bezlikiem strzał zatamował.
i Sahadewy maczugę bezlikiem strzał zatamował.
nakulapreṣitāṃ śaktiṃ hemadaṇḍāṃ bhayāvahām /
gadāṃ ca sahadevena śaraughaiḥ samavārayat //
gadāṃ ca sahadevena śaraughaiḥ samavārayat //
Na oczach też synów Pandu dwiema strzałami roztrzaskał
tę śmiercionośną broń króla jak lew wydając ryk głośny;
lecz nie mógł znieść wnuk Śiniego w walce tej wroga przewagi.
tę śmiercionośną broń króla jak lew wydając ryk głośny;
lecz nie mógł znieść wnuk Śiniego w walce tej wroga przewagi.
śarābhyāṃ ca śataghnīṃ tāṃ rājñaścicheda bhārata /
paśyatāṃ pāṇḍuputrāṇāṃ siṃhanādaṃ nanāda ca /
nāmṛṣyat taṃ tu śaineyaḥ śatror vijayam āhave //
paśyatāṃ pāṇḍuputrāṇāṃ siṃhanādaṃ nanāda ca /
nāmṛṣyat taṃ tu śaineyaḥ śatror vijayam āhave //
Więc inny łuk wziął Satjaki i przeszył pełen wściekłości
parą strzał Madrów przywódcę, trzema zaś jego woźnicę.
parą strzał Madrów przywódcę, trzema zaś jego woźnicę.
athānyaddhanurādāya sātyakiḥ krodhamūrchitaḥ /
dvābhyāṃ madreśvaraṃ viddhvā sārathiṃ ca tribhiḥ śaraiḥ //
dvābhyāṃ madreśvaraṃ viddhvā sārathiṃ ca tribhiḥ śaraiḥ //
A Śalja, o krolu, wszystkich tych dziesięcioma strzałami
przeszył z wściekłością, jak gdyby hakami słonie ogromne.
przeszył z wściekłością, jak gdyby hakami słonie ogromne.
tataḥ śalyo mahārāja sarvāṃstān daśabhiḥ śaraiḥ /
vivyādha subhṛśaṃ kruddhastottrair iva mahādvipān //
vivyādha subhṛśaṃ kruddhastottrair iva mahādvipān //
Przez króla Madrów tłumieni wielcy rydwannicy w walce
nie mogli stawić mu czoła, ci niszczyciele swych wrogów.
nie mogli stawić mu czoła, ci niszczyciele swych wrogów.
te vāryamāṇāḥ samare madrarājñā mahārathāḥ /
na śekuḥ pramukhe sthātuṃ tasya śatruniṣūdanāḥ //
na śekuḥ pramukhe sthātuṃ tasya śatruniṣūdanāḥ //
Więc widząc król Durjodhana męstwo to Śalji rozmyślał
już o zabitych Pandawach, Pańćalach oraz Sryńdźajach.
już o zabitych Pandawach, Pańćalach oraz Sryńdźajach.
tato duryodhano rājā dṛṣṭvā śalyasya vikramam /
nihatān pāṇḍavānmene pāñcālān atha sṛñjayān //
nihatān pāṇḍavānmene pāñcālān atha sṛñjayān //
A wówczas/Natenczas wielkoramienny, pełen sławy Bhimasena
nie bacząc na swoje życie rzucił się króla Madrów.
nie bacząc na swoje życie rzucił się króla Madrów.
tato rājanmahābāhur bhīmasenaḥ pratāpavān /
saṃtyajya manasā prāṇānmadrādhipam ayodhayat //
saṃtyajya manasā prāṇānmadrādhipam ayodhayat //
Nakula i Sahadewa, wielki rydwannik Satjaki,
zewsząd na Śalję natarli, strzałami go zasypali.
zewsząd na Śalję natarli, strzałami go zasypali.
nakulaḥ sahadevaśca sātyakiśca mahārathaḥ /
parivārya tadā śalyaṃ samantād vyakirañ śaraiḥ //
parivārya tadā śalyaṃ samantād vyakirañ śaraiḥ //
Choć króla Madrów sławnego czterej rydwannicy wielcy,
Pandawów wielcy łucznicy otoczyli, on ich zwalczał.
Pandawów wielcy łucznicy otoczyli, on ich zwalczał.
sa caturbhir maheṣvāsaiḥ pāṇḍavānāṃ mahārathaiḥ /
vṛtastān yodhayāmāsa madrarājaḥ pratāpavān //
vṛtastān yodhayāmāsa madrarājaḥ pratāpavān //
Syn Dharmy w tym wielkim starciu strzałą o ostrych krawędziach
w pośpiechu zabił strażnika kół króla Madrów rydwanu.
w pośpiechu zabił strażnika kół króla Madrów rydwanu.
tasya dharmasuto rājan kṣurapreṇa mahāhave /
cakrarakṣaṃ jaghānāśu madrarājasya pārthiva //
cakrarakṣaṃ jaghānāśu madrarājasya pārthiva //
Gdy strażnik został zabity – dzielny ten wielki rydwanni –
znów Madrów król wielkiej siły ciskał strzałami w żołnierzy.
znów Madrów król wielkiej siły ciskał strzałami w żołnierzy.
tasmiṃstu nihate śūre cakrarakṣe mahārathe /
madrarājo 'tibalavān sainikān āstṛṇoccharaiḥ //
madrarājo 'tibalavān sainikān āstṛṇoccharaiḥ //
A Judhiszthira, Król Prawa, gdy widział swoje oddziały
atakowane tak mocno, w boju tym, królu, rozmyślał:
atakowane tak mocno, w boju tym, królu, rozmyślał:
samāchannāṃstatastāṃstu rājan vīkṣya sa sainikān /
cintayāmāsa samare dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ //
cintayāmāsa samare dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ //
„Jak sprawić, by wielkie słowa, Madhawy się nie ziściły,
by król ten w walce wzburzony nie zniszczył całej mej armii?”
by król ten w walce wzburzony nie zniszczył całej mej armii?”
kathaṃ nu na bhavet satyaṃ tanmādhavavaco mahat /
na hi kruddho raṇe rājā kṣapayeta balaṃ mama //
na hi kruddho raṇe rājā kṣapayeta balaṃ mama //
Rydwany, słonie Pandawów, konie, starszy bracie Pandu,
znów władcę Madrów napadły dręcząc go z prawa i z lewa.
znów władcę Madrów napadły dręcząc go z prawa i z lewa.
tataḥ sarathanāgāśvāḥ pāṇḍavāḥ pāṇḍupūrvaja /
madreśvaraṃ samāseduḥ pīḍayantaḥ samantataḥ //
madreśvaraṃ samāseduḥ pīḍayantaḥ samantataḥ //
Lecz jak wiatr chmury burzowe, tak on w tej bitwie rozpraszał
deszcz strzał, gdy stale się wzmagał, i innej broni rozlicznej.
deszcz strzał, gdy stale się wzmagał, i innej broni rozlicznej.
nānāśastraughabahulāṃ śastravṛṣṭiṃ samutthitām /
vyadhamat samare rājanmahābhrāṇīva mārutaḥ //
vyadhamat samare rājanmahābhrāṇīva mārutaḥ //
Deszcz strzał z piórami złotymi, jak Śalja słał – widzieliśmy,
jak przecinały powietrze, jakby skupiska szarańczy.
jak przecinały powietrze, jakby skupiska szarańczy.
tataḥ kanakapuṅkhāṃ tāṃ śalyakṣiptāṃ viyadgatām /
śaravṛṣṭim apaśyāma śalabhānām ivātatim //
śaravṛṣṭim apaśyāma śalabhānām ivātatim //
Właśnie jak stada szarańczy, tak wyglądały te strzały
lecące, przez króla Madrów na czele bitwy miotane.
lecące, przez króla Madrów na czele bitwy miotane.
te śarā madrarājena preṣitā raṇamūrdhani /
saṃpatantaḥ sma dṛśyante śalabhānāṃ vrajā iva //
saṃpatantaḥ sma dṛśyante śalabhānāṃ vrajā iva //
Gdy strzały złotem zdobione z łuku wypuszczał król Madrów,
powietrzna przestrzeń, monarcho, była jak gdyby odcięta.
powietrzna przestrzeń, monarcho, była jak gdyby odcięta.
madrarājadhanurmuktaiḥ śaraiḥ kanakabhūṣaṇaiḥ /
nirantaram ivākāśaṃ saṃbabhūva janādhipa //
nirantaram ivākāśaṃ saṃbabhūva janādhipa //
Nikt z wojsk Pandawów, nikt z twoich nie mógł tam być dostrzeżony,
gdy wielka ciemność powstała i wielki strach przez te strzały.
gdy wielka ciemność powstała i wielki strach przez te strzały.
na pāṇḍavānāṃ nāsmākaṃ tatra kaścid vyadṛśyata /
bāṇāndhakāre mahati kṛte tatra mahābhaye //
bāṇāndhakāre mahati kṛte tatra mahābhaye //
Widząc Pandawów wojsk morze tak tam zaniepokojonych
deszczami strzał zsyłanymi sprawnie przez Madrę silnego,
bogowie się zadziwili, gandharwowie, danawowie.
deszczami strzał zsyłanymi sprawnie przez Madrę silnego,
bogowie się zadziwili, gandharwowie, danawowie.
madrarājena balinā lāghavāccharavṛṣṭibhiḥ /
loḍyamānaṃ tathā dṛṣṭvā pāṇḍavānāṃ balārṇavam /
vismayaṃ paramaṃ jagmur devagandharvadānavāḥ //
loḍyamānaṃ tathā dṛṣṭvā pāṇḍavānāṃ balārṇavam /
vismayaṃ paramaṃ jagmur devagandharvadānavāḥ //
Strzałami dręcząc walczących ze wszystkich stron, o czcigodny,
zasypał też Króla Prawa i jak lew ryk wydał nagły.
zasypał też Króla Prawa i jak lew ryk wydał nagły.
sa tu tān sarvato yattāñ śaraiḥ saṃpīḍya māriṣa /
dharmarājam avacchādya siṃhavad vyanadanmuhuḥ //
dharmarājam avacchādya siṃhavad vyanadanmuhuḥ //
Ci uciskani przez niego w bitwie rydwannicy wielcy
Pandawów, nie mogli podejść do rydwannika wielkiego.
Pandawów, nie mogli podejść do rydwannika wielkiego.
te channāḥ samare tena pāṇḍavānāṃ mahārathāḥ /
na śekustaṃ tadā yuddhe pratyudyātuṃ mahāratham //
na śekustaṃ tadā yuddhe pratyudyātuṃ mahāratham //
Lecz krocząc za Królem Prawa, za Bhimą ci rydwannicy
przed Śalją się nie cofnęli, tym lśniącym w boju herosem.
przed Śalją się nie cofnęli, tym lśniącym w boju herosem.
dharmarājapurogāstu bhīmasenamukhā rathāḥ /
na jahuḥ samare śūraṃ śalyam āhavaśobhinam //
na jahuḥ samare śūraṃ śalyam āhavaśobhinam //