Sańdźaja rzekł:
Och! Opowiem wszystko tobie, co naocznie sam oglądam.
Dzielnym bądź i mnie posłuchaj, niecna jest twa polityka.
Och! Opowiem wszystko tobie, co naocznie sam oglądam.
Dzielnym bądź i mnie posłuchaj, niecna jest twa polityka.
saṃjaya uvāca /
hanta te sampravakṣyāmi sarvaṃ pratyakṣadarśivān /
śuśrūṣasva sthiro bhūtvā tava hyapanayo mahān //
hanta te sampravakṣyāmi sarvaṃ pratyakṣadarśivān /
śuśrūṣasva sthiro bhūtvā tava hyapanayo mahān //
Rozpacz twoja się tu nada jak bród, kiedy wyschła woda.
Bezcelowa jest wszak boleść, nie smuć się, byku Bharatów.
Bezcelowa jest wszak boleść, nie smuć się, byku Bharatów.
gatodake setubandho yādṛk tādṛg ayaṃ tava /
vilāpo niṣphalo rājanmā śuco bharatarṣabha //
vilāpo niṣphalo rājanmā śuco bharatarṣabha //
Przemóc tego wszak nie można jak nakazu Destruktora .
Nie rozpaczaj więc, Bharato, dawno to jest przeznaczone.
Nie rozpaczaj więc, Bharato, dawno to jest przeznaczone.
anatikramaṇīyo 'yaṃ kṛtāntasyādbhuto vidhiḥ /
mā śuco bharataśreṣṭha diṣṭam etat purātanam //
mā śuco bharataśreṣṭha diṣṭam etat purātanam //
Gdybyś odwiódł na początku od gry w kości dziecię Kunti
Judhiszthirę i twych synów, w tarapaty byś nie popadł.
Judhiszthirę i twych synów, w tarapaty byś nie popadł.
yadi hi tvaṃ purā dyūtāt kuntīputraṃ yudhiṣṭhiram /
nivartayethāḥ putrāṃśca na tvāṃ vyasanam āvrajet //
nivartayethāḥ putrāṃśca na tvāṃ vyasanam āvrajet //
Znów gdy bitwy czas nadciągnął, gdybyś wstrzymał podnieconych
wojowników od potyczki, w tarapaty byś nie popadł.
wojowników od potyczki, w tarapaty byś nie popadł.
yuddhakāle punaḥ prāpte tadaiva bhavatā yadi /
nivartitāḥ syuḥ saṃrabdhā na tvāṃ vyasanam āvrajet //
nivartitāḥ syuḥ saṃrabdhā na tvāṃ vyasanam āvrajet //
Gdybyś wcześniej był przynaglił Kurów, aby okiełznali
niesfornego Durjodhanę, w tarapaty byś nie popadł.
niesfornego Durjodhanę, w tarapaty byś nie popadł.
duryodhanaṃ cāvidheyaṃ badhnīteti purā yadi /
kurūn acodayiṣyas tvaṃ na tvāṃ vyasanam āvrajet //
kurūn acodayiṣyas tvaṃ na tvāṃ vyasanam āvrajet //
Wówczas Wryszni, Pandawowie, Pańćalowie oraz inni
swego by nie odmienili względem ciebie nastawienia.
swego by nie odmienili względem ciebie nastawienia.
tat te buddhivyabhīcāram upalapsyanti pāṇḍavāḥ /
pāñcālā vṛṣṇayaḥ sarve ye cānye 'pi mahājanāḥ //
pāñcālā vṛṣṇayaḥ sarve ye cānye 'pi mahājanāḥ //
Gdybyś rolę ojca spełniał i w zacności chował syna,
dzięki prawu egzystując, w tarapaty byś nie popadł.
dzięki prawu egzystując, w tarapaty byś nie popadł.
sa kṛtvā pitṛkarma tvaṃ putraṃ saṃsthāpya satpathe /
vartethā yadi dharmeṇa na tvāṃ vyasanam āvrajet //
vartethā yadi dharmeṇa na tvāṃ vyasanam āvrajet //
Chociaż żeś najmędrszy w świecie, odrzuciłeś wieczne prawo,
zdążasz za opinią Karny, Durjodhany, Śakuniego.
zdążasz za opinią Karny, Durjodhany, Śakuniego.
tvaṃ tu prājñatamo loke hitvā dharmaṃ sanātanam /
duryodhanasya karṇasya śakuneścānvagā matam //
duryodhanasya karṇasya śakuneścānvagā matam //
Cały lament, który słyszę, gdy się silisz w sprawie zysku,
zdaje mi się, drogi królu, niczym miód z jadem zmieszany.
zdaje mi się, drogi królu, niczym miód z jadem zmieszany.
tat te vilapitaṃ sarvaṃ mayā rājanniśāmitam /
arthe niviśamānasya viṣamiśraṃ yathā madhu //
arthe niviśamānasya viṣamiśraṃ yathā madhu //
Pierwej Kryszna nie szanował syna Pandu oraz Bhiszmy
czy też Drony, jako ciebie, królu, szacunkiem obdarzał.
czy też Drony, jako ciebie, królu, szacunkiem obdarzał.
na tathā manyate kṛṣṇo rājānaṃ pāṇḍavaṃ purā /
na bhīṣmaṃ naiva ca droṇaṃ yathā tvāṃ manyate nṛpa //
na bhīṣmaṃ naiva ca droṇaṃ yathā tvāṃ manyate nṛpa //
Kiedy jednak się przekonał, żeś od prawa władców odbiegł,
od tej chwili Kryszna przestał wielką cię estymą darzyć.
od tej chwili Kryszna przestał wielką cię estymą darzyć.
vyajānata yadā tu tvāṃ rājadharmād adhaścyutam /
tadā prabhṛti kṛṣṇastvāṃ na tathā bahu manyate //
tadā prabhṛti kṛṣṇastvāṃ na tathā bahu manyate //
Pragnąc władzy dla swych synów, przemilczałeś szorstkie słowa
kierowane k synom Prythy, teraz plony tego zbierasz.
kierowane k synom Prythy, teraz plony tego zbierasz.
paruṣāṇyucyamānāṃśca yathā pārthān upekṣase /
tasyānubandhaḥ prāptastvāṃ putrāṇāṃ rājyakāmukam //
tasyānubandhaḥ prāptastvāṃ putrāṇāṃ rājyakāmukam //
Ziemia ojców oraz dziadów z rąk twych dziś się wyślizgnęła,
możesz władać nią ponownie, lecz przez Parthów zwyciężoną.
możesz władać nią ponownie, lecz przez Parthów zwyciężoną.
pitṛpaitāmahaṃ rājyam apavṛttaṃ tadānagha /
atha pārthair jitāṃ kṛtsnāṃ pṛthivīṃ pratyapadyathāḥ //
atha pārthair jitāṃ kṛtsnāṃ pṛthivīṃ pratyapadyathāḥ //
Pandu wpierw objął królestwo, zdobył sławę pośród Kurów
i znów jego prawe dzieci jeszcze większej sięgną władzy.
i znów jego prawe dzieci jeszcze większej sięgną władzy.
pāṇḍunāvarjitaṃ rājyaṃ kauravāṇāṃ yaśastathā /
tataścābhyadhikaṃ bhūyaḥ pāṇḍavair dharmacāribhiḥ //
tataścābhyadhikaṃ bhūyaḥ pāṇḍavair dharmacāribhiḥ //
Gdy spotkali cię to prawe czyny ich wyjałowiały,
zbytków bowiem pożądając, ojców ziemię im zabrałeś.
zbytków bowiem pożądając, ojców ziemię im zabrałeś.
teṣāṃ tat tādṛśaṃ karma tvām āsādya suniṣphalam /
yat pitryād bhraṃśitā rājyāt tvayehāmiṣagṛddhinā //
yat pitryād bhraṃśitā rājyāt tvayehāmiṣagṛddhinā //
Teraz znowu podczas bitwy synów swych oskarżasz, królu ,
o podłościach wiele prawisz – dziś to tobie nie przystoi.
o podłościach wiele prawisz – dziś to tobie nie przystoi.
yat punar yuddhakāle tvaṃ putrān garhayase nṛpa /
bahudhā vyāharan doṣānna tad adyopapadyate //
bahudhā vyāharan doṣānna tad adyopapadyate //
Buhaje pośród rycerstwa, co wkroczyli w szyki Pandów,
władcy pośród ciężkich zmagań życia swego nie ochronią.
władcy pośród ciężkich zmagań życia swego nie ochronią.
na hi rakṣanti rājāno yudhyanto jīvitaṃ raṇe /
camūṃ vigāhya pārthānāṃ yudhyante kṣatriyarṣabhāḥ //
camūṃ vigāhya pārthānāṃ yudhyante kṣatriyarṣabhāḥ //
Z armią, którą strzeże Kryszna, Ardźuna, Satjaki, Bhima,
któżby zechciał walkę toczyć? Jeno poza Kaurawami.
któżby zechciał walkę toczyć? Jeno poza Kaurawami.
yāṃ tu kṛṣṇārjunau senāṃ yāṃ sātyakivṛkodarau /
rakṣeran ko nu tāṃ yudhyeccamūm anyatra kauravaiḥ //
rakṣeran ko nu tāṃ yudhyeccamūm anyatra kauravaiḥ //
Gdzie Senności Pan rycerzem, gdzie Dręczyciel jest doradcą,
nad którymi pieczę mają Wilczybrzuch oraz Satjaki,
nad którymi pieczę mają Wilczybrzuch oraz Satjaki,
yeṣāṃ yoddhā guḍākeśo yeṣāṃ mantrī janārdanaḥ /
yeṣāṃ ca sātyakir goptā yeṣāṃ goptā vṛkodaraḥ //
yeṣāṃ ca sātyakir goptā yeṣāṃ goptā vṛkodaraḥ //
który łucznik wśród śmiertelnych śmiałby z nimi w szranki stanąć…
może poza Kaurawami oraz ich poplecznikami?
może poza Kaurawami oraz ich poplecznikami?
ko hi tān viṣahed yoddhuṃ martyadharmā dhanurdharaḥ /
anyatra kauraveyebhyo ye vā teṣāṃ padānugāḥ //
anyatra kauraveyebhyo ye vā teṣāṃ padānugāḥ //
Ile mogą zdziałać woje, bez przywiązań, wielce dzielni,
radzi rycerskiemu prawu – tyleż sprawią Kaurawowie.
radzi rycerskiemu prawu – tyleż sprawią Kaurawowie.
yāvat tu śakyate kartum anuraktair janādhipaiḥ /
kṣatradharmarataiḥ śūraistāvat kurvanti kauravāḥ //
kṣatradharmarataiḥ śūraistāvat kurvanti kauravāḥ //
Słuchaj więc o owej bitwie, tłumnej oraz niebezpiecznej
Kurów z potomkami Pandu, tygrysami pośród ludzi.
Kurów z potomkami Pandu, tygrysami pośród ludzi.
yathā tu puruṣavyāghrair yuddhaṃ paramasaṅkaṭam /
kurūṇāṃ pāṇḍavaiḥ sārdhaṃ tat sarvaṃ śṛṇu tattvataḥ //
kurūṇāṃ pāṇḍavaiḥ sārdhaṃ tat sarvaṃ śṛṇu tattvataḥ //