Waiśampajana rzekł:
Nad Ganges dotarli wówczas – przyjazny, życzliwy zacnym,
z wieloma rozlewiskami, moczarami i gajami.
Nad Ganges dotarli wówczas – przyjazny, życzliwy zacnym,
z wieloma rozlewiskami, moczarami i gajami.
vaiśaṃpāyana uvāca /
te samāsādya gaṅgāṃ tu śivāṃ puṇyajanocitām /
hradinīṃ vaprasampannāṃ mahānūpāṃ mahāvanām //
te samāsādya gaṅgāṃ tu śivāṃ puṇyajanocitām /
hradinīṃ vaprasampannāṃ mahānūpāṃ mahāvanām //
I kobiety z rodu Kuru zdjęły z siebie wierzchnią odzież
i ozdoby, a następnie ojcom wnukom, braciom, krewnym,
i ozdoby, a następnie ojcom wnukom, braciom, krewnym,
bhūṣaṇāny uttarīyāṇi veṣṭanāny avamucya ca /
tataḥ pitṝṇāṃ pautrāṇāṃ bhrātṝṇāṃ svajanasya ca //
tataḥ pitṝṇāṃ pautrāṇāṃ bhrātṝṇāṃ svajanasya ca //
synom, dziadom, mężom swoim złożyły ofiarę wodną,
wszystkie głośno lamentując ogarnięte wielkim bólem.
Znawcy prawości swym druhom złożyli libacje wodne.
wszystkie głośno lamentując ogarnięte wielkim bólem.
Znawcy prawości swym druhom złożyli libacje wodne.
putrāṇām āryakāṇāṃ ca patīnāṃ ca kurustriyaḥ /
udakaṃ cakrire sarvā rudantyo bhṛśaduḥkhitāḥ /
suhṛdāṃ cāpi dharmajñāḥ pracakruḥ salilakriyāḥ //
udakaṃ cakrire sarvā rudantyo bhṛśaduḥkhitāḥ /
suhṛdāṃ cāpi dharmajñāḥ pracakruḥ salilakriyāḥ //
Kiedy żony bohaterów składały im te ofiary
Ganges dał do wód swych dostęp, jeszcze bardziej się rozpostarł.
Ganges dał do wód swych dostęp, jeszcze bardziej się rozpostarł.
udake kriyamāṇe tu vīrāṇāṃ vīrapatnibhiḥ /
sūpatīrthābhavad gaṅgā bhūyo viprasasāra ca //
sūpatīrthābhavad gaṅgā bhūyo viprasasāra ca //
Brzeg Gangesu ozdabiały tłumnie żony bohaterów,
wyglądał jak wielkie morze pełne smutku, nieszczęśliwe.
wyglądał jak wielkie morze pełne smutku, nieszczęśliwe.
tan mahodadhisaṃkāśaṃ nirānandam anutsavam /
vīrapatnībhir ākīrṇaṃ gaṅgātīram aśobhata //
vīrapatnībhir ākīrṇaṃ gaṅgātīram aśobhata //
Wówczas nieoczekiwanie Kunti wyniszczona bólem, płacząc,
słabym głosem, wielki królu, do swych synów przemówiła:
słabym głosem, wielki królu, do swych synów przemówiła:
tataḥ kuntī mahārāja sahasā śokakarśitā /
rudatī mandayā vācā putrān vacanam abravīt //
rudatī mandayā vācā putrān vacanam abravīt //
„Ów bohater, wielki łucznik, wódz wśród wodzów na rydwanach,
znaczony znakami wojów, w bitwie zabił go Ardźuna,
znaczony znakami wojów, w bitwie zabił go Ardźuna,
yaḥ sa śūro maheṣvāso rathayūthapayūthapaḥ /
arjunena hataḥ saṃkhye vīralakṣaṇalakṣitaḥ //
arjunena hataḥ saṃkhye vīralakṣaṇalakṣitaḥ //
ten, o którym myśleliście, Pandawowie, że jest synem
woźnicy, potomkiem Radhy, pan potężny, który błyszczał
pośród wojsk jak gdyby słońce,
woźnicy, potomkiem Radhy, pan potężny, który błyszczał
pośród wojsk jak gdyby słońce,
yaṃ sūtaputraṃ manyadhvaṃ rādheyam iti pāṇḍavāḥ /
yo vyarājac camūmadhye divākara iva prabhuḥ //
yo vyarājac camūmadhye divākara iva prabhuḥ //
który dawniej walczył przeciw wszystkim wam i waszym druhom,
który jaśniał, gdy przewodził całej armii Durjodhany,
który jaśniał, gdy przewodził całej armii Durjodhany,
pratyayudhyata yaḥ sarvān purā vaḥ sapadānugān /
duryodhanabalaṃ sarvaṃ yaḥ prakarṣan vyarocata //
duryodhanabalaṃ sarvaṃ yaḥ prakarṣan vyarocata //
ten, któremu nikt na ziemi nie był równy bohaterstwem,
który nie unikał walki i był prawym bohaterem,
który nie unikał walki i był prawym bohaterem,
yasya nāsti samo vīrye pṛthivyām api kaścana /
satyasaṃdhasya śūrasya saṃgrāmeṣv apalāyinaḥ //
satyasaṃdhasya śūrasya saṃgrāmeṣv apalāyinaḥ //
temu bratu niezłomnemu, złóżcie wy ofiarę wodną!
On był bowiem waszym bratem, moim synem pierworodnym
i Słońca, sam lśnił jak słońce heros z kolczykami, w zbroi.”
On był bowiem waszym bratem, moim synem pierworodnym
i Słońca, sam lśnił jak słońce heros z kolczykami, w zbroi.”
kurudhvam udakaṃ tasya bhrātur akliṣṭakarmaṇaḥ /
sa hi vaḥ pūrvajo bhrātā bhāskarān mayy ajāyata /
kuṇḍalī kavacī śūro divākarasamaprabhaḥ //
sa hi vaḥ pūrvajo bhrātā bhāskarān mayy ajāyata /
kuṇḍalī kavacī śūro divākarasamaprabhaḥ //
Usłyszawszy smutne słowa matki, wszyscy Pandawowie
nad Karną ubolewali i cierpieli jeszcze bardziej.
nad Karną ubolewali i cierpieli jeszcze bardziej.
śrutvā tu pāṇḍavāḥ sarve mātur vacanam apriyam /
karṇam evānuśocanta bhūyaś cārtatarābhavan //
karṇam evānuśocanta bhūyaś cārtatarābhavan //
Wówczas tygrys między ludźmi, ów syn Kunti, Judhiszthira,
rzekł do matki swej, bohater, wzdychając – niczym wąż sycząc.
rzekł do matki swej, bohater, wzdychając – niczym wąż sycząc.
tataḥ sa puruṣavyāghraḥ kuntīputro yudhiṣṭhiraḥ /
uvāca mātaraṃ vīro niḥśvasann iva pannagaḥ //
uvāca mātaraṃ vīro niḥśvasann iva pannagaḥ //
„Ten, którego strzał miotania nie odparł nikt prócz Ardźuny,
jak mógł być twym synem, Pani, ów płód boski dawnych czasów?
jak mógł być twym synem, Pani, ów płód boski dawnych czasów?
yasyeṣupātam āsādya nānyas tiṣṭhed dhanaṃjayāt /
kathaṃ putro bhavatyāṃ sa devagarbhaḥ purābhavat //
kathaṃ putro bhavatyāṃ sa devagarbhaḥ purābhavat //
Który żarem swoich ramion ze wszystkich stron nas przypiekał,
jakżeś go zdołała ukryć, jakbyś ogień w sukni skryła?
Straszną siłę jego ramion sławili Dhartarasztrowie .
jakżeś go zdołała ukryć, jakbyś ogień w sukni skryła?
Straszną siłę jego ramion sławili Dhartarasztrowie .
yasya bāhupratāpena tāpitāḥ sarvato vayam /
tam agnim iva vastreṇa kathaṃ chāditavaty asi /
yasya bāhubalaṃ ghoraṃ dhārtarāṣṭrair upāsitam //
tam agnim iva vastreṇa kathaṃ chāditavaty asi /
yasya bāhubalaṃ ghoraṃ dhārtarāṣṭrair upāsitam //
Nikt prócz syna Kunti nie mógł rydwannika rydwanników,
Karny, wstrzymać. Ów największy rycerz był nam pierwszym bratem.
Jak to stało się, czcigodna, że przed nami urodziłaś
tego o niezwykłym męstwie?
Karny, wstrzymać. Ów największy rycerz był nam pierwszym bratem.
Jak to stało się, czcigodna, że przed nami urodziłaś
tego o niezwykłym męstwie?
nānyaḥ kuntīsutāt karṇād agṛhṇād rathināṃ rathī /
sa naḥ prathamajo bhrātā sarvaśastrabhṛtāṃ varaḥ /
asūta taṃ bhavaty agre katham adbhutavikramam //
sa naḥ prathamajo bhrātā sarvaśastrabhṛtāṃ varaḥ /
asūta taṃ bhavaty agre katham adbhutavikramam //
Ach, zabiłaś nas, czcigodna, tym, iż sekret swój ukryłaś,
wszystkich nas i naszych krewnych dręczy bowiem zguba Karny.
wszystkich nas i naszych krewnych dręczy bowiem zguba Karny.
aho bhavatyā mantrasya pidhānena vayaṃ hatāḥ /
nidhanena hi karṇasya pīḍitāḥ sma sabāndhavāḥ //
nidhanena hi karṇasya pīḍitāḥ sma sabāndhavāḥ //
Chociaż też śmierć Abhimanju, zagłada Draupadi synów
i Pańćalów ujarzmienie, i upadek rodu Kuru.
i Pańćalów ujarzmienie, i upadek rodu Kuru.
abhimanyor vināśena draupadeyavadhena ca /
pāñcālānāṃ ca nāśena kurūṇāṃ patanena ca //
pāñcālānāṃ ca nāśena kurūṇāṃ patanena ca //
Od tych jednak stokroć większe to nieszczęście mnie dotknęło,
bo nad Karną płacząc jestem jakby sam spalany w ogniu.
bo nad Karną płacząc jestem jakby sam spalany w ogniu.
tataḥ śataguṇaṃ duḥkham idaṃ mām aspṛśad bhṛśam /
karṇam evānuśocan hi dahyāmy agnāv ivāhitaḥ //
karṇam evānuśocan hi dahyāmy agnāv ivāhitaḥ //
Wszystko można by osiągnąć, nawet gdyby było w niebie,
i tej rzezi mogło nie być strasznej, Kaurawów niszczącej.”
i tej rzezi mogło nie być strasznej, Kaurawów niszczącej.”
na hi sma kiṃcid aprāpyaṃ bhaved api divi sthitam /
na ca sma vaiśasaṃ ghoraṃ kauravāntakaraṃ bhavet //
na ca sma vaiśasaṃ ghoraṃ kauravāntakaraṃ bhavet //
Tak głęboko lamentował Król Prawości, Judhiszthira,
i po cichu łkając, królu, złożył mu libację władca.
i po cichu łkając, królu, złożył mu libację władca.
evaṃ vilapya bahulaṃ dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ /
vinadañ śanakai rājaṃś cakārāsyodakaṃ prabhuḥ //
vinadañ śanakai rājaṃś cakārāsyodakaṃ prabhuḥ //
Gdy ofiarę wodną składał, wówczas wszyscy tam stojący
i kobiety, i mężczyźni, zewsząd wznieśli głośne żale.
i kobiety, i mężczyźni, zewsząd wznieśli głośne żale.
tato vineduḥ sahasā strīpuṃsās tatra sarvaśaḥ /
abhito ye sthitās tatra tasminn udakakarmaṇi //
abhito ye sthitās tatra tasminn udakakarmaṇi //
Wtedy mądry Judhiszthira z miłości do brata kazał,
Kurów pan, sprowadzić żony Karny oraz jego świtę.
Kurów pan, sprowadzić żony Karny oraz jego świtę.
tata ānāyayāmāsa karṇasya saparicchadam /
striyaḥ kurupatir dhīmān bhrātuḥ premṇā yudhiṣṭhiraḥ //
striyaḥ kurupatir dhīmān bhrātuḥ premṇā yudhiṣṭhiraḥ //
Później z nimi przeprowadził rytuały pogrzebowe,
po czym wyszedł z wód Gangesu, prawy, mając zamęt w głowie
po czym wyszedł z wód Gangesu, prawy, mając zamęt w głowie
sa tābhiḥ saha dharmātmā pretakṛtyam anantaram /
kṛtvottatāra gaṅgāyāḥ salilād ākulendriyaḥ //
kṛtvottatāra gaṅgāyāḥ salilād ākulendriyaḥ //