Rozdział 7

Sańdźaja rzekł:
Gdy noc przeszła, Durjodhana, władca, rzekł do twoich ludzi,
wszystkich wielkich rydwanników, by przywdziali swoje zbroje.

9.7.1

saṃjaya uvāca /
vyatītāyāṃ rajanyāṃ tu rājā duryodhanastadā /
abravīt tāvakān sarvān saṃnahyantāṃ mahārathāḥ //

Słysząc polecenie króla żołnierze przywdziali zbroje,
pospiesznie zaprzęgli wozy, inni wokoło biegali.

9.7.2

rājñastu matam ājñāya samanahyata sā camūḥ /
ayojayan rathāṃstūrṇaṃ paryadhāvaṃstathāpare //

Słonie w gotowości stały, piechurzy przywdziali zbroje,
tysiące innych włożyły narzuty na końskie grzbiety.

9.7.3

akalpyanta ca mātaṅgāḥ samanahyanta pattayaḥ /
hayān āstaraṇopetāṃścakrur anye sahasraśaḥ //

Dźwięk muzycznych instrumentów rozbrzmiewał, o panie ludów,
po to, by u wojowników rozniecić bojowy zapał.

9.7.4

vāditrāṇāṃ ca ninadaḥ prādurāsīd viśāṃ pate /
bodhanārthaṃ hi yodhānāṃ sainyānāṃ cāpyudīryatām //

Wszystkie oddziały, Bharato, cała ocalała armia
stała w pełni uzbrojona wyżej ceniąc śmierć niż odwrót.

9.7.5

tato balāni sarvāṇi senāśiṣṭāni bhārata /
saṃnaddhānyeva dadṛśur mṛtyuṃ kṛtvā nivartanam //

Wszyscy rydwannicy czyniąc wodzem Śalję, króla Madrów,
podzielili całą armię na oddziały stając w szyku.

9.7.6

śalyaṃ senāpatiṃ kṛtvā madrarājaṃ mahārathāḥ /
pravibhajya balaṃ sarvam anīkeṣu vyavasthitāḥ //

Wówczas wszyscy wojownicy jednocząc się z twoim synem –
Krypa, Krytawarman, Śalja, syn Drony i syn Subali ,

9.7.7

tataḥ sarve samāgamya putreṇa tava sainikāḥ /
kṛpaśca kṛtavarmā ca drauṇiḥ śalyo 'tha saubalaḥ //

i inni żyjący władcy – doszli do porozumienia,
że nikt nigdy z Pandawami nie będzie walczył osobno.

9.7.8

anye ca pārthivāḥ śeṣāḥ samayaṃ cakrire tadā /
na na ekena yoddhavyaṃ kathaṃcid api pāṇḍavaiḥ //

Rzekli więc: „kto będzie walczył w pojedynkę lub opuści
towarzysza, tego wina równa będzie pięciu grzechom
wraz z grzechami pomniejszymi.
Walczyć powinniśmy wspólnie wspomagając się wzajemnie.”

9.7.9

yo hyekaḥ pāṇḍavair yudhyed yo vā yudhyantam utsṛjet /
sa pañcabhir bhaved yuktaḥ pātakaiḥ sopapātakaiḥ /
anyonyaṃ parirakṣadbhir yoddhavyaṃ sahitaiśca naḥ //

Czyniąc więc umowę taką wszyscy wielcy wojownicy
na czele z przywódcą Madrów pospieszyli przeciw wrogom.

9.7.10

evaṃ te samayaṃ kṛtvā sarve tatra mahārathāḥ /
madrarājaṃ puraskṛtya tūrṇam abhyadravan parān //

Także Pandawowie, królu, rozstawiwszy wojska w bitwie
kroczyli przeciw Kaurawom chcąc ich zwalczać z każdej strony.

9.7.11

tathaiva pāṇḍavā rājan vyūhya sainyaṃ mahāraṇe /
abhyayuḥ kauravān sarvān yotsyamānāḥ samantataḥ //

Armia ta, Bharato wielki, z krzykiem niczym toń wstrząśnięta,
z hukiem wozów, rykiem słoni, była jak wzburzone morze.
Dhrytrasztra rzekł:

9.7.12

tad balaṃ bharataśreṣṭha kṣubdhārṇavasamasvanam /
samuddhūtārṇavākāram uddhūtarathakuñjaram //

Usłyszałem o upadku Drony, Bhiszmy, syna Radhy ,
teraz powiedz mi o zgubie Śalji oraz mego syna.

9.7.13

dhṛtarāṣṭra uvāca /
droṇasya bhīṣmasya ca vai rādheyasya ca me śrutam /
pātanaṃ śaṃsa me bhūyaḥ śalyasyātha sutasya me //

Jak, Sańdźajo, Król Prawości zdołał zabić w walce Śalję?
Jak przez Bhimę Durjodhana zmarł, syn mój wielkoramienny?
Sańdźaja rzekł:

9.7.14

kathaṃ raṇe hataḥ śalyo dharmarājena saṃjaya /
bhīmena ca mahābāhuḥ putro duryodhano mama //

Słuchaj, królu, z cierpliwością opowieści mej o wojnie,
o ciał ludzkich, słoni, koni, o rydwanów wyniszczeniu.

9.7.15

saṃjaya uvāca /
kṣayaṃ manuṣyadehānāṃ rathanāgāśvasaṃkṣayam /
śṛṇu rājan sthiro bhūtvā saṃgrāmaṃ śaṃsato mama //

Wówczas wśród twych synów, królu, powstała nadzieja wielka,
że choć zginął Bhiszma, Drona, choć padł w boju syn woźnicy,
Śalja pozabija w bitwie wszystkich synów Prythy, panie.

9.7.16

āśā balavatī rājan putrāṇāṃ te 'bhavat tadā /
hate bhīṣme ca droṇe ca sūtaputre ca pātite /
śalyaḥ pārthān raṇe sarvānnihaniṣyati māriṣa //

Pielęgnując tę nadzieję w sercu, czerpiąc z niej pociechę,
ufając królowi Madrów w walce, wielkiemu wojowi,
syn twój, Bharato, pomyślał, że patrona swego znalazł.

9.7.17

tām āśāṃ hṛdaye kṛtvā samāśvāsya ca bhārata /
madrarājaṃ ca samare samāśritya mahāratham /
nāthavantam athātmānam amanyata sutastava //

Parthowie po śmierci Karny wydali donośny okrzyk,
wtedy, królu, Dhartarasztrów strach ogarnął przeogromny.

9.7.18

yadā karṇe hate pārthāḥ siṃhanādaṃ pracakrire /
tadā rājan dhārtarāṣṭrān āviveśa mahad bhayam //

Więc król Madrów pełen mocy pocieszył ich i rozstawił
szyk pomyślny, wielki królu, symetryczny z każdej strony.

9.7.19

tān samāśvāsya tu tadā madrarājaḥ pratāpavān /
vyūhya vyūhaṃ mahārāja sarvatobhadram ṛddhimat //

I do walki przeciw Parthom wkroczył Madrów król mocarny
wymachując barwnym łukiem – zabójcą niezwykle sprawnym.

9.7.20

pratyudyāto raṇe pārthānmadrarājaḥ pratāpavān /
vidhunvan kārmukaṃ citraṃ bhāraghnaṃ vegavattaram //

Gdy wsiadł ów rydwannik wielki na swój świetny rydwan, z końmi
z kraju Sindhów, ślad rydwanu uświetniał sam rydwan, królu.

9.7.21

rathapravaram āsthāya saindhavāśvaṃ mahārathaḥ /
tasya sītā mahārāja rathasthāśobhayad ratham //

Na rydwanie tym chroniony stał bohater dzielny, królu,
ów niszczyciel swoich wrogów, lęki synów twych niwecząc.

9.7.22

sa tena saṃvṛto vīro rathenāmitrakarśanaḥ /
tasthau śūro mahārāja putrāṇāṃ te bhayapraṇut //

Uzbrojony władca Madrów na czele zastępów kroczył,
Madrakowie z nim i Karny synowie niezwyciężeni.

9.7.23

prayāṇe madrarājo 'bhūnmukhaṃ vyūhasya daṃśitaḥ /
madrakaiḥ sahito vīraiḥ karṇaputraiśca durjayaiḥ //

Krytawarman był na lewej flance razem z Trigartami,
Gautama na prawej flance z Śakami i Jawanami.

9.7.24

savye 'bhūt kṛtavarmā ca trigartaiḥ parivāritaḥ /
gautamo dakṣiṇe pārśve śakaiśca yavanaiḥ saha //

Na tyłach był Aśwatthaman otoczony przez Kambodźów,
środkiem kroczył Durjodhana, strzegły go byki wśród Kurów.

9.7.25

aśvatthāmā pṛṣṭhato 'bhūt kāmbojaiḥ parivāritaḥ /
duryodhano 'bhavanmadhye rakṣitaḥ kurupuṃgavaiḥ //

Konnicy oddziały wielkie kroczyły z synem Subali,
razem z całą armią kroczył syn gracza , rydwannik wielki.

9.7.26

hayānīkena mahatā saubalaścāpi saṃvṛtaḥ /
prayayau sarvasainyena kaitavyaśca mahārathaḥ //

Łucznicy niszczący wrogów – Pandawowie – podzielili
wojska na trzy części, królu, atakując twoją armię.

9.7.27

pāṇḍavāśca maheṣvāsā vyūhya sainyam ariṃdamāḥ /
tridhā bhūtvā mahārāja tava sainyam upādravan //

Dhrysztadjumna i Śikhandin, Satjaki, rydwannik wielki,
w pośpiechu atakowali w bitwie tej oddziały Śalji.

9.7.28

dhṛṣṭadyumnaḥ śikhaṇḍī ca sātyakiśca mahārathaḥ /
śalyasya vāhinīṃ tūrṇam abhidudruvur āhave //

Z nimi też król Judhiszthira otoczony swoim wojskiem
atakował pragnąc zabić Śalję, byku wśród Bharatów.

9.7.29

tato yudhiṣṭhiro rājā svenānīkena saṃvṛtaḥ /
śalyam evābhidudrāva jighāṃsur bharatarṣabha //

Ardźuna, zabójca wrogów, syna Hrydiki, łucznika ,
i żołnierzy, co przyrzekli zabić jego – atakował.

9.7.30

hārdikyaṃ tu maheṣvāsam arjunaḥ śatrupūgahā /
saṃśaptakagaṇāṃścaiva vegato 'bhividudruve //

Bhima i wielcy wojowie, Somakowie, nacierali
na Gautamę, Indro królów, pragnąc zabić wrogów w boju.

9.7.31

gautamaṃ bhīmaseno vai somakāśca mahārathāḥ /
abhyadravanta rājendra jighāṃsantaḥ parān yudhi //

Synowie Madri z wojskami zaatakowali w walce
Śakuniego i Ulukę – rydwanników – i ich armie.

9.7.32

mādrīputrau tu śakunim ulūkaṃ ca mahārathau /
sasainyau sahasenau tāvupatasthatur āhave //

Tysiące twych wojowników także w bitwie tej Pandawów
z wściekłością atakowały, z różnorodną bronią w rękach.
Dhrytarasztra rzekł:

9.7.33

tathaivāyutaśo yodhāstāvakāḥ pāṇḍavān raṇe /
abhyadravanta saṃkruddhā vividhāyudhapāṇayaḥ //

Gdy zmarł Bhiszma, wielki łucznik, Drona i rydwannik Karna,
gdy niewielu pozostało Kurów i Pandawów w bitwie,

9.7.34

dhṛtarāṣṭra uvāca /
hate bhīṣme maheṣvāse droṇe karṇe mahārathe /
kuruṣvalpāvaśiṣṭeṣu pāṇḍaveṣu ca saṃyuge //

I gdy Parthowie wzburzeni, pragnęli walczyć, Sańdźajo,
jakie po stronie mych ludzi i wrogów siły zostały?
Sańdźaja rzekł:

9.7.35

susaṃrabdheṣu pārtheṣu parākrānteṣu saṃjaya /
māmakānāṃ pareṣāṃ ca kiṃ śiṣṭam abhavad balam //

Słuchaj królu, jak do bitwy rozstawieni byli nasi,
jak wrogowie, jakie siły pozostały na tej wojnie.

9.7.36

saṃjaya uvāca /
yathā vayaṃ pare rājan yuddhāya samavasthitāḥ /
yāvaccāsīd balaṃ śiṣṭaṃ saṃgrāme tannibodha me //

Wozów było jedenaście tysięcy, byku Bharatów,
dziesięć tysięcy i nadto siedemset słoni bojowych,

9.7.37

ekādaśa sahasrāṇi rathānāṃ bharatarṣabha /
daśa dantisahasrāṇi sapta caiva śatāni ca //

pełne dwie setki tysięcy konnicy, byku Bharatów,
trzydzieści milionów pieszych – tak wyglądała twa armia.

9.7.38

pūrṇe śatasahasre dve hayānāṃ bharatarṣabha /
narakoṭyastathā tisro balam etat tavābhavat //

A rydwanów sześć tysięcy oraz sześć tysięcy słoni,
koni zaś dziesięć tysięcy, piechurów dziesięć milionów,

9.7.39

rathānāṃ ṣaṭsahasrāṇi ṣaṭsahasrāśca kuñjarāḥ /
daśa cāśvasahasrāṇi pattikoṭī ca bhārata //

taka oto pozostała armia synów Pandu w walce;
ci wszyscy więc podążyli do bitwy, byku Bharatów.

9.7.40

etad balaṃ pāṇḍavānām abhavaccheṣam āhave /
eta eva samājagmur yuddhāya bharatarṣabha //

W takim rozstawieniu stojąc pod dowództwem króla Madrów,
szliśmy przeciw synom Pandu wściekli i zwycięstwa żądni.

9.7.41

evaṃ vibhajya rājendra madrarājamate sthitāḥ /
pāṇḍavān pratyudīyāma jayagṛddhāḥ pramanyavaḥ //

Także mężni Pandawowie dążąc do zwycięstwa w bitwie
i prześwietni Pańćalowie przystąpili do ataku.

9.7.42

tathaiva pāṇḍavāḥ śūrāḥ samare jitakāśinaḥ /
upayātā naravyāghrāḥ pāñcālāśca yaśasvinaḥ //

Ci zatem z potęgą armii, pragnący wzajemnej śmierci,
mężowie-tygrysy, panie, szli do boju tuż przed świtem.

9.7.43

evam ete balaughena parasparavadhaiṣiṇaḥ /
upayātā naravyāghrāḥ pūrvāṃ saṃdhyāṃ prati prabho //

Walka więc się rozpoczęła straszliwa, przerażająca,
twoich ludzi i ich wrogów, jedni drugich zniszczyć chcieli.

9.7.44

tataḥ pravavṛte yuddhaṃ ghorarūpaṃ bhayānakam /
tāvakānāṃ pareṣāṃ ca nighnatām itaretaram //