Sańdźaja rzekł:
Kiedy rydwannik, król Madrów niezwyciężony padł w bitwie,
twoi synowie, twe wojska cofały się, wszyscy naraz.
Kiedy rydwannik, król Madrów niezwyciężony padł w bitwie,
twoi synowie, twe wojska cofały się, wszyscy naraz.
saṃjaya uvāca /
pātite yudhi durdharṣe madrarāje mahārathe /
tāvakāstava putrāśca prāyaśo vimukhābhavan //
pātite yudhi durdharṣe madrarāje mahārathe /
tāvakāstava putrāśca prāyaśo vimukhābhavan //
Byli jak kupcy bez łodzi – okręt ich tonął na morzu,
oni zaś brzegu szukali, gdy zginął wódz wielki duchem.
oni zaś brzegu szukali, gdy zginął wódz wielki duchem.
vaṇijo nāvi bhinnāyāṃ yathāgādhe 'plave 'rṇave /
apāre pāram icchanto hate śūre mahātmani //
apāre pāram icchanto hate śūre mahātmani //
Gdy zginął król Madrów, królu, ci trzęśli się poranieni,
bez wodza, wodza pragnący, jak sarny przez lwa ścigane.
bez wodza, wodza pragnący, jak sarny przez lwa ścigane.
madrarāje mahārāja vitrastāḥ śaravikṣatāḥ /
anāthā nātham icchanto mṛgāḥ siṃhārditā iva //
anāthā nātham icchanto mṛgāḥ siṃhārditā iva //
Jak byki ze złamanymi rogami, jak bez kłów słonie,
uciekaliśmy w południe pobici przez syna Dharmy.
uciekaliśmy w południe pobici przez syna Dharmy.
vṛṣā yathā bhagnaśṛṅgāḥ śīrṇadantā gajā iva /
madhyāhne pratyapāyāma nirjitā dharmasūnunā //
madhyāhne pratyapāyāma nirjitā dharmasūnunā //
Nikt z twoich żołnierzy, królu, nie zdołał rozstawić szyków
ani okazać swej siły, gdy Śalja został zabity.
ani okazać swej siły, gdy Śalja został zabity.
na saṃdhātum anīkāni na ca rājan parākrame /
āsīd buddhir hate śalye tava yodhasya kasyacit //
āsīd buddhir hate śalye tava yodhasya kasyacit //
Smutek i strach, panie ludów, jakie wśród twoich żołnierzy
powstały, gdy Bhiszma, Drona i syn woźnicy zgięli,
ten strach i to przygnębienie znów ogarnęły nas, panie.
powstały, gdy Bhiszma, Drona i syn woźnicy zgięli,
ten strach i to przygnębienie znów ogarnęły nas, panie.
bhīṣme droṇe ca nihate sūtaputre ca bhārata /
yad duḥkhaṃ tava yodhānāṃ bhayaṃ cāsīd viśāṃ pate /
tad bhayaṃ sa ca naḥ śoko bhūya evābhyavartata //
yad duḥkhaṃ tava yodhānāṃ bhayaṃ cāsīd viśāṃ pate /
tad bhayaṃ sa ca naḥ śoko bhūya evābhyavartata //
Gdy Śalja, wielki rydwannik, zginął, żołnierze twej armii
nie mając wiary w zwycięstwo, bez swych przywódców, ranieni,
cięci ostrymi strzałami, w strachu uciekali, królu.
nie mając wiary w zwycięstwo, bez swych przywódców, ranieni,
cięci ostrymi strzałami, w strachu uciekali, królu.
nirāśāśca jaye tasmin hate śalye mahārathe /
hatapravīrā vidhvastā vikṛttāśca śitaiḥ śaraiḥ /
madrarāje hate rājan yodhāste prādravan bhayāt //
hatapravīrā vidhvastā vikṛttāśca śitaiḥ śaraiḥ /
madrarāje hate rājan yodhāste prādravan bhayāt //
Na konie jedni, na słonie drudzy, inni na rydwany
wsiadali, także piechurzy spiesznie uciekali w strachu.
wsiadali, także piechurzy spiesznie uciekali w strachu.
aśvān anye gajān anye rathān anye mahārathāḥ /
āruhya javasampannāḥ pādātāḥ prādravan bhayāt //
āruhya javasampannāḥ pādātāḥ prādravan bhayāt //
Tysiące dwa dzielnych w boju słoni ogromnych jak góry,
gnanych hakami, stopami, pędziło po śmierci Śalji.
gnanych hakami, stopami, pędziło po śmierci Śalji.
dvisāhasrāśca mātaṅgā girirūpāḥ prahāriṇaḥ /
samprādravan hate śalye aṅkuśāṅguṣṭhacoditāḥ //
samprādravan hate śalye aṅkuśāṅguṣṭhacoditāḥ //
Przed bitwą, pierwszy z Bharatów, pierzchali na różne strony,
a uciekając dyszeli niepokojeni strzałami.
a uciekając dyszeli niepokojeni strzałami.
te raṇād bharataśreṣṭha tāvakāḥ prādravan diśaḥ /
dhāvantaścāpyadṛśyanta śvasamānāḥ śarāturāḥ //
dhāvantaścāpyadṛśyanta śvasamānāḥ śarāturāḥ //
Widząc jak ci uciekają złamani, zbici, bezsilni,
goniły ich żądne triumfu wojska Pańćalów, Pandawów.
goniły ich żądne triumfu wojska Pańćalów, Pandawów.
tān prabhagnān drutān dṛṣṭvā hatotsāhān parājitān /
abhyadravanta pāñcālāḥ pāṇḍavāśca jayaiṣiṇaḥ //
abhyadravanta pāñcālāḥ pāṇḍavāśca jayaiṣiṇaḥ //
Świst strzał i inne hałasy, jak ryk lwa głośne okrzyki,
odgłosy konch wojowników wznosiły się przeraźliwie.
odgłosy konch wojowników wznosiły się przeraźliwie.
bāṇaśabdaravaścāpi siṃhanādaśca puṣkalaḥ /
śaṅkhaśabdaśca śūrāṇāṃ dāruṇaḥ samapadyata //
śaṅkhaśabdaśca śūrāṇāṃ dāruṇaḥ samapadyata //
Widząc te wojska Kaurawów strwożone, uciekające,
jeden drugiemu mówili Pańćalowie z Pandawami:
jeden drugiemu mówili Pańćalowie z Pandawami:
dṛṣṭvā tu kauravaṃ sainyaṃ bhayatrastaṃ pravidrutam /
anyonyaṃ samabhāṣanta pāñcālāḥ pāṇḍavaiḥ saha //
anyonyaṃ samabhāṣanta pāñcālāḥ pāṇḍavaiḥ saha //
„Dziś Judhiszthira, król prawdzie oddany, wrogów zwyciężył,
dziś Durjodhana utracił blask pomyślności królewskiej.
dziś Durjodhana utracił blask pomyślności królewskiej.
adya rājā satyadhṛtir jitāmitro yudhiṣṭhiraḥ /
adya duryodhano hīno dīptayā nṛpatiśriyā //
adya duryodhano hīno dīptayā nṛpatiśriyā //
Dziś Dhrytarasztra, pan ludów, słysząc o synu zabitym
upadł na ziemię bez zmysłów, niech czuje swoją przewinę!
upadł na ziemię bez zmysłów, niech czuje swoją przewinę!
adya śrutvā hataṃ putraṃ dhṛtarāṣṭro janeśvaraḥ /
niḥsaṃjñaḥ patito bhūmau kilbiṣaṃ pratipadyatām //
niḥsaṃjñaḥ patito bhūmau kilbiṣaṃ pratipadyatām //
Niech pozna dziś syna Kunti biegłość wśród wszystkich łuczników;
dziś także grzeszny ignorant lżył będzie siebie samego,
dziś niechaj wspomni prawdziwe, korzystne słowa Doradcy.
dziś także grzeszny ignorant lżył będzie siebie samego,
dziś niechaj wspomni prawdziwe, korzystne słowa Doradcy.
adya jānātu kaunteyaṃ samarthaṃ sarvadhanvinām /
adyātmānaṃ ca durmedhā garhayiṣyati pāpakṛt /
adya kṣattur vacaḥ satyaṃ smaratāṃ bruvato hitam //
adyātmānaṃ ca durmedhā garhayiṣyati pāpakṛt /
adya kṣattur vacaḥ satyaṃ smaratāṃ bruvato hitam //
Służąc od dziś synom Prythy jako niewolnik, niech pozna
wszystkie te nieszczęścia, jakich doznali synowie Pandu.
wszystkie te nieszczęścia, jakich doznali synowie Pandu.
adyaprabhṛti pārthāṃśca preṣyabhūta upācaran /
vijānātu nṛpo duḥkhaṃ yat prāptaṃ pāṇḍunandanaiḥ //
vijānātu nṛpo duḥkhaṃ yat prāptaṃ pāṇḍunandanaiḥ //
Dziś ten pan ziemi niech pozna wielkość, dostojeństwo Kryszny,
niech pozna dziś straszne w walce dźwięczenie łuku Ardźuny
niech pozna dziś straszne w walce dźwięczenie łuku Ardźuny
adya kṛṣṇasya māhātmyaṃ jānātu sa mahīpatiḥ /
adyārjunadhanurghoṣaṃ ghoraṃ jānātu saṃyuge //
adyārjunadhanurghoṣaṃ ghoraṃ jānātu saṃyuge //
i całą siłę strzał jego, i siłę ramion w potyczce;
dziś pozna przerażającą moc Bhimy wielkodusznego,
dziś pozna przerażającą moc Bhimy wielkodusznego,
astrāṇāṃ ca balaṃ sarvaṃ bāhvośca balam āhave /
adya jñāsyati bhīmasya balaṃ ghoraṃ mahātmanaḥ //
adya jñāsyati bhīmasya balaṃ ghoraṃ mahātmanaḥ //
gdy Durjodhanę zabije, jak Śakra asurę Maję;
bo też nikt inny prócz Bhimy o wielkiej sile nie zdoła
dokonać tego – jak wówczas, gdy Duhśasanę uśmiercał.
bo też nikt inny prócz Bhimy o wielkiej sile nie zdoła
dokonać tego – jak wówczas, gdy Duhśasanę uśmiercał.
hate duryodhane yuddhe śakreṇevāsure maye /
yat kṛtaṃ bhīmasenena duḥśāsanavadhe tadā /
nānyaḥ kartāsti loke tad ṛte bhīmaṃ mahābalam //
yat kṛtaṃ bhīmasenena duḥśāsanavadhe tadā /
nānyaḥ kartāsti loke tad ṛte bhīmaṃ mahābalam //
Niech pozna dziś wielkie męstwo najstarszego syna Pandu
słysząc, że zginął król Madrów przez bogów niezwyciężony.
słysząc, że zginął król Madrów przez bogów niezwyciężony.
jānītām adya jyeṣṭhasya pāṇḍavasya parākramam /
madrarājaṃ hataṃ śrutvā devair api suduḥsaham //
madrarājaṃ hataṃ śrutvā devair api suduḥsaham //
Dziś pozna siłę w zmaganiach dwóch synów Madri walecznych,
gdy zginie mężny Saubala i wszyscy woje z Gandhary.
gdy zginie mężny Saubala i wszyscy woje z Gandhary.
adya jñāsyati saṃgrāme mādrīputrau mahābalau /
nihate saubale śūre gāndhāreṣu ca sarvaśaḥ //
nihate saubale śūre gāndhāreṣu ca sarvaśaḥ //
Czyż nie zwyciężą, gdy z nimi wojownik Zdobywca Skarbów ,
Satjaki i Bhimasena, i Dhrysztadjumna Parszata,
Satjaki i Bhimasena, i Dhrysztadjumna Parszata,
kathaṃ teṣāṃ jayo na syād yeṣāṃ yoddhā dhanaṃjayaḥ /
sātyakir bhīmasenaśca dhṛṣṭadyumnaśca pārṣataḥ //
sātyakir bhīmasenaśca dhṛṣṭadyumnaśca pārṣataḥ //
i pięciu synów Draupadi, synowie Madri i Pandu,
Śikhandin – łucznik wspaniały, a w końcu król Judhiszthira?
Śikhandin – łucznik wspaniały, a w końcu król Judhiszthira?
draupadyāstanayāḥ pañca mādrīputrau ca pāṇḍavau /
śikhaṇḍī ca maheṣvāso rājā caiva yudhiṣṭhiraḥ //
śikhaṇḍī ca maheṣvāso rājā caiva yudhiṣṭhiraḥ //
Czyż nie zwyciężą, gdy z nimi jest wszego świata opiekun,
Kryszna Wzbudzający Ludzi, gdy ich schronieniem jest prawość?
Kryszna Wzbudzający Ludzi, gdy ich schronieniem jest prawość?
yeṣāṃ ca jagatāṃ nātho nāthaḥ kṛṣṇo janārdanaḥ /
kathaṃ teṣāṃ jayo na syād yeṣāṃ dharmo vyapāśrayaḥ //
kathaṃ teṣāṃ jayo na syād yeṣāṃ dharmo vyapāśrayaḥ //
Bhiszmę i Dronę, i Karnę a później też króla Madrów
i innych królów walecznych setki a nawet tysiące
i innych królów walecznych setki a nawet tysiące
bhīṣmaṃ droṇaṃ ca karṇaṃ ca madrarājānam eva ca /
tathānyānnṛpatīn vīrāñ śataśo 'tha sahasraśaḥ //
tathānyānnṛpatīn vīrāñ śataśo 'tha sahasraśaḥ //
któż inny zdołał zwyciężyć niż Prythy syn – Judhiszthira,
gdy chroni go Bujnowłosy, ów skarb i chwała prawości.”
gdy chroni go Bujnowłosy, ów skarb i chwała prawości.”
ko 'nyaḥ śakto raṇe jetum ṛte pārthaṃ yudhiṣṭhiram /
yasya nātho hṛṣīkeśaḥ sadā dharmayaśonidhiḥ //
yasya nātho hṛṣīkeśaḥ sadā dharmayaśonidhiḥ //
Tak właśnie mówiąc do siebie wielką radością złączone
wojska Sryńdźajów goniły twoje rozbite oddziały.
wojska Sryńdźajów goniły twoje rozbite oddziały.
ityevaṃ vadamānāste harṣeṇa mahatā yutāḥ /
prabhagnāṃstāvakān rājan sṛñjayāḥ pṛṣṭhato 'nvayuḥ //
prabhagnāṃstāvakān rājan sṛñjayāḥ pṛṣṭhato 'nvayuḥ //
Waleczny Zdobywca Skarbów kroczył na oddział rydwanów,
na Śakuniego – bliźniacy i syn Satjaki, rydwannik.
na Śakuniego – bliźniacy i syn Satjaki, rydwannik.
dhanaṃjayo rathānīkam abhyavartata vīryavān /
mādrīputrau ca śakuniṃ sātyakiśca mahārathaḥ //
mādrīputrau ca śakuniṃ sātyakiśca mahārathaḥ //
Widząc ich wszystkich w ucieczce, dręczonych strachem przed Bhimą,
rzekł Durjodhana woźnicy śmiejąc się jakby łagodnie:
rzekł Durjodhana woźnicy śmiejąc się jakby łagodnie:
tān prekṣya dravataḥ sarvān bhīmasenabhayārditān /
duryodhanastadā sūtam abravīd utsmayann iva //
duryodhanastadā sūtam abravīd utsmayann iva //
„Syn Prythy mnie nie zwycięży, gdy z łukiem w ręku wciąż stoję;
poprowadź moje rumaki na tyły wszystkich oddziałów.
poprowadź moje rumaki na tyły wszystkich oddziałów.
na mātikramate pārtho dhanuṣpāṇim avasthitam /
jaghane sarvasainyānāṃ mamāśvān pratipādaya //
jaghane sarvasainyānāṃ mamāśvān pratipādaya //
Gdy walczyć będę na tyłach, syn Kunti – Zdobywca Skarbów
nie będzie mógł mnie zwyciężyć, jak wielkie morze brzeg rzeki.
nie będzie mógł mnie zwyciężyć, jak wielkie morze brzeg rzeki.
jaghane yudhyamānaṃ hi kaunteyo māṃ dhanaṃjayaḥ /
notsahetābhyatikrāntuṃ velām iva mahodadhiḥ //
notsahetābhyatikrāntuṃ velām iva mahodadhiḥ //
Na wielką armię, woźnico, spójrz, z Pandawami pędzącą,
spójrz na ten kurz, który wznieca ze wszystkich stron armia wroga.
spójrz na ten kurz, który wznieca ze wszystkich stron armia wroga.
paśya sainyaṃ mahat sūta pāṇḍavaiḥ samabhidrutam /
sainyareṇuṃ samuddhūtaṃ paśyasvainaṃ samantataḥ //
sainyareṇuṃ samuddhūtaṃ paśyasvainaṃ samantataḥ //
Posłuchaj strasznych, okrutnych, jak ryk lwa licznych okrzyków,
ze względu na to, woźnico, zjedź wolno, by chronić tyły.
ze względu na to, woźnico, zjedź wolno, by chronić tyły.
siṃhanādāṃśca bahuśaḥ śṛṇu ghorān bhayānakān /
tasmād yāhi śanaiḥ sūta jaghanaṃ paripālaya //
tasmād yāhi śanaiḥ sūta jaghanaṃ paripālaya //
Gdy stanę pewnie do boju, by powstrzymywać Pandawów,
znowu bez zwłoki powrócą z zapalczywością me wojska.”
znowu bez zwłoki powrócą z zapalczywością me wojska.”
mayi sthite ca samare niruddheṣu ca pāṇḍuṣu /
punarāvartate tūrṇaṃ māmakaṃ balam ojasā //
punarāvartate tūrṇaṃ māmakaṃ balam ojasā //
Słysząc twego syna słowa, jak największego z herosów,
woźnica popędził konie łagodnie, w złotym zaprzęgu.
woźnica popędził konie łagodnie, w złotym zaprzęgu.
tacchrutvā tava putrasya śūrāgryasadṛśaṃ vacaḥ /
sārathir hemasaṃchannāñśanair aśvān acodayat //
sārathir hemasaṃchannāñśanair aśvān acodayat //
Dwadzieścia jeden tysięcy do walki było gotowych
piechurów zdesperowanych bez słoni, koni, rydwanów.
piechurów zdesperowanych bez słoni, koni, rydwanów.
gajāśvarathibhir hīnāstyaktātmānaḥ padātayaḥ /
ekaviṃśatisāhasrāḥ saṃyugāyāvatasthire //
ekaviṃśatisāhasrāḥ saṃyugāyāvatasthire //
Z różnych rejonów przybyli i w różnobarwnym odzieniu
żołnierze stając do boju, chcąc walczyć o wielką sławę.
żołnierze stając do boju, chcąc walczyć o wielką sławę.
nānādeśasamudbhūtā nānārañjitavāsasaḥ /
avasthitāstadā yodhāḥ prārthayanto mahad yaśaḥ //
avasthitāstadā yodhāḥ prārthayanto mahad yaśaḥ //
Kiedy na siebie wzajemnie natarli drżący z zachwytu
wielkie tam starcie powstało, okrutne, strach wzbudzające.
wielkie tam starcie powstało, okrutne, strach wzbudzające.
teṣām āpatatāṃ tatra saṃhṛṣṭānāṃ parasparam /
saṃmardaḥ sumahāñ jajñe ghorarūpo bhayānakaḥ //
saṃmardaḥ sumahāñ jajñe ghorarūpo bhayānakaḥ //
A wówczas i Bhimasenę, i Dhrysztadjumnę Parszatę
z wojskami czterech rodzajów tłumili ci z różnych krain.
z wojskami czterech rodzajów tłumili ci z różnych krain.
bhīmasenaṃ tadā rājan dhṛṣṭadyumnaṃ ca pārṣatam /
balena caturaṅgeṇa nānādeśyā nyavārayan //
balena caturaṅgeṇa nānādeśyā nyavārayan //
Na Bhimę kroczyli w boju inni żołnierze piechoty
krzycząc i klaszcząc z zapałem, chcąc zyskać świat bohaterów.
krzycząc i klaszcząc z zapałem, chcąc zyskać świat bohaterów.
bhīmam evābhyavartanta raṇe 'nye tu padātayaḥ /
prakṣveḍyāsphoṭya saṃhṛṣṭā vīralokaṃ yiyāsavaḥ //
prakṣveḍyāsphoṭya saṃhṛṣṭā vīralokaṃ yiyāsavaḥ //
Napadli na Bhimasenę wzburzeni, pijani bitwą,
Dhartarasztrowie ryczeli nic już do siebie nie mówiąc,
Bhimę otaczając w starciu zewsząd go atakowali.
Dhartarasztrowie ryczeli nic już do siebie nie mówiąc,
Bhimę otaczając w starciu zewsząd go atakowali.
āsādya bhīmasenaṃ tu saṃrabdhā yuddhadurmadāḥ /
dhārtarāṣṭrā vinedur hi nānyāṃ cākathayan kathām /
parivārya raṇe bhīmaṃ nijaghnuste samantataḥ //
dhārtarāṣṭrā vinedur hi nānyāṃ cākathayan kathām /
parivārya raṇe bhīmaṃ nijaghnuste samantataḥ //
Przez wojska pieszych zamknięty ów będąc w walce dręczony
nie mógł poruszyć się w wozie, był niczym góra Mainaka.
nie mógł poruszyć się w wozie, był niczym góra Mainaka.
sa vadhyamānaḥ samare padātigaṇasaṃvṛtaḥ /
na cacāla rathopasthe maināka iva parvataḥ //
na cacāla rathopasthe maināka iva parvataḥ //
A oni wściekle walczyli, by rydwannika Pandawów
pokonać, a innych wojów powstrzymywali, o władco.
pokonać, a innych wojów powstrzymywali, o władco.
te tu kruddhā mahārāja pāṇḍavasya mahāratham /
nigrahītuṃ pracakrur hi yodhāṃścānyān avārayan //
nigrahītuṃ pracakrur hi yodhāṃścānyān avārayan //
We wściekłość wpadł wówczas Bhima, gdy stali tak wokół niego,
z rydwanu swego zsiadł szybko, by walczyć z nimi na pieszo.
z rydwanu swego zsiadł szybko, by walczyć z nimi na pieszo.
akrudhyata raṇe bhīmastaistadā paryavasthitaiḥ /
so 'vatīrya rathāt tūrṇaṃ padātiḥ samavasthitaḥ //
so 'vatīrya rathāt tūrṇaṃ padātiḥ samavasthitaḥ //
Chwytając wielką maczugę bogato złotem zdobioną
zabijał twoich żołnierzy jak Jama – Śmierć z pałą w ręku.
zabijał twoich żołnierzy jak Jama – Śmierć z pałą w ręku.
jātarūpaparicchannāṃ pragṛhya mahatīṃ gadām /
avadhīt tāvakān yodhān daṇḍapāṇir ivāntakaḥ //
avadhīt tāvakān yodhān daṇḍapāṇir ivāntakaḥ //
Dwadzieścia jeden tysięcy bez koni, słoni, rydwanów
pieszych żołnierzy powalił maczugą Bhima mocarny.
pieszych żołnierzy powalił maczugą Bhima mocarny.
rathāśvadvipahīnāṃstu tān bhīmo gadayā balī /
ekaviṃśatisāhasrān padātīn avapothayat //
ekaviṃśatisāhasrān padātīn avapothayat //
Gdy zabił tę armię mężów Bhima o męstwie prawdziwym,
wnet można było go dostrzec na froncie wraz z Dhrysztadjumną.
wnet można było go dostrzec na froncie wraz z Dhrysztadjumną.
hatvā tat puruṣānīkaṃ bhīmaḥ satyaparākramaḥ /
dhṛṣṭadyumnaṃ puraskṛtya nacirāt pratyadṛśyata //
dhṛṣṭadyumnaṃ puraskṛtya nacirāt pratyadṛśyata //
A powaleni na ziemię piechurzy we krwi leżeli,
jak karnikary rozkwitłe kwiaty przez wiatr rozproszone.
jak karnikary rozkwitłe kwiaty przez wiatr rozproszone.
pādātā nihatā bhūmau śiśyire rudhirokṣitāḥ /
saṃbhagnā iva vātena karṇikārāḥ supuṣpitāḥ //
saṃbhagnā iva vātena karṇikārāḥ supuṣpitāḥ //
W girlandach z wszelakich kwiatów, różne kolczyki noszący,
z różnych rodów, z różnych krain przybysze tam padli martwi.
z różnych rodów, z różnych krain przybysze tam padli martwi.
nānāpuṣpasrajopetā nānākuṇḍaladhāriṇaḥ /
nānājātyā hatāstatra nānādeśasamāgatāḥ //
nānājātyā hatāstatra nānādeśasamāgatāḥ //
Ogromna armia piechurów – godła, sztandary ją kryły –
wycięta w pień tam jaśniała okrutnie, strach wzbudzająco.
wycięta w pień tam jaśniała okrutnie, strach wzbudzająco.
patākādhvajasaṃchannaṃ padātīnāṃ mahad balam /
nikṛttaṃ vibabhau tatra ghorarūpaṃ bhayānakam //
nikṛttaṃ vibabhau tatra ghorarūpaṃ bhayānakam //
Pod Judhiszthiry dowództwem wszyscy rydwannicy wielcy
pędzili za Durjodhaną – twym synem o wielkim duchu.
pędzili za Durjodhaną – twym synem o wielkim duchu.
yudhiṣṭhirapurogāstu sarvasainyamahārathāḥ /
abhyadhāvanmahātmānaṃ putraṃ duryodhanaṃ tava //
abhyadhāvanmahātmānaṃ putraṃ duryodhanaṃ tava //
Choć wszyscy widzieli twoich wielkich łuczników w odwrocie,
nie doszli do twego syna jak brzeg do głębi makarów. /jak brzeg do głębi mar morskich./
nie doszli do twego syna jak brzeg do głębi makarów. /jak brzeg do głębi mar morskich./
te sarve tāvakān dṛṣṭvā maheṣvāsān parāṅmukhān /
nābhyavartanta te putraṃ veleva makarālayam //
nābhyavartanta te putraṃ veleva makarālayam //
Oglądaliśmy niezwykłą odwagę twojego syna,
bo samotnego nie mogli zwyciężyć wszyscy Parthowie.
bo samotnego nie mogli zwyciężyć wszyscy Parthowie.
tad adbhutam apaśyāma tava putrasya pauruṣam /
yad ekaṃ sahitāḥ pārthā na śekur ativartitum //
yad ekaṃ sahitāḥ pārthā na śekur ativartitum //
Rzekł Durjodhana do wojsk swych ogromnie zmasakrowanych
na odwrót zdecydowanych, gdy nie uciekli daleko:
na odwrót zdecydowanych, gdy nie uciekli daleko:
nātidūrāpayātaṃ tu kṛtabuddhiṃ palāyane /
duryodhanaḥ svakaṃ sainyam abravīd bhṛśavikṣatam //
duryodhanaḥ svakaṃ sainyam abravīd bhṛśavikṣatam //
„Nie ma na ziemi ni w górach krainy, gdzie Pandawowie
nie mogą zabić pędzących was, po co wam ta ucieczka?
nie mogą zabić pędzących was, po co wam ta ucieczka?
na taṃ deśaṃ prapaśyāmi pṛthivyāṃ parvateṣu vā /
yatra yātānna vo hanyuḥ pāṇḍavāḥ kiṃ sṛtena vaḥ //
yatra yātānna vo hanyuḥ pāṇḍavāḥ kiṃ sṛtena vaḥ //
Mała ich siła została, Krysznowie dwaj ciężko ranni,
jeśli staniemy do boju wszyscy, na pewno wygramy.
jeśli staniemy do boju wszyscy, na pewno wygramy.
alpaṃ ca balam eteṣāṃ kṛṣṇau ca bhṛśavikṣatau /
yadi sarve 'tra tiṣṭhāmo dhruvo no vijayo bhavet //
yadi sarve 'tra tiṣṭhāmo dhruvo no vijayo bhavet //
Ale rozbitych w ucieczce, skrzywdzonych nas Pandawowie
ścigając pozabijają, lepiej więc stańmy do boju.
ścigając pozabijają, lepiej więc stańmy do boju.
viprayātāṃstu vo bhinnān pāṇḍavāḥ kṛtakilbiṣān /
anusṛtya haniṣyanti śreyo naḥ samare sthitam //
anusṛtya haniṣyanti śreyo naḥ samare sthitam //
Hej, kszatrijowie, słuchajcie wszyscy tu licznie zebrani!
Skoro śmierć zawsze uśmierca i bohatera, i tchórza,
któż chcący zwać się kszatriją z głupoty nie będzie walczył?
Skoro śmierć zawsze uśmierca i bohatera, i tchórza,
któż chcący zwać się kszatriją z głupoty nie będzie walczył?
śṛṇudhvaṃ kṣatriyāḥ sarve yāvantaḥ stha samāgatāḥ /
yadā śūraṃ ca bhīruṃ ca mārayatyantakaḥ sadā /
ko nu mūḍho na yudhyeta puruṣaḥ kṣatriyabruvaḥ //
yadā śūraṃ ca bhīruṃ ca mārayatyantakaḥ sadā /
ko nu mūḍho na yudhyeta puruṣaḥ kṣatriyabruvaḥ //
Lepiej nam stanąć naprzeciw Bhimaseny wzburzonego;
śmierć w bitwie, to raj walczących w zgodzie z prawością kszatrijów,
zwycięzca szczęście zyskuje, kto ginie triumfuje w niebie.
śmierć w bitwie, to raj walczących w zgodzie z prawością kszatrijów,
zwycięzca szczęście zyskuje, kto ginie triumfuje w niebie.
śreyo no bhīmasenasya kruddhasya pramukhe sthitam /
sukhaḥ sāṃgrāmiko mṛtyuḥ kṣatradharmeṇa yudhyatām /
jitveha sukham āpnoti hataḥ pretya mahat phalam //
sukhaḥ sāṃgrāmiko mṛtyuḥ kṣatradharmeṇa yudhyatām /
jitveha sukham āpnoti hataḥ pretya mahat phalam //
Kaurawowie, nie ma lepszej drogi do nieba niż walka
prawa, kto zginie w niej, szybko osiąga światy herosów.”
prawa, kto zginie w niej, szybko osiąga światy herosów.”
na yuddhadharmācchreyān vai panthāḥ svargasya kauravāḥ /
acireṇa jitāṃllokān hato yuddhe samaśnute //
acireṇa jitāṃllokān hato yuddhe samaśnute //
Gdy usłyszeli te słowa, chwalili je władcy ziemi,
znów popędzili naprzeciw Pandawów chcąc z nimi walczyć.
znów popędzili naprzeciw Pandawów chcąc z nimi walczyć.
śrutvā tu vacanaṃ tasya pūjayitvā ca pārthivāḥ /
punar evānvavartanta pāṇḍavān ātatāyinaḥ //
punar evānvavartanta pāṇḍavān ātatāyinaḥ //
Przeciw tym szybko pędzącym szyki zwierając Parthowie
znowu ruszyli do boju, żołnierze żądni zwycięstwa.
znowu ruszyli do boju, żołnierze żądni zwycięstwa.
tān āpatata evāśu vyūḍhānīkāḥ prahāriṇaḥ /
pratyudyayustadā pārthā jayagṛdhrāḥ prahāriṇaḥ //
pratyudyayustadā pārthā jayagṛdhrāḥ prahāriṇaḥ //
Zdobywca Skarbów waleczny do boju mknąc na rydwanie
z Gandiwy miotał pociski – łuku sławnego w trzech światach.
z Gandiwy miotał pociski – łuku sławnego w trzech światach.
dhanaṃjayo rathenājāvabhyavartata vīryavān /
viśrutaṃ triṣu lokeṣu gāṇḍīvaṃ vikṣipan dhanuḥ //
viśrutaṃ triṣu lokeṣu gāṇḍīvaṃ vikṣipan dhanuḥ //
Na Śakuniego natarli synowie Madri z Satjakim
mocarnym, spiesznie, gorliwie atakowali twą armię.
mocarnym, spiesznie, gorliwie atakowali twą armię.
mādrīputrau ca śakuniṃ sātyakiśca mahābalaḥ /
javenābhyapatan hṛṣṭā yato vai tāvakaṃ balam //
javenābhyapatan hṛṣṭā yato vai tāvakaṃ balam //