W Wedach, w ofiarach, w ascezach czy w darach,
przeczysty owoc, który obiecany,
jogin przekracza, gdy go z gruntu poznał
i w miejsce pierwsze, najwyższe dociera.
przeczysty owoc, który obiecany,
jogin przekracza, gdy go z gruntu poznał
i w miejsce pierwsze, najwyższe dociera.
śrībhagavānuvāca /
idaṃ tu te guhyatamaṃ pravakṣyāmyanasūyave /
jñānaṃ vijñānasahitaṃ yajjñātvā mokṣyase 'śubhāt //
idaṃ tu te guhyatamaṃ pravakṣyāmyanasūyave /
jñānaṃ vijñānasahitaṃ yajjñātvā mokṣyase 'śubhāt //
Chwalebny Pan rzekł:
Więc największy sekret powiem tobie, bo zazdrości nie znasz.
Gdy z mądrością wiedzę poznasz, wraz od złego się wyzwolisz.
Więc największy sekret powiem tobie, bo zazdrości nie znasz.
Gdy z mądrością wiedzę poznasz, wraz od złego się wyzwolisz.
rājavidyā rājaguhyaṃ pavitramidamuttamam /
pratyakṣāvagamaṃ dharmyaṃ susukhaṃ kartumavyayam //
pratyakṣāvagamaṃ dharmyaṃ susukhaṃ kartumavyayam //
To król wiedzy, król sekretów, czysty, przedni i niezmienny,
pojmowany z doświadczenia, prawość, którą łatwo spełniać.
pojmowany z doświadczenia, prawość, którą łatwo spełniać.
aśraddadhānāḥ puruṣā dharmasyāsya paraṃtapa /
aprāpya māṃ nivartante mṛtyusaṃsāravartmani //
aprāpya māṃ nivartante mṛtyusaṃsāravartmani //
Ludzie, którym braknie wiary w owo prawo, o pogromco,
nie sięgnąwszy mnie, wracają na szlak transmigracji śmierci.
nie sięgnąwszy mnie, wracają na szlak transmigracji śmierci.
mayā tatamidaṃ sarvaṃ jagadavyaktamūrtinā /
matsthāni sarvabhūtāni na cāhaṃ teṣvavasthitaḥ //
matsthāni sarvabhūtāni na cāhaṃ teṣvavasthitaḥ //
Ja, o kształcie niezjawionym, cały świat ten rozpostarłem.
Wszystkie byty we mnie trwają, ale ja w nich nie przebywam.
Wszystkie byty we mnie trwają, ale ja w nich nie przebywam.
na ca matsthāni bhūtāni paśya me yogamaiśvaram /
bhūtabhṛnna ca bhūtastho mamātmā bhūtabhāvanaḥ //
bhūtabhṛnna ca bhūtastho mamātmā bhūtabhāvanaḥ //
Lecz nie trwają byty we mnie – spójrz na me jogiczne moce!
Dzierżę byty, w nich nie trwając, to ma jaźń wytwarza byty.
Dzierżę byty, w nich nie trwając, to ma jaźń wytwarza byty.
yathākāśasthito nityaṃ vāyuḥ sarvatrago mahān /
tathā sarvāṇi bhūtāni matsthānītyupadhāraya //
tathā sarvāṇi bhūtāni matsthānītyupadhāraya //
Wiatr potężny, wszędobylski poza przestwór nie wychodzi,
tak też i istoty wszelkie we mnie trwają – tak rozważaj.
tak też i istoty wszelkie we mnie trwają – tak rozważaj.
sarvabhūtāni kaunteya prakṛtiṃ yānti māmikām /
kalpakṣaye punastāni kalpādau visṛjāmyaham //
kalpakṣaye punastāni kalpādau visṛjāmyaham //
Gdy dobiega eon końca, w mą Naturę wchodzą byty,
na początku zaś eonu znów, Kauntejo, je wyłaniam.
na początku zaś eonu znów, Kauntejo, je wyłaniam.
prakṛtiṃ svāmavaṣṭabhya visṛjāmi punaḥ punaḥ /
bhūtagrāmamimaṃ kṛtsnamavaśaṃ prakṛtervaśāt //
bhūtagrāmamimaṃ kṛtsnamavaśaṃ prakṛtervaśāt //
W swej Naturze przebywając emituję wciąż na nowo
istot bezwolną gromadę, podległą woli Natury.
istot bezwolną gromadę, podległą woli Natury.
na ca māṃ tāni karmāṇi nibadhnanti dhanaṃjaya /
udāsīnavadāsīnamasaktaṃ teṣu karmasu //
udāsīnavadāsīnamasaktaṃ teṣu karmasu //
Lecz te czyny mnie nie wiążą, o ty, któryś zdobył skarby.
Nie lgnąc do żadnego czynu, trwam w nich jakby obojętny.
Nie lgnąc do żadnego czynu, trwam w nich jakby obojętny.
mayādhyakṣeṇa prakṛtiḥ sūyate sacarācaram /
hetunānena kaunteya jagadviparivartate //
hetunānena kaunteya jagadviparivartate //
Pod nadzorem mym Natura bierne i ruchome rodzi,
to dlatego, synu Kunti, wszechświat może się obracać.
to dlatego, synu Kunti, wszechświat może się obracać.
avajānanti māṃ mūḍhā mānuṣīṃ tanumāśritam /
paraṃ bhāvamajānanto mama bhūtamaheśvaram //
paraṃ bhāvamajānanto mama bhūtamaheśvaram //
Głupcy zaś mnie lekceważą, gdy przybieram ludzką postać,
nieświadomi mego bytu jako władcy wszystkich stworzeń.
nieświadomi mego bytu jako władcy wszystkich stworzeń.
moghāśā moghakarmāṇo moghajñānā vicetasaḥ /
rākṣasīmāsurīṃ caiva prakṛtiṃ mohinīṃ śritāḥ //
rākṣasīmāsurīṃ caiva prakṛtiṃ mohinīṃ śritāḥ //
Próżne nadzieje bezmyślnych, czcze ich czyny, próżna wiedza,
gdyż w Naturze się schronili czarciej, złudnej, demonicznej.
gdyż w Naturze się schronili czarciej, złudnej, demonicznej.
mahātmānastu māṃ pārtha daivīṃ prakṛtimāśritāḥ /
bhajantyananyamanaso jñātvā bhūtādimavyayam //
bhajantyananyamanaso jñātvā bhūtādimavyayam //
Lecz, o Partho, wielcy duchem chronią się w boskiej Naturze,
wielbią mnie wyłączną myślą, wiedząc, żem niewyczerpanym
jest początkiem wszego bytu.
wielbią mnie wyłączną myślą, wiedząc, żem niewyczerpanym
jest początkiem wszego bytu.
satataṃ kīrtayanto māṃ yatantaśca dṛḍhavratāḥ /
namasyantaśca māṃ bhaktyā nityayuktā upāsate //
namasyantaśca māṃ bhaktyā nityayuktā upāsate //
Wciąż mnie sławią nieustannie, trudzą się wytrwali w ślubach,
mnie z oddaniem się kłaniają, stale przęgnąc się, mnie wielbią.
mnie z oddaniem się kłaniają, stale przęgnąc się, mnie wielbią.
jñānayajñena cāpyanye yajanto māmupāsate /
ekatvena pṛthaktvena bahudhā viśvatomukham //
ekatvena pṛthaktvena bahudhā viśvatomukham //
Jeszcze inni ofiarnicy wielbią mnie ofiarą z wiedzy,
lub w jedności, odrębności czy w wielości cześć oddają
mi, który mam wszędzie twarze.
lub w jedności, odrębności czy w wielości cześć oddają
mi, który mam wszędzie twarze.
ahaṃ kratur ahaṃ yajñaḥ svadhāham ahamauṣadham /
mantro 'ham ahamevājyam ahamagnir ahaṃ hutam //
mantro 'ham ahamevājyam ahamagnir ahaṃ hutam //
Jam obiatą, jam ofiarą, jam libacją jest i ziołem,
jam jest mantrą oraz masłem, ogniem i ofiarowaniem.
jam jest mantrą oraz masłem, ogniem i ofiarowaniem.
pitāhamasya jagato mātā dhātā pitāmahaḥ /
vedyaṃ pavitramoṃkāra ṛksāma yajureva ca //
vedyaṃ pavitramoṃkāra ṛksāma yajureva ca //
Jam jest ojcem tego świata, matką, dziadem, konstruktorem,
poznawanym oraz sączkiem, dźwiękiem OM, oraz Wed trójką:
Ryćą, Samanem, Jadźusem.
poznawanym oraz sączkiem, dźwiękiem OM, oraz Wed trójką:
Ryćą, Samanem, Jadźusem.
gatirbhartā prabhuḥ sākṣī nivāsaḥ śaraṇaṃ suhṛt /
prabhavaḥ pralayaḥ sthānaṃ nidhānaṃ bījamavyayam //
prabhavaḥ pralayaḥ sthānaṃ nidhānaṃ bījamavyayam //
Jestem celem, mężem, panem, świadkiem, domem i schronieniem,
przyjacielem i skarbnicą, powstaniem, trwaniem, zniszczeniem,
jam niezmiennym jest nasieniem.
przyjacielem i skarbnicą, powstaniem, trwaniem, zniszczeniem,
jam niezmiennym jest nasieniem.
tapāmyaham ahaṃ varṣaṃ nigṛhṇāmyutsṛjāmi ca /
amṛtaṃ caiva mṛtyuśca sadasaccāhamarjuna //
amṛtaṃ caiva mṛtyuśca sadasaccāhamarjuna //
Ja rozgrzewam, ja deszcz spuszczam, powstrzymuję go, Ardźuno,
jestem bytem i niebytem, śmiercią i nieśmiertelnością.
jestem bytem i niebytem, śmiercią i nieśmiertelnością.
traividyā māṃ somapāḥ pūtapāpā yajñairiṣṭvā svargatiṃ prārthayante /
te puṇyamāsādya surendralokamaśnanti divyāndivi devabhogān //
te puṇyamāsādya surendralokamaśnanti divyāndivi devabhogān //
Pijący somę, oczyszczeni z grzechów,
trójwiedzy znawcy czczą mnie ofiarami
i upraszają o rajską siedzibę,
a gdy osiądą w świecie króla niebios,
to boskiej strawy w niebie zażywają.
trójwiedzy znawcy czczą mnie ofiarami
i upraszają o rajską siedzibę,
a gdy osiądą w świecie króla niebios,
to boskiej strawy w niebie zażywają.
te taṃ bhuktvā svargalokaṃ viśālaṃ kṣīṇe puṇye martyalokaṃ viśanti /
evaṃ trayīdharmamanuprapannā gatāgataṃ kāmakāmā labhante //
evaṃ trayīdharmamanuprapannā gatāgataṃ kāmakāmā labhante //
Gdy już rozległy świat bogów skosztują,
stopią zasługi, w świat śmiertelny zstąpią.
Tak zdążający za prawami trójki,
żądni rozkoszy odchodzą, przychodzą.
stopią zasługi, w świat śmiertelny zstąpią.
Tak zdążający za prawami trójki,
żądni rozkoszy odchodzą, przychodzą.
ananyāścintayanto māṃ ye janāḥ paryupāsate /
teṣāṃ nityābhiyuktānāṃ yogakṣemaṃ vahāmyaham //
teṣāṃ nityābhiyuktānāṃ yogakṣemaṃ vahāmyaham //
Ludziom, którzy niepodzielnie o mnie myślą i mnie wielbią,
którzy stale siebie przęgną, niosę zysk i utrzymanie.
którzy stale siebie przęgną, niosę zysk i utrzymanie.
ye 'pyanyadevatā bhaktā yajante śraddhayānvitāḥ /
te 'pi māmeva kaunteya yajantyavidhipūrvakam //
te 'pi māmeva kaunteya yajantyavidhipūrvakam //
A czciciele innych bogów, którzy z wiarą cześć im dają,
ci mnie również czczą, Kaunejo, lecz niezgodnie z regułami.
ci mnie również czczą, Kaunejo, lecz niezgodnie z regułami.
ahaṃ hi sarvayajñānāṃ bhoktā ca prabhureva ca /
na tu māmabhijānanti tattvenātaścyavanti te //
na tu māmabhijānanti tattvenātaścyavanti te //
Ja kosztuję każdej z ofiar i zaiste jam ich panem,
lecz nie znają mnie prawdziwie i dlatego upadają.
lecz nie znają mnie prawdziwie i dlatego upadają.
yānti devavratā devān pitṝnyānti pitṛvratāḥ /
bhūtāni yānti bhūtejyā yānti madyājino 'pi mām //
bhūtāni yānti bhūtejyā yānti madyājino 'pi mām //
Bogów chwalcy do nich idą, zaś do przodków przodków chwalcy,
czczący duchy do nich idą, do mnie zaś moi czciciele.
czczący duchy do nich idą, do mnie zaś moi czciciele.
patraṃ puṣpaṃ phalaṃ toyaṃ yo me bhaktyā prayacchati /
tadahaṃ bhaktyupahṛtamaśnāmi prayatātmanaḥ //
tadahaṃ bhaktyupahṛtamaśnāmi prayatātmanaḥ //
Przyjmę kwiat, liść, owoc, wodę, gdy z miłością przedłożone,
oraz z oddaniem zebrane przez tego, co złożył siebie.
oraz z oddaniem zebrane przez tego, co złożył siebie.
yatkaroṣi yadaśnāsi yajjuhoṣi dadāsi yat /
yattapasyasi kaunteya tatkuruṣva madarpaṇam //
yattapasyasi kaunteya tatkuruṣva madarpaṇam //
To, co robisz, co spożywasz, co darujesz, ofiarujesz,
i ascezy jakie spełniasz, uczyń je ofiarą dla mnie.
i ascezy jakie spełniasz, uczyń je ofiarą dla mnie.
śubhāśubhaphalairevaṃ mokṣyase karmabandhanaiḥ /
saṃnyāsayogayuktātmā vimukto māmupaiṣyasi //
saṃnyāsayogayuktātmā vimukto māmupaiṣyasi //
Z więzów czynu się uwolnisz, od owocu zła i dobra,
zaprzężony w wyrzeczenie, wyzwolony - do mnie przyjdziesz.
zaprzężony w wyrzeczenie, wyzwolony - do mnie przyjdziesz.
samo 'haṃ sarvabhūteṣu na me dveṣyo 'sti na priyaḥ /
ye bhajanti tu māṃ bhaktyā mayi te teṣu cāpyaham //
ye bhajanti tu māṃ bhaktyā mayi te teṣu cāpyaham //
Jam jednaki dla wszech istot, nikt mi drogi czy niemiły,
lecz wielbiący mnie z miłością – ci są we mnie, ja w nich jestem.
lecz wielbiący mnie z miłością – ci są we mnie, ja w nich jestem.
api cetsudurācāro bhajate māmananyabhāk /
sādhureva sa mantavyaḥ samyagvyavasito hi saḥ //
sādhureva sa mantavyaḥ samyagvyavasito hi saḥ //
Nawet jeśli drań największy mnie miłuje niepodzielnie,
trzeba mieć go za świętego, gdyż właściwie zdecydował.
trzeba mieć go za świętego, gdyż właściwie zdecydował.
kṣipraṃ bhavati dharmātmā śaśvacchāntiṃ nigacchati /
kaunteya pratijānīhi na me bhaktaḥ praṇaśyati //
kaunteya pratijānīhi na me bhaktaḥ praṇaśyati //
Szybko prawym on się stanie i uzyska wieczny spokój.
Synu Kunti, to obiecaj, że mój czciciel nie zaginie.
Synu Kunti, to obiecaj, że mój czciciel nie zaginie.
māṃ hi pārtha vyapāśritya ye 'pi syuḥ pāpayonayaḥ /
striyo vaiśyāstathā śūdrāste 'pi yānti parāṃ gatim //
striyo vaiśyāstathā śūdrāste 'pi yānti parāṃ gatim //
Choć o grzesznych narodzinach – niewiasty, wytwórcy, słudzy –
gdy schronieni we mnie, Partho, cel najwyższy osiągają,
gdy schronieni we mnie, Partho, cel najwyższy osiągają,
kiṃ punarbrāhmaṇāḥ puṇyā bhaktā rājarṣayastathā /
anityamasukhaṃ lokamimaṃ prāpya bhajasva mām //
anityamasukhaṃ lokamimaṃ prāpya bhajasva mām //
ileż prędzej zbożny bramin, wieszcz królewski czy też czciciel.
Będąc w świecie tym nietrwałym, szczęścia zbytym, mnie się oddaj.
Będąc w świecie tym nietrwałym, szczęścia zbytym, mnie się oddaj.
manmanā bhava madbhakto madyājī māṃ namaskuru /
māmevaiṣyasi yuktvaivamātmānaṃ matparāyaṇaḥ //
māmevaiṣyasi yuktvaivamātmānaṃ matparāyaṇaḥ //